بازی درمانی چیست؟ کاربرد بازی درمانی، تکنیک ها و انواع آن

بازی درمانی (play therapy)، روشی مؤثر و کاربردی برای آموزش مفاهیم و کمک به کودکان و نوجوانان در فهم و پردازش احساسات، تجربیات و چالش‌ های زندگی است. از تکنیک های بازی درمانی برای کشف و درمان ریشه ای مشکلاتی مانند شب ادراری، اتیسم، بیش فعالی، اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، مشکلات حسی حرکتی، وسواس، احساسات سرکوب شده و انزوای کودکان و نوجوانان استفاده می شود. کودکان معمولا افکار، انگیزه ها و نیاز های خود را در بازی هایشان وارد کرده و از بازی درمانی استفاده می شود تا زندگی خود را کشف کرده و آزادانه افکار، احساسات و هیجاناتشان را بیان کنند. بازی درمانی به کودکان اجازه می دهد تا از طریق بازی و فعالیت های مبتنی بر سرگرمی، با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کرده و مشکلاتشان را ابراز و حل کنند.

بازی درمانی چیست؟

بازی درمانی نوعی درمان از طریق بازی و سرگرمی برای حل مشکلات رفتاری، شناختی و هیجانی کودکان و نوجوانان ۳ تا ۱۲ سال و آموزش رفتار های صحیح فردی و اجتماعی است. برخی از مفاهیمی که توسط بازی درمانی، به کودکان آموزش داده می شوند شامل آداب دستشویی رفتن، مدیریت هیجانات، گرفتن حق و حقوق، رعایت نوبت، عدم پرخاشگری و رفتار های صحیح بین فردی هستند. بازی درمانی به کودکان یاد خواهد داد که چگونه بتوانند بدون انجام رفتار های نامناسب نیاز های خود را ابراز کرده و احساساتشان را نشان دهند. بازی درمانی همچنین، روشی برای کشف دنیای درونی کودکان و نوجوانان، شناسایی ساختار شخصیتی، تشخیص علت ناسازگاری ها و رفع اختلالات روانی و مشکلات کودکان و نوجوانان است. از مهم ترین افراد در زمینه آموزش و درمان از طریق بازی می توان به ملانی کلاین، آنا فروید و مونته سوری اشاره کرد.

کودکان برخلاف بزرگسالان، توانایی بیان شفاف و دقیق مشکلات، احساسات و نیاز های خود را ندارند؛ بنابراین بازی درمانی یا درمان از طریق بازی، به بزرگسالان و افراد متخصص در حوزه سلامت کودک کمک می کند تا بتوانند ضمن برقراری ارتباط با کودک، هر آنچه قصد آموزش به او را داشته یا چیزی که نمی توانند به طور مستقیم با کودک در میان بگذارند را از طریق بازی اجرا کنند. بازی درمانی مبتنی بر تکنیک ها، اصول و قواعدی است که کاملا بر اساس ویژگی های کودکان طراحی شده است. لازم به ذکر است که اجرای تکنیک های بازی درمانی، توسط فردی آموزش دیده و دارای تخصص در این زمینه انجام شود.

برای حل مشکلات مربوط به سلامت روان کودک خود، از یک روانشناس کودک کمک بگیرید

اهمیت و اهداف بازی درمانی

بازی درمانی به عنوان یکی از مهمترین حوزه های مربوط به کودکان، دارای اهمیت زیادی است، چرا که به جز بازی و سرگرمی، تقریبا هیچ راه دیگری برای ارتباط با کودکان و به خصوص کودکان کم سن وجود ندارد. از دیگر دلایل اهمیت بازی درمانی می توان به راحتی کاربرد  آن در محیط های مختلف و وسائل گوناگون اشاره کرد که دسترسی افراد برای بهره بردن از بازی درمانی را افزایش می دهد. والدین در صورت مواجهه با مشکلاتی در کودک یا میان فرزندان خود، می توانند به جای تنبیه آن ها، از یک متخصص بازی درمانی برای رفع مسئله کمک بگیرند.

مطالعه بیشتر: عوامل موثر بر شکوفایی استعدادها و موفقیت فرزندان

موارد کاربرد بازی درمانی

بازی درمانی برای طیف گسترده ای از مسائل کودکان و نوجوانان به کار برده می شود. کودکان ممکن است درگیر مسائل مختلفی باشند که اطرافیان به دلیل عدم توانایی بیان کودک به دلیل سن بسیار کم یا ناتوانی در ابراز مشکل در قالب کلمات، از مشکل و ناراحتی به وجود آمده با خبر نشوند. در صورت ماندگاری این مشکلات و رفع نشدن آن ها در سنین کم، این کودکان به بزرگسالانی تبدیل می شوند که برخی مسائل را از دوران کودکی خود به همراه داشته و مشکلات ناشی از آن ها را در زندگی بزرگسالی خود تجربه می کنند. موارد کاربرد بازی درمانی عبارتند از:

1. مشکلات و اختلالات اضطرابی
2. مشکلات پرخاشگری و رفتاری آسیب زا
3. مشکلات مربوط به افسردگی
4. اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD)
5. مشکلات طیف اوتیسم (ASD)
6. مشکلات حسی و حرکتی
7. مهارت حل مسئله
8. اختلالات یادگیری
9. لکنت زبان و لالی انتخابی
10. ترس و شب ادراری کودکان
11. تجربیات آسیب زا
12. اختلال اضطراب جدایی
13. بازی درمانی برای کودکان خجالتی

بیشتر بخوانید: آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان | تقویت مهارت‌های اجتماعی در کودکان

۱. بازی درمانی و اضطراب کودکان

از مهم ترین موارد کاربرد بازی درمانی، تلاش برای شناسایی علت و کاهش اضطراب کودکان است. ترس، دلهره، استرس و اضطراب کودکان می تواند به دلایل متفاوتی مانند ترسیدن کودک، مشکلات و دعواهای خانوادگی، نامناسب بودن فضای تربیتی و رابطه بد با والدین، ایجاد شده باشد. بازی درمانی می تواند با بکارگیری تکنیک های مخصوص مانند نقاشی یا نقش بازی کردن، ضمن تعیین دقیق علت ترس و اضطراب در طی جلسات متوالی درمانی، اضطراب کودک را کاهش دهد و از بروز عوارض و مشکلاتی همچون شب ادراری، ناتوانی در خوابیدن به تنهایی و بی قراری، جلوگیری کند.

از دست ندهید: علت و نشانه‌های اضطراب کودکان، چگونه اضطراب کودک را کاهش دهیم؟

۲. بازی درمانی برای کودک پرخاشگر

از بازی درمانی می توان برای کنترل و کاهش پرخاشگری، لجبازی و درمان کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، استفاده کرد. یک پژوهش انجام شده نشان داده است که از میان گروهی از دانش آموزان با سابقه پرخاشگری، آن دسته از دانش آموزان که تحت بازی درمانی قرار گرفته بودند، پرخاشگری کمتری بروز دادند. کودکان در سنین کم ممکن است به دلیل استرس، اضطراب، ناراحتی یا ابراز نارضایتی نسبت به شرایط زندگی، با والدین، خواهر و برادر و دوستان خود بد رفتاری کنند. پژوهشی دیگر نشان داده است که، اجرای بازی درمانی روی گروهی از کودکان با اختلال نافرمانی مقابله ای، باعث کاهش علائم پرخاشگری شده است.

 همچنین بخوانید: اختلال سلوک در کودکان چیست؟ علائم، پیشگیری و درمان

۳. افسردگی کودک و بازی درمانی

زمانی که کودک دچار افسردگی شده باشد، یکی از بهترین کار ها برای رفع احساس غم و علائم افسردگی، استفاده از تکنیک های بازی درمانی است. بازی درمانی با سرگرم کردن کودکان می تواند موجب خوشحالی آن ها شده و به شکلی غیر مستقیم علت ایجاد کننده افسردگی کودک را کشف و برای رفع آن، اقدام مناسب انجام شود. بازی و نقش هایی که کودکان در سرگرمی هایشان بازی می کنند، می تواند بازتابی از مشکلات و عوامل ایجاد کننده احساس غم و افسردگی آن ها باشد.

برای مطالعه بیشتر، کلیک کنید: افسردگی در کودکان: علائم، درمان و راه های مقابله

۴. بازی درمانی و بیش فعالی و کمبود توجه

یکی از موارد کاربردی و مهم بازی درمانی، آموزش کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) است. کودکان بیش فعال، در نگه داشتن تمرکز خود و انجام کار ها، ببا چالش های زیادی مواجه هستند که بازی درمانی می تواند به آن ها در افزایش میزان تمرکز و توجه و تنظیم رفتارهایشان کمک کند. تکنیک های بازی درمانی برای عدم تمرکز به دنبال افزایش میزان تمرکز، حفظ آرامش و انجام کار ها بدون حواس پرتی هستند که کودکان با انجام بازی های طراحی شده برای اختلال بیش فعالی و عدم تمرکز به مرور زمان کنترل بیشتری بر خود داشته و مشکلات تحصیلی و میان فردی کمتری را تجربه خواهند کرد.

برای مطالعه بیشتر کلیک کنید: ۱۰ روش برخورد با کودک بیش فعال: با بچه بیش فعال چه کنیم؟

۵. کاربرد بازی درمانی در اوتیسم

بازی درمانی به کودکان با اختلال اوتیسم، کمک می کند تا ضمن درک دیگران، رفتار های اجتماعی را آموزش دیده و بتوانند از پس کارهای روزمره خود بر بیایند. کودکانی که دارای اختلال طیف اوتیسم (ASD) هستند، در رفتار های ارتباطی و اجتماعی دارای مشکلات زیادی بوده و برخی رفتار های روزمره را با دشواری یا به اشتباه انجام می دهند. یک بررسی انجام شده با مشارکت ۲۰ کودک مبتلا به اختلال اوتیسم نشان داده است که اجرای روش های بازی درمانی باعث بهبود مهارت های رفتاری و رشدی می شود. در نتیجه کاربرد بازی درمانی در اوتیسم موجب کاهش وابستگی کودکان و رفتار های مشکل آفرین آن ها می شود.

۶. بازی درمانی برای کودکان استثنایی

بازی درمانی می تواند در کاهش مسائل کودکان استثنایی و دارای ناتوانی های حسی حرکتی موثر باشد. تکنیک هایی مانند بازی با شن، قطعات پازل و کارهایی که نیازمند استفاده از حرکات ظریف و درشت است در افزایش مهارت های حرکتی کودکان موثر است. بازی درمانی برای مشکلات حسی حرکتی کودکان، مانند ناشنوایی، نابینایی، ضعف عضلانی، فلج مغزی و دیگر انواع آن ها کمک می کند تا در کنار تغییر روحیه کودک، درمان های تجویز شده پزشک متخصص نیز در حین بازی اجرا شود.

۷. بازی درمانی و حل مسئله

بازی درمانی می تواند موجب افزایش مهارت حل مسئله در کودکان شود. یکی از روش های آموزش مهارت حل مسئله و تصمیم گیری در کودکان این است که، کودک را در حالت حل مسائل و مفاهیم مختلف قرار داده و از او بخواهند تا آن ها در قالب یک سرگرمی حل کند. بازی درمانی به کودکان کمک می کند تا مهارت حل مسئله در آن ها تقویت شده و بتوانند به شیوه ایی کارآمد مسائل خود را حل و فصل کنند.

۸. اختلالات یادگیری و بازی درمانی

از دیگر موارد کاربرد بازی درمانی، درمان اختلالات یادگیری است. کودکان دارای اختلال یادگیری (AD)، ممکن است دچار نارسانویسی، نارساخوانی و مشکل در حل مسائل ریاضی باشند که تکنیک های بازی درمانی به آن ها کمک خواهد کرد تا بتوانند مهارت های ضعیف تر خود را بهبود ببخشند. بازی درمانی برای اختلالات یادگیری به شکل سرگرمی های خواندنی و حل کردنی برای تقویت مشکلات یادگیری کودک است.

کلیک کنید: برای درمان اختلال یادگیری به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

۹. بازی درمانی برای لکنت زبان

کودکان به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، ترس یا فشار های عصبی و روانی، ممکن است دچار لکنت زبان یا لالی انتخابی شوند. بازی درمانی در بهبود لکنت زبان و رفع لالی انتخابی کودکان بسیار موثر خواهد بود. کودکان در قالب بازی می توانند یاد بگیرند که چگونه کلمات را به درستی تلفظ کرده و دلیلی که به خاطر آن سکوت کرده و حرف نمی زنند را به شکل های غیر کلامی نشان دهند.

بخوانید: با استرس کودکان چه کنیم؟ علت و درمان استرس در کودکان

۱۰. تاثیر بازی درمانی بر ترس و شب ادراری کودکان

بازی درمانی می تواند علت ترس و شب ادراری کودکان را کشف و متخصصان مربوطه در جهت درمان آن اقدام کنند. زمانی که کودک سن کمی داشته باشد، نمی توان علت ترس او را جویا شد یا از او خواست تا نسبت به کنترل ادرارش هشیاری بیشتری داشته باشد. در چنین مواردی کودک با بازی و سرگرمی می تواند کنترل ادرار را یاد گرفته و به صورت ضمنی دلیل ترس یا شب ادراری اش را ابراز کند.

خواندن مطلب: انواع ترس در کودکان کدامند؟ بهترین راهکارهای رفع ترس در کودکان را از دست ندهید

۱۱. بازی درمانی و تجربیات آسیب زا

بازی درمانی برای کودکانی که شاهد یا قربانی خشونت خانگی، آزار جسمی یا سو استفاده جنسی، از دست دادن والدین یا سایر تجربیات تروماتیک و آسیب زا هستند، بکار گرفته می‌شود.  بازی درمانی به این دست از کودکان کمک می کند تا تجربیات دردناک و ناخوشایند خود را در محیطی امن و حمایتی مجددا تجربه و احساسات و هیجاناتشان را پردازش کنند.

۱۲. بازی درمانی برای اضطراب جدایی

برخی از کودکان با مشکل اضطراب جدایی درگیر بوده و نمی توانند از مراقب اصلی خود مانند مادر جدا شوند که بازی درمانی در درمان اضطراب جدایی موثر خواهد بود. بازی به کودکان اجازه می دهد تا بتوانند موقعیت جدایی از مادر را تصور کرده و آن را بازی کنند. این حالت باعث می شود تا درمانگر واکنش کودک هنگام تصور جدایی مادر را مشاهده و کودک نیز، به مرور و با استفاده از تکنیک های رفتاری بکار گرفته شده نسبت به جدایی از مادر، واکنش شدید نداشته باشد.

۱۳. بازی درمانی برای کودکان خجالتی

از روش های مفید بازی درمانی، می توان به کاربرد آن در رفع مشکل خجالتی بودن کودکان اشاره کرد. کودکان خجالتی، معمولا در برخورد های اجتماعی به خصوص در جمع های غریبه، دچار مشکل بوده و نمی توانند روابط اجتماعی خوبی را با دیگر افراد برقرار کنند. بازی درمانی برای کودکان خجالتی و کمرو توسط متخصصان، به آن ها کمک می کند تا مفاهیمی مانند چگونگی برقراری رابطه دوستانه و نترسیدن از مورد قضاوت واقع شدن را تمرین و در خود تقویت کنند.

‌مطلب مفید: ترس کودک از غریبه‌ها | درمان ترس کودک از غریبه

تکنیک های بازی درمانی

بازی درمانی از طیف وسیعی از تکنیک‌ها و فعالیت‌های بازی استفاده می‌کند تا به کودکان کمک کند مشکلات عاطفی و رفتاری خود را برطرف سازند. تکنیک‌ های بازی درمانی شامل استفاده از انواع اسباب‌ بازی‌ ها، فعالیت‌ های هنری، نقاشی، وسایل ساخت و ساز و داستان‌ گویی هستند. برخی از مهمترین تکنیک های بازی درمانی عبارتند از:

1. نقش آفرینی
2. هنر و صنایع دستی
3. داستان‌گویی
4. بازی‌های تخته‌ای و کارتی
5. بازی با شن و ماسه
6. بازی‌های حرکتی

۱. نقش بازی کردن

نقش بازی کردن یا بازی‌ های نقش آفرینی (Role Play)، به کودکان این امکان را می‌دهند تا از طریق بازی کردن نقش‌ های مختلف، احساسات و تجربیات خود را به شکلی مناسب و قابل فهم بیان کنند. تکنیک نقش آفرینی به ویژه برای کودکانی که با مشکلات عاطفی و رفتاری دست و پنجه نرم می‌کنند، مفید است. کودکان می‌توانند نقش‌های مختلفی مانند والدین، معلمان، دوستان یا حتی حیوانات را بازی کرده و از این طریق با مسائل خود مواجه شوند.

مطالعه بیشتر: دروغگویی کودکان | با فرزندی که دروغ می‌گوید چگونه رفتار کنیم؟

۲. هنر و صنایع دستی

از دیگر تکنیک های بازی درمانی، می توان به استفاده از فعالیت‌ های هنری و صنایع دستی (Art and Craft) مانند نقاشی، طراحی، ساخت مجسمه و کار دستی، اشاره کرد. بازی با دست و ساخت کاردستی های متنوع، به کودکان کمک می‌کند تا احساسات خود را به صورت خلاقانه بیان کنند. این تکنیک ها به کاهش استرس و افزایش احساسات مثبت کمک کرده و به کودکان اجازه می‌دهد تا به شکلی ملموس با مسائل خود کار کنند.

۳. داستان‌گویی

تکنیک داستان‌ گویی (Storytelling)، به کودکان این امکان را می‌ دهد تا داستان‌ هایی خلق کنند که تحت تاثیر افکار، احساسات و تجربیات آن‌ ها است. داستان گویی به عنوان یک تکنیک بازی درمانی به درمانگران کمک می‌کند تا بهتر بفهمند کودکان با چه مشکلاتی روبرو هستند و چگونه می‌ توانند به آن‌ ها در رفع مسائلشان کمک کنند. کودکان از طریق داستان‌ هایی که تعریف می کنند می‌توانند با مشکلات خود مواجه شده، آن ها را توصیف و راه‌ حل‌ های مختلفی برای رفعشان پیدا کنند.

خواندن این مطلب را از دست ندهید: ترس از مدفوع در کودکان | درمان ترس کودک از دفع مدفوع

۴. بازی‌های تخته‌ای و کارتی

بازی‌های تخته‌ای و کارتی (Board and Card Games)، از انواع تکنیک های بازی درمانی است و به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌ های حل مسئله، تصمیم‌گیری و ارتباطی خود را تقویت کنند. بازی‌های تخته ای، می‌توانند تعاملات اجتماعی و روابط با دیگران را بهتر کنند و به کودکان این فرصت را می‌دهند تا در یک محیط حمایتی و سرگرم‌ کننده مهارت‌ های خود را ارتقا دهند.

۵. بازی با شن و ماسه

از انواع تکنیک های بازی درمانی، می توان به بازی با شن و ماسه (Sand Play)، اشاره کرد. یک پژوهش نشان داده است که، بازی با شن و ماسه، می تواند به کودکان تحت خشونت و تجاوز جنسی، کمک کند. شن بازی، به کودکان کمک می‌کند تا کنترل بیشتری بر محیط خود داشته باشند و موقعیت‌ هایی را که در آن ها احساس ناتوانی دارند، شبیه سازی و مدیریت کنند. تکنیک بازی با شن و ماسه، برای کودکانی که دچار اضطراب یا استرس هستند، بسیار مفید است.

۶. بازی‌های حرکتی

تکنیک بازی‌ های حرکتی (Movement Games)، شامل انجام فعالیت‌ های بدنی مانند دویدن، پریدن، لی‌لی و بازی با توپ می‌ شود، که کودک در هنگام این بازی ها، از اندام های مختلف خود استفاده می کند. این بازی‌ها به بهبود تعادل، هماهنگی و قدرت عضلانی، کاهش تنش و اضطراب کودکان و نوجوانان کمک می‌کنند. این تکنیک‌ها به ویژه برای کودکانی که نیاز به تخلیه انرژی دارند، مفید است.

انواع بازی درمانی

بازی درمانی از تکنیک‌ ها و ابزار های مختلفی برای کمک به کودکان در درمان و کاهش مشکلاتشان استفاده می‌کند. روش های مختلف بازی درمانی به کودکان با مشکلات رفتاری و حرکتی کمک می کند تا زندگی با کیفیت تری داشته و نیاز هایشان برآورده شود. انواع بازی درمانی عبارتند از:

1. بازی درمانی راهبردی
2. بازی درمانی غیر راهبردی
3. بازی درمانی شناختی رفتاری
4. بازی درمانی روان‌ تحلیلی
5. بازی درمانی نمادین
6. بازی درمانی گروهی
7. بازی درمانی فیزیکی
8. بازی درمانی نمایشی
9. بازی درمانی در منزل

۱. بازی درمانی راهبردی

بازی درمانگر در بازی درمانی از نوع راهبردی (Directive Play Therapy)، فعال تر است و از تکنیک های بازی درمانی، برای دستیابی به اهداف مشخصی استفاده می کند. در بازی درمانی راهبردی، فعالیت های کودک حیطه مشخصی دارند و بازی ها در جهت درمان یا رفع مشکلات خاصی انتخاب می شوند. بازی درمانی راهبردی، به کودک و اطرافیان او در رفع مشکلاتی مانند رفع ترس و اضطراب، احساس تنهایی و افسردگی کمک می کند.

‌مطلب مفید: چگونه ترس از حمام در کودکان را از بین ببریم؟

۲. بازی درمانی غیر راهبردی

در بازی درمانی غیر راهبردی (Non-Directive Play Therapy)، کودکان دارای آزادی بیشتری است و هر نوع بازی که بخواهد را می تواند انجام دهد. درمانگران در بازی درمانی غیر راهبردی، بیشتر نظارت می کنند و به طور مستقیم در کار کودک و فعالیت او دخالتی ندارند؛ در این حالت تمرکز عمدتا به روی رشد مهارت های حرکتی، مهارت های اجتماعی و تقویت خود مختاری و عزت نفس کودکان است.

۳. بازی درمانی شناختی رفتاری

بازی درمانی شناختی رفتاری (Cognitive-Behavioral Play Therapy)، با استفاده از اصول و تکنیک های درمان شناختی رفتاری (CBT)، به دنبال آن است تا به کودکان و نوجوانان در تغییر باور های و الگو های ناسالم و ناسازگار خود، کمک کند. بازی درمانی شناختی رفتاری، همچنین به شناسایی و مشخص کردن الگو های رفتاری نامناسب و اصلاح آن ها در کنار آموزش روش های مدیریت هیجان موثر است.

۴. بازی درمانی روان‌ تحلیلی

بازی درمانی روان تحلیلی (Psychoanalytic Play Therapy)، رویکردی در بازی درمانی است که به دنبال فهم و کشف عمیق تر مسائل کودکان و رفع آن ها تمرکز دارد. روان درمانگر تحلیلی کودک، آموزش های لازم برای استفاده از تکنیک های بازی درمانی برای کشف ریشه ای علت رفتار های کودکان را پشت سر گذاشته است. در بازی درمانی تحلیلی، تلاش بر این است تا عوامل زیر بنا و پنهان رفتار کودکان کشف شود.

۵. بازی درمانی نمادین

استفاده از نماد ها، اشکال و تصاویر، برای حل مسائل مختلف کودکان و نوجوانان، از روش های بازی درمانی نمادین (Symbolic Play Therapy) است. بازی درمانی نمادین مخصوصا برای کودکان با مشکلات کلامی مانند لکنت، بسیار مفید است. بازی درمانی نمادین، موجب تقویت توانایی های شناختی و حافظه کودکان می شود و مهارت تفکر خلاق آن ها را نیز بهبود می بخشد.

مطلب مفید: ترس از تنهایی در کودکان؛ چگونه به کودکم کمک کنم تا از تنهایی نترسد؟

۶. بازی درمانی گروهی

بازی درمانی گروهی (Group Play Therapy)، در محیطی گروهی و با حضور چند کودک در یک رده سنی مشخص انجام می شود. هدف بازی درمانی گروهی، افزایش مشارکت اجتماعی کودکان، کاهش خجالتی بودن آن ها و آموزش و تقویت مهارت های اجتماعی و بین فردی است. کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم، عقب ماندگی ذهنی و اختلالات یادگیری در بازی درمانی گروهی، شیوه های مناسب رفتار را فرا می گیرند و مفاهیم مربوط به ارتباطات آن ها تقویت خواهد شد. بازی درمانی اضطراب اجتماعی را می توان در قالب گروه اجرا کرد که نمونه کوچکی از یک اجتماع بزرگتر است.