مهارتهای اجتماعی مهارتهایی هستند که ما هر روزه برای تعامل و برقراری ارتباط با دیگران از آن استفاده میکنیم. آنها شامل ارتباط کلامی و غیرکلامی مانند گفتار، حالت چهره و زبان بدن هستند. اگر فرد از نحوه رفتار در موقعیتهای اجتماعی آگاهی داشته باشد و هنگام برقراری ارتباط با دیگران، قوانین مکتوب و ضمنی را درک کند، از مهارتهای اجتماعی قوی برخوردار است. کودکان مبتلا به تشخیص اختلال اوتیسم (ASD)، اختلال رشد فراگیر و سندروم آسپرگر اغلب در یادگیری مهارتهای اجتماعی به مشکل بر میخورند.
مهارتهای اجتماعی
مهارتهای اجتماعی قوی به کودکان این امکان را میدهد که با همسالان خود روابط بهتری داشته باشند. اما باید در نظر داشت که مزایای مهارتهای اجتماعی قوی بسیار فراتر از مقبولیت اجتماعی است. کودکانی که مهارتهای اجتماعی قوی دارند بیش از سایر افراد در جامعه موفق خواهند بود. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داده است که مهارتهای اجتماعی خوب میتواند به کاهش اضطراب و استرس در کودکانی که به مهد کودک میروند موثر باشد. مهارتهای اجتماعی مجموعه مهارتهایی است که با بزرگتر شدن کودک شما نیاز به اصلاح مداوم دارند. این مهارتها را میتوان با تلاش و تمرین آموخت و یا تقویت کرد. برخی از مهارتهای اجتماعی از سایر مهارتها پیچیدهتر است.
فواید مهارتهای اجتماعی
مهارتهای اجتماعی طیف گستردهای از مزایا را به کودکان میدهد. این مهارتها با موفقیت بیشتر کودک در مدرسه و روابط بهتر با همسالان رابطه مستقیم دارند. این فواید عبارتاند از:
نتایج بهتر آموزشی و شغلی
با مطالعهای که انجام شد، محققان دریافتند که کودکانی که در سن پنج سالگی مهارتهای اشتراکگذاری، گوش دادن، همکاری و پیروی از قوانین را یاد میگیرند، بیش از سایر افراد در عملکرد مدرسه و شغل بهتر موفق خواهند بود. همچنین بیشتر ممکن است که قبل از سن ۲۵ سالگی به سر کار بروند.
موفق بودن در زندگی
مهارتهای اجتماعی خوب همچنین به کودکان کمک میکند که آینده روشنتری داشته باشند. طبق مطالعهای که در مجله بهداشت عمومی آمریكا منتشر شده است، مهارتهای اجتماعی و عاطفی که کودک در مهد کودک میآموزد میتواند بزرگترین کلید موفقیت در بزرگسالی باشد.
روابط دوستانه قوی
کودکانی که مهارتهای اجتماعی قوی دارند و میتوانند با همسالان خود به راحتی کنار بیایند، راحتتر از سایر افراد میتوانند دوست پیدا کنند. در واقع، یک مطالعه منتشر شده در دانشنامه بین المللی علوم اجتماعی و رفتاری نشان میدهد که دوستیهای دوران کودکی برای سلامت روان کودکان مفید است. دوستی همچنین به کودکان این فرصت را میدهد تا مهارتهای اجتماعی پیشرفتهتری مانند حل مسئله و حل تعارض را تمرین کنند.
همچنین بخوانید: بازی درمانی چیست؟ کاربرد بازی درمانی، تکنیک ها و انواع آن
پیامد نداشتن مهارتهای اجتماعی
کودکانی که فاقد مهارتهای اجتماعی و عاطفی هستند، با مشکلات بسیاری در جامعه روبهرو میشوند. پیامدهای نداشتن مهارتهای اجتماعی عبارتاند از:
- وابسته بودن به کمکهای دیگران
- مشکلات حقوقی
- مسائل سوء مصرف مواد مخدر
- مشکلات متعدد در روابط عاطفی
پزشک خوب به شما کمک میکند بهترین روانشناسان را در کوتاهترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کنید
نداشتن مهارتهای اجتماعی برای تعامل با دیگران، باعث افزایش استرس میشود. خبر خوب این است که مهارتهای اجتماعی قابل آموزش است. یادگیری این مهارتها به کودک در هر زمانی میتواند شروع شود. هرگز برای یادگیری مهارتهای اجتماعی دیر نیست. برای آموزش، اول با ابتداییترین مهارتهای اجتماعی شروع کنید و به مرور مهارتهای پیشرفتهتر را آموزش دهید. محققان دریافتند که هنگامی که کودکان مهارت اجتماعی جدیدی را میآموزند، سطح استرس در آنها کاهش مییابد. افزایش استرس با افزایش کورتیزول همراه است.
مطلب بیشتر: اختلال نافرمانی و لجبازی در کودکان چیست؟ نکاتی که در این باره باید بدانید.
مهارتهای اجتماعی شامل چه مهارتهایی است؟
اشتراکگذاری، همکاری، گوش دادن به دیگران، پیروی از قوانین، احترام به حریم شخصی، برقراری ارتباط چشمی و رفتارهای اجتماعی که در جامعه قابل قبول است، همگی مهارتهای اجتماعی به شمار میروند. که در این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
از دست ندهید: چگونه کودک مستقل تربیت کنیم؟ ۱۵ تکنیک کاربردی برای تربیت کودک
اشتراک گذاری
تمایل به تقسیم کردن وعده غذایی و یا به اشتراگگذاری یک اسباب بازی میتواند به کودکان در ایجاد و حفظ دوستی موثر باشد. طبق تحقیق انجام شده توسط Psychological Science، کودکان در سن دو سالگی ممکن است تمایل به اشتراک گذاری با دیگران را نشان دهند. با این حال، کودکان در سنین سه تا شش سالگی معمولا خودخواه هستند و از به اشتراکگذاری وسایلشان احساس خوبی پیدا نمیکنند. در سن هفت سالگی کودکان از به اشتراکگذاری وسایل لذت میبرند. زیرا تمایل بیشتری برای پیدا کردن دوست خواهند داشت. اشتراکگذاری اغلب به کودکان کمک خواهد کرد که نسبت به خود احساس بهتری داشته باشند. همچنین اشتراکگذاری به افزایش اعتماد به نفس در کودک کمک می کند.
چگونه مهارت به اشتراکگذاری را به کودکم آموزش دهم؟
اگرچه مجبور کردن کودک خود برای به اشتراگگذاری کار درستی نیست. اما شما میتوانید هر وقت که کودکتان را در چنین موقعیتی دیدید این مسئله را به او یادآوری کنید. هر زمان که کودک شما چیزی را به اشتراک میگذارد، او را تحسین کنید و به او خاطر نشان کنید که کاری که انجام داده است چقدر باعث شده دیگران احساس بهتری داشته باشند. از جملاتی مانند ” آفرین که میان وعده ات را با خواهرت به اشتراک گذاشتی. مطمئنم او از این کار بسیار خوشحال شده است.” استفاده کنید.
همکاری کردن
همکاری به معنای انجام یک کار مشترک برای دستیابی به یک هدف مشترک است. کودکانی که این مهارت را دارند، هنگامی که دیگران از آنها درخواستی دارند با آنها محترمانه برخورد میکنند. آنها همچنین مشارکت با دیگران و کمک کردن به آنها را به خوبی یاد میگیرند. مهارتهای خوب همکاری برای موفقیت در زندگی در یک جامعه ضروری است. کودک شما به همکاری و مشارکت در زمین بازی و همچنین سرکلاس با همکلاسیهایش نیاز دارد. همکاری در بزرگسالی نیز بسیار مهم است. بیشتر محیطهای کاری از توانایی کارمندان برای انجام کار گروهی مشترک بهره میبرند. همکاری در روابط عاشقانه نیز بسیار مهم است. همکاری و مشارکت میتواند از سن سه و نیم سالگی شروع شود. کودکان میتوانند برای رسیدن به یک هدف مشترک با همسالان خود مشارکت داشته باشند. برای کودکان در این سن، همکاری ممکن است شامل ساخت یک برج با وسایل بازی با همکاری یکدیگر باشد. بعضی از کودکان ممکن است بخواهند رهبر گروه باشند و بعضی دیگر ممکن است بخواهند از دستورالعملها پیروی کنند. در هر صورت، مشارکت باعث میشود کودکان بیشتر راجع به خود بیاموزند.
چگونه مهارت همکاری را به کودکم آموزش دهم؟
با کودک خود درباره اهمیت کار گروهی و اینکه چقدر کارها میتواند بهتر باشد وقتی که همه با هم مشارکت داشته باشند صحبت کنید. فرصتهایی را برای مشارکت همه خانواده با یکدیگر ایجاد کنید. هنگام تهیه یک غذا به همه کاری را محول کنید و به اهمیت همکاری با یکدیگر تاکید کنید.
بیشتر بخوانید: مهارت های زندگی چیست؟ آشنایی با مهارت های ده گانه زندگی
گوش دادن
گوش دادن تنها به معنای ساکت ماندن نیست. بلکه به معنای با دقت گوش دادن به سخنان دیگران است. گوش دادن همچنین یکی از مولفههای ارتباط سالم است. از این گذشته، بسیاری از یادگیریها در مدرسه به توانایی کودک در گوش دادن به سخنان معلم بستگی دارد. یادگیری مطالب، یادداشت برداری و فکر کردن در مورد آنچه گفته میشود با پیشرفت تحصیلی کودک از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. دادن فرصتهای فراوان به کودک برای تمرین گوش دادن میتواند این مهارت را تقویت کند. بسیار ضروری است که کودک شما با دانستن اینکه چگونه به رئیس، یک شریک رمانتیک و دوستانش گوش فرا دهد، رشد کند. این مهارت ممکن است یک مهارت دشوار برای یادگیری در عصر دستگاههای دیجیتال باشد زیرا بسیاری از افراد زمانیکه با کسی مکالمه میکنند، تمایل دارند به تلفنهای هوشمند خود خیره شوند.