ترانوکپین، کوتیاپین یا کوئتیاپین (quetiapine) که با نام های تجاری سرامین، کتیپین، کوئپین، سروتیاپین نیز شناخته می شوند؛ یک داروی روانپزشکی و یک قرص ضد روانپریشی است که برای مدیریت اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی و اختلال افسردگی اساسی استفاده می شود. قرص ترانوکپین که در ابتدا توسط FDA در سال ۱۹۹۷ تایید شد، یک آنتی سایکوتیک نسل دوم است به خوبی تحمل می شود و برای برخی از بیماران با حساسیت بالا به داروهای دیگر مانند کلوزاپین و الانزاپین گزینه مناسبی است.
قرص ترانکوپین برای چیست؟
این دارو برای درمان برخی اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی، دورههای شیدایی یا افسردگی مرتبط با اختلال دوقطبی استفاده میشود. کوئتیاپین به عنوان یک داروی ضد روان پریشی آتیپیک شناخته می شود. قرص کوئتیاپین می تواند توهمات را کاهش داده و تمرکز شما را بهبود بخشد. این به شما کمک می کند که واضح تر و مثبت تر فکر کنید، کمتر عصبی شوید و در زندگی روزمره عملکرد بهتری داشته باشید. همچنین ممکن است خلق و خو، خواب، اشتها و سطح انرژی شما را بهبود بخشد. کوئتیاپین می تواند به جلوگیری از نوسانات خلقی شدید یا کاهش تعداد دفعات وقوع نوسانات خلقی کمک کند. قرص ترانکوپین به صورت خارج از برچسب (مصارف غیر رسمی اما کاربردی دارو) برای اعتیاد به الکل، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال اضطراب فراگیر و روان پریشی مرتبط با بیماری پارکینسون و بی خوابی نیز استفاده می شود.
مطالعه بیشتر: روانپریشی چیست؟ علائم، انواع، علت و درمان سایکوز
ترانکوپین و اضطراب
تحقیقاتی در مورد استفاده از کوتیاپین برای اضطراب انجام شده است، اما برای درمان این بیماری تایید نشده است. معمولا پزشک شما داروهای دیگری را به عنوان اولین انتخاب برای اضطراب توصیه می کند. تحقیقات نشان می دهد که ترانکوپین می تواند به ویژه در درمان اختلال اضطراب فراگیر موثر باشد. به عنوان مثال، در یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۶، محققان اثربخشی کوئتیاپین را به عنوان درمانی برای اختلال اضطراب فراگیر مورد مطالعه قرار دادند. در پایان مطالعه، محققان دریافتند که ترانکوپین یک درمان موثر برای اختلال اضطراب فراگیر در بزرگسالان است.
ترانکوپین اختلال خواب
اگرچه کوئتیاپین اغلب به عنوان کمک کننده برای خواب و برای بی خوابی اولیه، به صورت غیر رسمی تجویز می شود. شواهدی از اعتیاد به کوتیاپین وجود دارد. همچنین عوارض جانبی مرتبط با کوتیاپین مانند علائم خماری صبح روز بعد و خستگی در طول روز به این معنی است که بیماران باید در مصرف ترانکوپین برای اختلال خواب محتاط باشند.
مکانیسم اثر کوئتیاپین
کوئتیاپین علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی و افسردگی اساسی را با اثر بر گیرنده های انتقال دهنده عصبی مختلف مانند گیرنده های سروتونین و دوپامین بهبود می بخشد. در اختلال دوقطبی، هر دو علائم افسردگی و شیدایی را بهبود می بخشد. اگرچه مکانیسم اثر کوتیاپین به طور کامل شناخته نشده است، مکانیسم های پیشنهادی متعددی وجود دارد. در اسکیزوفرنی، تاثیرات آن می تواند ناشی از عملکرد گیرنده های دوپامین و سروتونین باشد. در افسردگی دوقطبی و افسردگی اساسی، اعمال کوئتیاپین ممکن است به اتصال این دارو یا متابولیت آن به ناقل نوراپی نفرین نسبت داده شود.
مطلب مرتبط: پرگابالین و موارد مصرف آن چیست؟ عوارض و نحوه مصرف