وجود نقص یا ناتوانی در هر بخش از مراحل رابطه جنسی که مانع لذت بردن میشود را اختلال کژکاری جنسی (sexual dysfunction) می‌نامند. زمانی که افراد دخیل در یک رابطه جنسی به دلیل برخی مسائل مانند مشکل در انزال، نعوظ، میل جنسی، برانگیختگی یا ارگاسم نتوانند رابطه جنسی خوشایندی را تجربه کنند، درگیر اختلال عملکرد جنسی شده اند. مهمترین علامت کژکاری جنسی لذت نبردن از رابطه جنسی و ناتوانی در آمیزش جنسی است. برای آشنایی با اختلال کژکاری جنسی خواندن این مطلب برای شما مفید است.
اختلال کژکاری جنسی چیست؟
اختلال کژکاری جنسی، شامل وجود مشکل و نقص در مراحل مختلف رابطه جنسی، اعم از تمایل، برانگیختگی، ارگاسم و رسیدن به اوج لذت جنسی میشود. به عبارت دیگر هر مشکلی که چرخه فعالیت جنسی طبیعی را دچار مشکل کند، با عنوان اختلال ناکارآمدی جنسی شناخته میشود. کژکاری جنسی یا اختلال ناکارآمدی جنسی یکی از انواع اختلالات جنسی است که افراد مبتلا به آن نمی‌توانند از آمیزش جنسی خود نهایت لذت را ببرند.
مهمترین مسئله ای که افراد مبتلا به اختلال ناکارآمدی جنسی با آن مواجه هستند، لذت نبردن از سکس و نارضایتی شریک عاطفی آنها است. افرادی که در برقراری رابطه جنسی به شکل کامل دچار مشکل هستند، برای داشتن تجربه رضایت بخش جنسی، نیازمند استفاده از اقدامات روانشناسی و بهبود سبک زندگی هستند.
علائم اختلال کژکاری جنسی
با توجه به اینکه چه مشکلی باعث اختلال ناکارآمدی جنسی شده باشد، علائم متفاوتی بروز می‌کند. مشاهده این علائم و عدم مراجعه به متخصص باعث تشدید شدن آنها و بروز مشکلات جدی تر در رابطه میشود. علائم اختلال کژکاری جنسی عبارتند از:
- میل جنسی بسیار پایین
- مشکل در رابطه با شریک عاطفی
- عدم لذت از رابطه
- ناتوانی در رسیدن به ارگاسم
- از دست دادن اعتماد به نفس
- اضطراب زیاد
- احساس غم ناشی از ناتوانی جنسی
- برانگیختگی جنسی محدود و کم
۴ زمینه اصلی اختلال کژکاری جنسی
اختلال کژکاری جنسی در چهار زمینه مختلف ممکن است رخ دهد که شامل مرحله تمایل، برانگیختگی، تمایل و انزال میشود. زنان و مردان ممکن است مشکلات جنسی مربوط به ناکارآمدی جنسی را طی مراحل مختلف رابطه جنسی به شکل‌های متفاوتی تجربه کنند. چهار زمینه بروز اختلال کژکاری جنسی عبارت است از:
- اختلال میل جنسی
- اختلال برانگیختگی
- اختلال ارگاسم
- اختلال درد
۱. اختلال میل جنسی
اختلال در میل جنسی شامل عدم تمایل یا علاقه به برقراری رابطه جنسی گفته میشود که مانع تصور و شروع رابطه میشود. این اختلال ممکن است در اثر عوامل مختلفی مانند بی میلی به شریک جنسی، مصرف داروهای کاهنده میل، بیماری‌های جسمی‌و مشکلات روانشناختی مانند افسردگی یا اضطراب شدید رخ دهد.
۲. اختلال برانگیختگی
ناتوانی در حفظ نعوظ مردان یا لیز نشدن محیط واژن زنان مهمترین علامت اختلال برانگیختگی است. ناتوانی در برانگیختگی باعث نقص در فرآیند دخول و آماده شدن برای رسیدن به اوج لذت جنسی یعنی ارگاسم میشود. این مشکل جلوی لذت بردن از معاشقه با شریک عاطفی را می‌گیرد و احساس بدی را در طرفین ایجاد می‌کند.
بیشتر بدانید: نشانه های برانگیختگی زنان؛ نشانه های تمایل به رابطه در زنان
۳. اختلال ارگاسم
اختلال ارگاسم در مردان با زود انزالی یا دیر انزالی و در زنان با تاخیر یا عدم تجربه ارگاسم به طور مستمر مشخص میشود. زمانی که مایع منی مردان زودتر از آنچه که زمان طبیعی لازم برای انزال است از بدن آنها خارج شود، دچار کاهش میل جنسی می‌شوند، در حالی که معشوق آنها هنوز ارگاسم را تجربه نکرده است.
۴. اختلال درد
احساس درد هنگام دخول، رابطه واژینال و ارگاسم، یکی از انواع مشکلاتی است که می‌تواند در اختلال کژکاری جنسی نقش داشته باشد. در این شرایط زنان نمی‌توانند رابطه جنسی واژینال با کیفیتی را تجربه کنند و همواره احساس درد دارند. این مشکل موجب کاهش میل جنسی در مردان و بی میلی جنسی در زنان نیز میشود.
انواع اختلال کژکاری جنسی
کژکاری جنسی در مردان و زنان رخ می‌دهد و انواع مختلفی دارد که در این بخش با آنها آشنا خواهید شد. انواع اختلال عملکرد جنسی عبارتند از:
- اختلال بی میلی جنسی
- اختلال نعوظ
- اختلالات انزال
- اختلال درد
- اختلال ارگاسم
اختلال بی میلی و ناکارآمدی جنسی
اختلال بی میلی جنسی یا عدم علاقه به برقراری رابطه جنسی، عامل مهمی در بروز کژکاری جنسی است. مردان و زنانی که در میل جنسی خود مشکل دارند، از نظر جنسی تحریک نمی‌شوند و فانتزی‌های جنسی ندارند. این افراد نمی‌توانند شروع کننده رابطه زناشویی باشند و معمولا به عنوان افرادی بی میل و سرد از نظر جنسی شناخته می‌شوند.
اختلال نعوظ و ناکارآمدی جنسی
اختلال نعوظ (ED)، یکی از دلایل بروز اختلال عملکرد جنسی است که با افزایش سن شدت بیشتری پیدا می‌کند. حفظ نعوظ در این مردان سخت است و آلت تناسلی آنها نمی‌تواند به صورت کامل سفت شود. اختلال نعوظ به دلایل مختلفی رخ می‌دهد:
- نقص در خونرسانی به آلت تناسلی
- افزایش سن
- اختلالات روانی مانند افسردگی و اختلالات اضطرابی
- بیماری‌های جسمی‌مانند دیابت
- مصرف داروهایی خاص
- مشکلات مربوط به رابطه عاطفی
- بیماری‌های عصبی
- آسیب به ساختار آلت تناسلی
برای مطالعه بیشتر: برای تقویت نعوظ چه بخوریم؟ ۲۲ ماده غذایی برای افزایش نعوظ
کژکاری جنسی و اختلالات انزال
از مهمترین عوامل لذت نبردن و نقص در تکمیل چرخه رابطه جنسی، اختلالات مربوط به انزال است. کژکاری جنسی برخی مردان ناشی از اختلالات انزال شامل زود انزالی و دیر انزالی است. زود انزالی و دیر انزالی به معنای رسیدن به ارگاسم در زمانی کمتر از ۲ دقیقه و بیشتر از ۲۰ دقیقه است. عوامل موثر بر اختلالات انزال عبارتند از:
- مصرف برخی داروها
- اعتیاد به پورن
- خود ارضایی‌های مکرر
- سطح اضطراب بالا
- تجارب جنسی ابتدایی
- هیجان جنسی زیاد
اختلال کژکاری جنسی ناشی از درد
تجربه درد هنگام رابطه جنسی، یکی از دلایل بروز اختلال کژکاری جنسی در زنان است. عدم لیز شدن واژن، عدم تمایل به رابطه جنسی و انقباض عضلات، ورود زودهنگام آلت مردانه به واژن، رفتار خشن و واژینیسموس از جمله موارد دخیل در ناکارآمدی جنسی ناشی از احساس درد حین رابطه جنسی است. دیگر عوامل درد در رابطه جنسی شامل موارد زیر هستند:
- عفونت‌های واژن
- تغییرات هورمونی
- دیسپارونیا
- رابطه جنسی در دوران پریود
- نازک شدن پوشش واژن
مشکل در ارگاسم، از دلایل اختلال عملکرد جنسی زنان
رسیدن به ارگاسم در زنان سخت تر و پیچیده تر از مردان است. زنان برای تجربه ارگاسم باید آمادگی روانی و جسمی‌بالایی داشته باشند. از همین رو استرس بالا می‌تواند ارگاسم زنان را ب تاخیر بیاندازد. احساس درد نیز می‌تواند عملکرد جنسی مطلوب زنان را دچار نقص کند.
مطلب کاربردی: درمان دارویی ارضا نشدن زنان؛ اختلال عملکرد جنسی زنان
علت ایجاد اختلال کژکاری جنسی چیست؟
کژکاری یا اختلال عملکرد جنسی به دلایل مختلفی بروز می‌دهد. برخی افراد با توجه به شرایط خاص خود ممکن است در برهه ای از زندگی خود و یا به طور مستمر، ناکارآمدی جنسی را تجربه کنند. دلایل گوناگون تاثیر گذار بر اختلال کژکاری جنسی را در ادامه می‌خوانید:
- عوامل جسمی: شامل تاثیر داروها و بیماری‌هایی مانند دیابت، مشکلات قلبی، یا آسیب‌های عصبی
- عوامل روانی: مانند استرس، اضطراب، افسردگی، تصویر بدنی نامطلوب یا سابقه سواستفاده جنسی
- عوامل هورمونی: کاهش سطح استروژن در زنان یا تستوسترون در مردان
- عوامل مرتبط با سبک زندگی: بارداری و زایمان، مصرف مواد مخدر، الکل، یا سیگار
- عوامل خانوادگی یا زوجی: تعارضات بین اعضای خانواده و نداشتن رضایت زناشویی
مشکلات و بیماری‌های جسمی
شرایط خاص پزشکی مانند ابتلا به برخی بیماری‌ها و آسیب‌های عصبی می‌تواند منجر به اختلال عملکرد جنسی شود. افراد ممکن است به دلیل ابتلا به سرطان، دیابت، نارسایی کلیه، مولتیپل اسکلروزیس، بیماری قلبی و مشکلات مثانه ناکارآمدی جنسی را تجربه کنند.
مصرف دارو
برخی داروها می‌توانند میل جنسی اشخاص را کاهش داده و ارگاسم را برای آنها دشوارتر کنند. عوارض داروهایی مانند برخی ضد افسردگی‌ها، ضد اضطراب‌ها و داروهای ضد روانپریشی کاهش میل جنسی است. همچنین برخی داروهای دیگر که در درمان فشار خون بالا، آلرژی و سرطان تجویز می‌شوند می‌توانند باعث کژکاری جنسی شوند.
تغییرات هورمونی
سطوح پایین استروژن پس از یائسگی ممکن است منجر به کاهش میل جنسی، تغییراتی در بافت‌های تناسلی و نحوه رفتار افراد در رابطه جنسی شود. استروژن پایین منجر به جریان خون کمتر به لگن میشود. این اتفاق می‌تواند باعث شود که زنان احساس کمتری در اندام تناسلی خود داشته و برای برانگیختگی و رسیدن به ارگاسم به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
از دیگر مشکلات تغییرات هورمونی نازک شدن پوشش واژن است که کشسانی آن را کاهش و درد را افزایش می‌دهد. عدم فعالیت جنسی می‌تواند این موقعیت را بدتر کند. این عوامل می‌توانند منجر به مقاربتی دردناک شوند که به آن دیسپارونی می‌گویند.
خواندن این مطلب توصیه میشود: در حین رابطه چکار کنیم؟ راهکارهای افزایش لذت در رابطه جنسی
بارداری و زایمان
بدن طی بارداری و دوران شیردهی تغییرات زیادی می‌کند. این تغییرات می‌تواند در کاهش میل جنسی و بروز اختلال عملکرد جنسی تاثیر بگذارد. سطح هورمون‌های بدن زنان پس از زایمان و در طول شیردهی تغییر می‌کند که می‌تواند منجر به خشکی واژن و ناتوانی در برقراری رابطه جنسی بطور کامل شود.
مشکلات روانشناختی
اختلال‌های روانی مانند اختلال وسواس فکری و عملی (OCD)، اضطراب یا افسردگی، در صورتی که درمان نشوند، می‌توانند باعث اختلال عملکرد جنسی شوند یا به شدت آن بیفزایند. استرس طولانی‌مدت، سابقه سواستفاده جنسی و نگرانی‌های بارداری، سطح آمادگی روانی برای رابطه جنسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تصویر بدنی نامطلوب
اختلال کژکاری جنسی ممکن است در مردان یا زنانی که تصویر مطلوبی از اندام خود ندارند هم رخ دهد. فکر کردن به زشت بودن، دفرمه بودن بدن یا دوست نداشتن اندام‌های جنسی یا غیر جنسی، می‌تواند میزان لذت از رابطه جنسی را به شدت کاهش دهد. در این حالت افراد به جای تلاش برای نهایت لذت و رسیدن به ارگاسم، دایما به افکار طرف مقابل درباره خودشان فکر کرده و خجالت می‌کشند. باید این نکته را به یاد داشت که بدن هیچ انسانی بدون نقص نیست و هر بدنی زیبایی‌های خاص خود را دارد.
این مطلب را از دست ندهید: افزایش میل جنسی و روش های تقویت آن در مردان و زنان
مشکلات عاطفی زوجین
از دیگر دلایل بروز کژکاری جنسی می‌توان به مشکلات عاطفی زوجین اشاره کرد. زوجینی که دچار تعارضات شدید و عمیق هستند، به احتمال زیاد در رابطه جنسی عملکرد مطلوبی نخواهند داشت. این افراد می‌توانند برای رفع مسایل عاطفی بین خود به یک روانشناس خوب با تخصص زوج درمانی مراجعه کنند.
تشخیص اختلال کژکاری جنسی
تشخیص کژکاری جنسی به درمان به موقع و پیشگیری از مشکلات جدی تر کمک می‌کند. روش‌های تشخیص اختلال کژکاری جنسی را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| روش تشخیص اختلال کژکاری جنسی | توضیح |
| مراجعه به پزشک متخصص | پزشک شرایط جسمی‌را بررسی کرده و اقدامات دارویی لازم را انجام می‌دهد |
| مراجعه به روانشناس | روانشناس به حل و فصل تعارضات و مشکلات روانشناختی کمک می‌کند |
| معاینه و آزمایش | انجام آزمایش خون می‌تواند مشکلات جسمی‌و هورمونی را مشخص کند |
درمان اختلال کژکاری جنسی
درمان اختلال عملکرد جنسی به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. بهترین روش درمان اختلال عملکرد جنسی ترکیبی از اقدامات پزشکی و روانشناسی است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- دارودرمانی: استفاده از داروهایی مانند سیلدنافیل (ویاگرا) یا داروهای تنظیم هورمونی
- رواندرمانی: جلسات مشاوره برای بررسی مشکلات روانی یا عاطفی مؤثر بر رابطه جنسی
- تغییر سبک زندگی: کاهش استرس، ورزش منظم و کاهش یا قطع مواد مخدر یا اعتیاد به مواد ناسالم
- سکس‌تراپی: آموزش تکنیک‌های مناسب برای بهبود رابطه جنسی و رفع مشکلات ارتباطی
روان درمانی برای اختلال عملکرد جنسی
اگر عملکرد جنسی نامطلوب در نتیجه احساس بد به خود یا زندگی، افکار منفی و تصورات غلط باشد، مراجعه به روان‌درمانگر بسیار مفید است. زیرا روانشناس به فرد کمک می‌کند تا افکار خود را به طور منطقی بررسی کرده و بخش‌های غیر منطقی و اشتباه را کنار بگذارد. همچنین با کمک زوج درمانگر می‌توان مسایل عاطفی و چالش‌های رابطه را حل کرد و احساس رضایت در خود و شریک عاطفی را افزایش داد.
یک سکس تراپیست خوب به افراد کمک می‌کند تا شیوه برقراری صحیح رابطه جنسی را بیاموزند. همچنین نقص‌های موجود در رفتارهای جنسی هر دو طرف را شناسایی کرده و رابطه ای لذت بخش کمک می‌کند.
برای مطالعه: نکات جنسی مردان برای بهبود رابطه جنسی و زناشویی
دارو درمانی و کژکاری جنسی
در مواردی که بهبود عملکرد جنسی نیاز به مصرف دارو داشته باشد، متخصص می‌تواند داروهای موثر بر میل جنسی، برانگیختگی، حفظ نعوظ و رفع زود انزالی را تجویز کند. دارو درمانی باعث افزایش میل جنسی، کاهش مشکلات نعوظ، زود انزالی، احساس درد و خشکی واژن در زنان و مردان میشود. داروهای مورد استفاده در درمان اختلال کژکاری جنسی مردان عبارتند از:
این داروها می‌توانند در رفع اختلال نعوظ و زودانزالی موثر باشند و در درمان اختلال کژکاری جنسی بکار گرفته می‌شوند. اما مصرف آنها باید با تجویز و نظارت روانپزشک یا متخصص اورولوژیست باشد. مصرف سرخود این داروها عوارض جدی و خطرات مهمی‌به همراه خواهد داشت. داروهای کاربردی در درمان اختلال عملکرد جنسی زنان شامل موارد زیر هستند:
- داروهای تنظیم هورمونی
- داروهای افزایش دهنده سطح استروژن
- اسپمیفن برای درمان نازک شدن واژن
- استفاده از لیز کننده‌های بر پایه آب
- فلبانسرین برای درمان میل جنسی کم
- برملانوتید
- پراسترون برای افزایش مایع لیز کننده واژن
همچنین بخوانید: طلاق عاطفی چیست و چه نشانه هایی دارد؟ علل و درمان
مطلب مفید: برای مشکلات جنسی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
پیامدهای اختلال ناکارآمدی جنسی
مانند هر اختلال دیگری که می‌تواند بر کیفیت زندگی آسیب بزند، کژکاری و نقص عملکردی در رابطه جنسی نیز باعث کاهش رضایت از زندگی میشود. رابطه جنسی بخش مهمی‌از ارتباط انسانی است که حذف یا نادیده گرفتن میل جنسی، زمینه سایز مشکلات جدی میشود. برخی از مهمترین عوارض اختلال کژکاری جنسی این موارد هستند:
- ناتوانی در بیان محبت
- اشکال در تخلیه هیجانات مثبت جنسی
- دعواهای زیاد و بهانه گیری طرفین
- کاهش صمیمیت
- افزایش خطر تمایل به جدایی
- نادیده گرفتن نیازهای جنسی یکدیگر
- بی‌انگیزگی و میل به تنهایی
- احساس غم و ناراحتی
- نداشتن لحظه‌های لذت بخش
درمان خانگی اختلال ناکارآمدی جنسی
افراد می‌توانند با رعایت برخی نکات ساده اما مهم، عملکرد جنسی خود را بهبود ببخشند. با افزایش عملکرد جنسی، رضایت زناشویی افزایش چشمگیری خواهد داشت و یک زندگی جنسی شاد تجربه میشود. این راهکارهای خانگی برای درمان ناکارآمدی جنسی عبارتند از:
- کاهش یا قطع مصرف الکل
- عدم استعمال سیگار و قلیان
- ترک مصرف هرگونه ماده مخدر
- انجام مدیتیشن و افزایش احساس آرامش
- ورزش منظم مانند ۳۰ دقیقه پیاده روی
- تلاش برای پذیرفتن خود و اندام‌های بدن
- اجتناب از فکر کردن به مشکلات حین رابطه جنسی
- توجه به احساس افسردگی بعد از رابطه جنسی
سخن پایانی روان‌درمان
رابطه جنسی اتفاقی لذت بخش، شادی آور و دوست داشتنی است. اگر در هر یک از مراحل رابطه جنسی ضعف و نقص وجود داشته باشد، باعث از دست رفتن بخش مهمی‌از لذت میشود. اختلال کژکاری جنسی دقیقا به همین ناتوانی‌ها می‌پردازد و دلایل مختلف ناکارآمدی جنسی را بررسی می‌کند. برای داشتن رابطه زناشویی جذاب و دلخواه باید برای رفع مشکلاتی مانند زود انزالی، اختلال درد، مشکلات ارگاسم و دیگر موارد تاثیر گذار اقدام شود. در صورتی که این مشکلات ادامه دار باشند، فضای زندگی را برای عمیق‌تر شدن مشکلات فراهم می‌کنند.
منابع: healthline, mayoclinic, medicalnewstoday, clevelandclinic
ثبت ديدگاه