انواع روش های درمانی برای اسکیزوفرنی مانند دارو درمانی و رواندرمانی در خط اول روش های درمان اسکیزوفرنی هستند. در درمان اسکیزوفرنی با دارو، از انواع داروهای ضد روانپریشی نسل اول و نسل دوم استفاده می شود. دارو های ضد روانپریشی علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی شامل هذیان، توهم، گفتار آشفته و بی عاطفه بودن را کنترل می کنند. رواندرمانی نیز به روی مسائل روانشناختی اسکیزوفرنی کار کرده و فرد را از نظر روانی به سمت بهبودی بیشتر پیش می برد. اسکیزوفرنی یکی از اختلالات مهم در دسته اختلالات روانپزشکی است که در صورت عدم کنترل و مدیریت نشانه ها و علائم، می تواند پیامد های خطرناکی برای فرد دارای اسکیزوفرنی و اطرافیانش به همراه داشته باشد. در ادامه مطلب درباره درمان اسکیزوفرنی و انواع روش های درمانی اسکیزوفرنی صحبت کرده ایم.

اسکیزوفرنی چیست؟

اختلال اسکیزوفرنی  (Schizophrenia disorder)، یک اختلال روانی جدی است که بر شیوه تفکر، احساسات، روابط و تصمیم گیری افراد تأثیر می گذارد. افراد دارای اختلال اسکیزفرنی ارتباطشان با دنیای پیرامون قطع شده و توهم وهذیان را تجربه می کنند. از آنجایی که هیچ راه درمان قطعی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد، دریافت درمان مناسب و به موقع بهترین راه برای کنترل و مدیریت اسکیزوفرنی است.

مطالعه بیشتر: روانپریشی چیست؟ علائم، انواع، علت و درمان سایکوز

درمان اسکیزوفرنی متمرکز بر مدیریت علائمی است که در صورت عدم مدیریت می توانند زندگی فرد و اطرافیان او را مختل کند. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است لازم داشته باشند تا برای یک مدت طولانی و حتی تا آخر عمر، دارو مصرف کنند. مهمترین درمان اسکیزوفرنی استاده از دارو هایی همچون ضد روانپریشی و ضد افسردگی ها است. در کنار استفاده از دارو برای درمان اسکیزوفرنی، رواندرمانی نیز می تواند کمک بزرگی در جهت درمان افراد اسکیزوفرن و کنترل علائم آن ها باشد. چنانچه اختلال اسکیزوفرنی درمان نشود تاثیرات مخربی می تواند بر روابط شخصی و اجتماعی افراد گذاشته و زندگی افراد را دچاراختلال کند.

برای آشنایی بیشتر با اختلال اسکیزوفرنی بخوانید: اسکیزوفرنی و انواع آن | درمان قطعی اسکیزوفرنی

انواع درمان اسکیزوفرنی

علائم اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی دارای علائم و نشانه هایی است که شناخت آن ها باعث می شود تا هر چه سریعتر بتوان نسبت به درمان و کنترل این اختلال در افراد اقدام کرد. اسکیزوفرنی دارای پنج نشانه اصلی است که در اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی مشاهده می شود. پنج نشانه مهم از علائم اسکزوفرنی عبارت اند از:

  • هذیان: افکار هذیانی باورهای نادرستی هستند که افراد حتی زمانی که شواهد زیادی مبنی بر اشتباه بودن آن باورها وجود دارد، به آنها اعتقاد دارند.
  • توهم: افراد مبتلا به اختلال روانی اسکیزوفرنی اغلب صداهایی را شنیده، چیز هایی می بینند و بو هایی استشمام می کنند که دیگران وجود آن ها را احساس و درک نمی کنند.
  • گفتار آشفته: افراد دارای اسکیزوفرنی هنگام صحبت کردن در سازماندهی افکار و بیان خود دارای مشکل بوده و گفتار آن ها به سختی فهمیده می شود.
  • رفتار آشفته: افراد اسکیزوفرن ممکن است متفاوت از آنچه اطرافیان انتظار دارند رفتار و حرکت کنند. ممکن است ساعت ها در یک شکل مانده یا دائم حرکت کنند.
  • علائم منفی: از نشانه های مهم ابتلای افراد به اسکیزوفرنی کاهش یا از دست دادن توانایی در انجام اموری است که دیگران به راحتی انجام می دهند.

مطالعه بیشتر: اختلال هذیانی چیست؟ علائم، علت، انواع و درمان هذیان گفتن

انواع روش های درمان اسکیزوفرنی

رویکرد های مختلفی برای درمان اسکیزوفرنی و کنترل علائم آن وجود دارد. بهترین روش برای درمان اسکیزوفرنی ترکیبی از دارو و رواندرمانی است. سایر روش ها نیز در تلاش اند تا با استفاده از جدیدترین یافته ها بتوانند موثرترین شیوه درمانی را برای افراد دارای اسکیزوفرن فراهم و اجرا کنند. بهترین روش های درمان اسکیزوفرنی عبارت است از:

  • دارودرمانی
  • روندرمانی
  • جراحی مغز

دارودرمانی برای درمان اسکیزوفرنی

از داروهای ضد روانپریشی به عنوان بهترین روش درمان اسکیزوفرنی وهمچنین موثر ترین شیوه درمانی استفاده می شود. دارو درمانی مهمترین و اصلی ترین شکل درمان اختلال اسکیزوفرنی است. فرض می شود که دلیل ایجاد و بروز اختلال اسکیزوفرنی فعالیت بیش از حد انتقال دهنده عصبی دوپامین است. داروهای ضد رواپریشی با کنترل مراکز تولید کننده دوپامین بر مغز اثر می گذارند. بنابران دارو های ضد روانپریشی با تاثیر به روی انتقال دهنده عصبی دوپامین، علائم اسکیزوفرنی را کاهش می دهند.

دو دسته اصلی دارو های ضد روانپریشی مورد استفاده در درمان اختلال اسکیزوفرنی داروهای ضد روانپریشی نسل اول “تیپیک” و دارو های ضد روانپریشی نسل دوم “آتیپیک”هستند. دارو های نسل اول دارای عوارضی بودند که افراد مصرف کننده آن ها را با مشکلاتی رو به رو می کرد، ضمن آنکه دارو های نسل اول بیشتر بر علائم مثبت اسکیزوفرنی مانند توهم اثر گذار بودند تا علائم منفی مانند عاطفه خنثی. در مقابل دارو های نسل دوم ضد روانپریشی علاوه بر اثر گذاری بر علائم مثبت، علائم منفی را کنترل کرده و عوارض دارو های نسل را نیز نداشتند. سایر داروهای مورد استفاده در درمان اسکیزوفرنی:

برای مطالعه بیشتر: اختلال اسکیزوافکتیو چیست؟ علائم، علت، تشخیص و درمان

درحال حاظر، دارو های ضد روانپریشی بهترین درمان برای اسکیزوفرنی هستند. در جدول زیر انواع داروهای نسل اول و دوم ضد روانپریشی در درمان اختلال اسکیزوفرنی آورده شده اند:

 

دارو های ضد روانپریشی نسل اول

کلروپرومازین
فلوفنازین
هالوپریدول
لوکساپین
پرفنازین
تریفلوپرازین
دارو های ضد روانپریشی نسل دوم آریپیپرازول
آسناپین
کلوزاپین
ایلوپریدون
لورازیدون
الانزاپین
پالیپریدون
ریسپریدون
ترانکوپین
زیپراسیدون

دارو های ذکر شده در جدول بالا به هیچ وجه نباید بدون مشورت و تجویز روانپزشک در درمان اسکیزوفرنی مصرف شوند. مصرف بدون مشورت عوارض خطرناکی به همراه خواهد داشت.

داروی کتامین در درمان اسکیزوفرنی

یکی از داروهایی که اخیرا در درمان اسکیزوفرنی مورد بررسی قرار گرفته است، دارویی است به نام کتامین (ketamine)، تاثیر این دارو روی اختلالات افسردگی مثبت بوده است. بررسی ها این امیدواری را می دهند که بتوان از کتامین در درمان اسکیزوفرنی نیز استفاده کرد.

بهترین درمان اسکیزوفرنی چیست؟

درمان اسکیزوفرنی با ویتامین B

تحقیقات اخیر نشان می دهد کمبود ویتامین B در مغز با ابتلای افراد به اختلالات روانی ارتباط دارد. بنابراین جدیدترین روش درمان اسکیزوفرنی را می توان مصرف مکمل های دارویی حاوی ویتامین B دانست. البته تحقیقات در مورد میزان اثر گذاری ویتامین B همچنان در حال انجام بوده و روش گفته شده هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. توصیه متخصصان برای درمان اسکیزوفرنی  استفاده از دارو های تای