اسکیزوفرنی که به آن روانپریشی یا روان گسیختگی هم میگویند، نوعی اختلال روانی مزمن و حاد است که بر طرز تفکر، احساسات و رفتار بیمار اثر میگذارد. اینطور به نظر میرسد که فرد مبتلا به اسکیزوفرنی از واقعیت بیخبر است. با اینکه اسکیزوفرنی به اندازه سایر اختلالات روانی شایع نیست، علائم آن میتوانند بیمار را ناتوان کنند.
میزان شیوع این اختلال در حدود یک درصد افراد جامعه است و به میزان برابری در زنان و مردان رخ میدهد. پزشک خوب، در این مقاله شما را انواع علل بوجود آمدن و علائم این بیماری آشنا کرده و راه های درمانی را معرفی میکند. همچنین نحوه برخورد صحیح با یک فرد اسکیزوفرن را آموزش میدهد.
اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی یک اختلال روانی مزمن است. افراد مبتلا به این اختلال تحریف واقعیت را تجربه میکنند که اغلب به شکل هذیان یا توهم است. اگرچه برآورد دقیق دشوار است، اسکیزوفرنی کمتر از ۱ درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد.
باورهای غلط در مورد این اختلال رایج است. برای مثال، برخی افراد فکر میکنند که اسکیزوفرنی باعث ایجاد «شخصیت دوگانه» میشود. در واقع، اسکیزوفرنی و دوپارگی شخصیت، اختلال هویت تجزیهای نامیده می شود. این دو اختلال بسیار متفاوت هستند. اسکیزوفرنی میتواند در مردان و زنان در هر سنی رخ دهد. سن ابتلا به این عارضه در زنان و مردان متفاوت است. مردان اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل ۲۰ سالگی علائم را نشان میدهند. زنان در اواخر دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ زندگی خود را نشان میدهند.
آمار اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی معمولاً در افراد اواخر نوجوانی تا اوایل ۳۰ سالگی تشخیص داده میشود. مردان تمایل دارند علائم را زودتر نشان دهند. آنها همچنین زودتر تشخیص داده میشوند، بین اواخر نوجوانی و منبع قابل اعتماد اوایل ۲۰ سالگی.
زنان دیرتر تشخیص داده میشوند، از اوایل دهه ۲۰ تا اوایل ۳۰ سالگی منبع مورد اعتماد. این اختلال در مردان شایعتر از زنان است.
تحقیقات نشان میدهد که اسکیزوفرنی در کمتر از ۱ درصد افراد مورد اعتماد رخ میدهد. بیش از ۲۱ میلیون نفر از افراد منبع قابل اعتماد در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. در سراسر جهان، اسکیزوفرنی یکی از ۱۵ منبع معتبر ناتوان کنندهترین اختلالات است. تقریباً نیمی از منبع معتبر افراد مبتلا به این اختلال، مشکلات روانی دیگری نیز دارند.
علائم و نشانههای اختلال اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی معمولا بین ۱۶ تا ۳۰ سالگی ظاهر میشوند. در موارد نادر، کودکان نیز به اسکیزوفرنی مبتلا میشوند.
علائم اختلال اسکیزوفرنی به سه دسته تقسیم میشوند: مثبت، منفی و شناختی.
علائم مثبت: علائم «مثبت» شامل رفتارهای روانپریشانهای است که به طور کلی در افراد سالم مشاهده نمیشود و در واقع افراد مبتلا به اسکیزوفرنی این علائم را اضافه بر سازمان دارند، به همین دلیل این “علائم مثبت” به معنی اضافه شده نامیده میشوند.
افرادی که علائم مثبت دارند ممکن است از برخی از جنبههای واقعیت غافل شوند.
علائم اولیه
علائم این اختلال معمولاً در سالهای نوجوانی و اوایل دهه ۲۰ خود را نشان میدهد. در این سنین، اولین علائم ممکن است نادیده گرفته شوند، زیرا آنها رفتارهای “معمولی” نوجوانان را منعکس میکنند.
علائم اولیه میتواند شامل موارد زیر باشد:
- منزوی شدن از دوستان و خانواده
- تغییر دوستان یا گروههای اجتماعی
- تغییر در تمرکز و تمرکز
- مشکلات خواب
- تحریکپذیری و تحریکپذیری
- مشکلات در انجام تکالیف مدرسه، یا عملکرد ضعیف تحصیلی
- اضطراب
- سوء ظن مبهم
- ایدههای عجیب و غریب
- احساس متفاوت بودن با دیگران
وقتی صحبت از علائم پیشرفتهتر میشود، این علائم به سه دسته مجزا تقسیم میشوند: علائم مثبت، علائم منفی و علائم آشفته.
اصطلاحات مثبت و منفی در اینجا معانی مختلفی دارند: علائم مثبت به معنای افکار یا اعمال اضافه شده به تجربه معمولی است. علائم منفی به معنای عدم وجود رفتارهای معمولی است.
علائم مثبت
علائم مثبت اسکیزوفرنی در افراد بدون اسکیزوفرنی یا سایر انواع بیماریهای روانی شدید معمولی نیست. این رفتارها عبارتند از:
- توهمات: توهمات تجربیاتی هستند که واقعی به نظر میرسند اما توسط ذهن شما ایجاد میشوند. آنها شامل دیدن چیزهایی، شنیدن صداها یا بوییدن چیزهایی هستند که اطرا