وسعت و تنوع روانشناسی را می توان با نگاهی به برخی از مشهورترین متفکران آن مشاهده کرد. در حالی که هر نظریه پرداز ممکن است بخشی از یک مکتب فکری مهم باشد، هر کدام دیدگاه منحصر به فردی را به حوزه روانشناسی آورده‌اند. شاید بپرسید بزرگترین روانشناس دنیا کیست؟ ما در این مطلب ۱۰ تن از روانشناسان معروف جهان را معرفی کرده ایم. فهرست زیر تصویری از ۱۰ روانشناس معروف جهان و مهم‌ترین مشارکت آنها در این زمینه را ارائه می‌دهد. این فهرست که با استفاده از مطالعه دقیق “۱۰۰ روانشناس برجسته قرن بیستم” به عنوان یک راهنما تهیه شده است، به هیچ وجه جامع نیست. در عوض، هدف فهرست روانشناسان معروف، ارائه نگاهی اجمالی به برخی از دیدگاه‌های نظری اصلی است که نه تنها بر روانشناسی، بلکه بر فرهنگ بزرگ‌تر نیز تأثیر گذاشته‌اند.
روانشناسان معروف جهان
ما معتقدیم این مقاله فراتر از جذابیت ذاتی خود موضوع روانشناسی ارزش دارد. معرفی چندین روانشناس معروف دنیا مهم است زیرا، خواه بدانیم یا ندانیم، ایده‌های روانشناسان در جامعه ما نفوذ زیادی دارد و برای سیاست‌گذاری عمومی، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند عدالت کیفری و اقتصاد، از مهم‌ترین اهمیت عملی برخوردار است. روانشناسی تحت تأثیر تعدادی از متفکران برجسته از جمله روانشناسان مشهوری مانند فروید، اسکینر و پیاژه شکل گرفته است.
هر متفکری اثر خود را به جا گذاشته است و به شکل گیری نحوه تفکر ما در مورد ذهن و رفتار کمک کرده است. حتی با وجود کمک های آنها به شکل گیری روانشناسی کنونی، محققان و پزشکان همچنان به کار خود ادامه می دهند تا به درک ما از روانشناسی انسان بیفزایند.
از دست ندهید: جردن پیترسون کیست؟ زندگینامه، نقد و بررسی عقاید
۱- بی اف اسکینر (B. F. Skinner)
اسکینر (۱۹۰۴-۱۹۹۰) یک روانشناس آمریکایی بود که به دلیل تأثیرش بر رفتارگرایی شهرت داشت. در یک نظرسنجی از روانشناسان در سال ۲۰۰۲، او به عنوان تأثیرگذارترین روانشناس قرن بیستم شناخته شد. خود بی اف اسکینر از فلسفه خود به عنوان «رفتارگرایی رادیکال» یاد می کند. او پیشنهاد کرد که مفهوم اراده آزاد صرفاً یک توهم است و در عوض، معتقد بود که تمام اعمال انسان نتیجه مستقیم شرطی شدن است.
رفتارگرایی سرسخت بی.اف.اسکینر او را به نیرویی مسلط در روانشناسی و تکنیک‌های درمانی بر اساس نظریه‌های او تبدیل کرد. اصلاح رفتار و اقتصاد نشانه، امروزه نیز به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. اسکینر به خاطر مفاهیم شرطی‌سازی عامل و برنامه‌های تقویتی به یاد می‌آید.
در مورد کمک‌های فراوان اسکینر به عنوان یکی از روانشناسان معروف به روانشناسی مفاهیم زیادی را می توان نام برد. از شناخته‌شده‌ترین آنها شرطی‌سازی عامل، نظریه یادگیری او، اختراعات و انتشارات متعدد او، همراه با زندگی‌نامه‌اش برای درک بهتر اینکه اسکینر کیست.
مطلب مفید: آلبرت الیس کیست؟ بیوگرافی، نظریه، کتاب ها و سخنان
۲- ژان پیاژه (Jean Piaget)
قبل از نظریه پیاژه، کودکان اغلب به عنوان بزرگسالان کوچک در نظر گرفته می شدند. در عوض، پیاژه پیشنهاد کرد که طرز تفکر کودکان اساساً با طرز تفکر بزرگسالان متفاوت است. نظریه پیاژه تأثیر شگرفی بر ظهور روانشناسی رشد به‌عنوان یک زیرشاخه متمایز در روانشناسی داشت و کمک زیادی به حوزه آموزش کرد. او همچنین به عنوان یکی از پیشگامان نظریه سازه انگاری شناخته می شود که نشان می دهد مردم به طور فعال دانش خود را از جهان بر اساس تعامل بین ایده ها و تجربیات خود می سازند.
در نظرسنجی سال ۲۰۰۲ از ۱۷۲۵ عضو انجمن روانشناسی آمریکا، پیاژه به عنوان دومین روانشناس تأثیرگذار قرن بیستم معرفی شد. نظریه رشد شناختی ژان پیاژه تأثیر عمیقی بر روانشناسی، به ویژه درک رشد فکری کودکان داشت. تحقیقات او به گسترش روانشناسی رشد، روانشناسی شناختی، شناخت شناسی ژنتیکی و اصلاحات آموزشی کمک کرد. آلبرت انیشتین زمانی مشاهدات پیاژه در مورد رشد فکری و فرآیندهای فکری کودکان را به عنوان یک کشف توصیف کرد: «به همین سادگی، فقط یک نابغه می‌توانست به آن فکر کند».
مطلب خواندنی: کارل گوستاو یونگ کیست؟ زندگی نامه، نظریه و سخنان او
۳- زیگموند فروید (Sigmund Freud)
فروید، روانشناس معروف، نیز یکی از تأثیرگذارترین و بحث برانگیزترین متفکران قرن بیستم است. زیگموند فروید، عصب شناس اتریشی متولد ۱۸۵۶، اغلب به عنوان “پدر روانشناسی مدرن” شناخته می شود. فروید انقلابی در نحوه تفکر و درمان اختلالات روانی ایجاد کرد. فروید روانکاوی را به عنوان راهی برای گوش دادن به مراجعان و درک بهتر نحوه عملکرد ذهن آنها پایه گذاری کرد. روانکاوی همچنان بر روانشناسی و روانپزشکی مدرن تأثیر زیادی دارد.
تئوری ها و کار زیگموند فروید به شکل گیری دیدگاه های فعلی در مورد رویاها، دوران کودکی، شخصیت، حافظه، تمایلات جنسی و درمان کمک کرد. کار فروید همچنین پایه و اساس بسیاری از نظریه پردازان دیگر را برای تدوین ایده ها گذاشت، در حالی که دیگران نظریه های جدیدی را در مخالفت با ایده های او توسعه دادند.
وقتی مردم به روانشناسی فکر می‌کنند، بسیاری به زیگموند فروید فکر می‌کنند. کار او از این باور حمایت میکرد که همه اختلالات روانی دلایل فیزیولوژیکی ندارند. او همچنین شواهدی ارائه کرد که نشان می‌دهد تفاوت‌های فرهنگی بر روانشناسی و رفتار تأثیر می‌گذارد. کار او به درک ما از رشد انسانی، شخصیت، روانشناسی بالینی و روانشناسی غیرعادی کمک کرد.
۴- آلبرت بندورا (Albert Bandura)
آلبرت بندورا، روانشناس معروف آمریکایی، یک روانشناس شناختی-اجتماعی تأثیرگذار بود که شاید بیشتر به خاطر نظریه یادگیری اجتماعی، مفهوم خودکارآمدی و آزمایش های معروف عروسک بوبو شهرت داشت. تا زمان مرگش در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۱، او پروفسور ممتاز در دانشگاه استنفورد بود و به طور گسترده به عنوان یکی از تأثیرگذارترین روانشناسان تاریخ شناخته می شد.
یک نظرسنجی در سال ۲۰۰۲ او را به عنوان چهارمین روانشناس تأثیرگذار قرن بیستم، پس از اسکینر، زیگموند فروید و ژان پیاژه، رتبه بندی کرد. کار آلبرت بندورا بخشی از انقلاب شناختی در روانشناسی در نظر گرفته می‌شود که در اواخر دهه ۱۹۶۰ آغاز شد. نظریه یادگیری اجتماعی بندورا بر اهمیت یادگیری مشاهده‌ای، تقلید و مدل سازی تاکید می‌کند.
بندورا در کتاب خود با عنوان «نظریه یادگیری اجتماعی» در سال ۱۹۷۷ توضیح داد: «یادگیری بسیار پر زحمت خواهد بود، البته خطرناک نیست، اگر افراد مجبور باشند تنها به تأثیرات اعمال خود متکی باشند تا به آنها اطلاع دهند که چه کاری انجام دهند».
مطالعه بیشتر: مارتین سلیگمن کیست؟ نظریات پدر روانشناسی مثبت گرا
۵- لئون فستینگر (Leon Festinger)
لئون فستینگر روانشناس، محقق و نویسنده مشهور آمریکایی بود. او بیشتر برای توسعه نظریه ناهماهنگی شناختی و نظریه مقایسه اجتماعی شناخته شده است. فستینگر علاوه بر به چالش کشیدن سلطه رفتارگرایی، پیشگام استفاده از آزمایش علمی در روانشناسی اجتماعی بود.
لئون فستینگر نظریه‌های ناهماهنگی شناختی و مقایسه اجتماعی را برای توضیح راه‌هایی که شرایط اجتماعی بر رفتار انسان تأثیر می‌گذارد، توسعه داد. ناهماهنگی شناختی حالت متناقضی است که هنگام داشتن دو باور متضاد احساس می‌کنید. ممکن است سیگار بکشید با وجود اینکه می‌دانید برای سلامتی شما مضر است. نظریه مقایسه اجتماعی او می‌گوید که شما ایده‌های خود را با مقایسه آنها با آنچه دیگران باور دارند ارزیابی می‌کنید. همچنین احتمال بیشتری وجود دارد که به دنبال افرادی بگردید که در باورها و ارزش‌های شما مشترک باشند.
مطلب مرتبط: فرق روانشناس و روانپزشک چیست و با روانکاو چه تفاوتی دارند؟
۶- ویلیام جیمز (William James)
روانشناس و فیلسوف ویلیام جیمز اغلب به عنوان پدر روانشناسی آمریکایی شناخته می‌شود. آموزه‌ها و نوشته‌های او به تثبیت روانشناسی به عنوان یک علم کمک کرد. از جمله دستاوردهای بسیار او، انتشار متن ۱۲۰۰ صفحه ای «اصول روانشناسی» بود که به سرعت در این زمینه به یک اثر کلاسیک تبدیل شد.
جیمز همچنین به دلیل مشارکت در کارکردگرایی، یکی از اولین مکاتب فکری در روانشناسی، شهرت داشت. کتاب اصول روانشناسی او یکی از کلاسیک ترین و تاثیرگذارترین متون در تاریخ روانشناسی به حساب می آید. او همچنین برادر نویسنده مشهور هنری جیمز و روزنامه نگار آلیس جیمز بود.
“هنر عاقل بودن، هنر دانستن این است که چه چیز را باید نادیده گرفت“
ویلیام جیمز
از دست ندهید: اریک فروم کیست؟ بیوگرافی، نظریه و تیپ های شخصیتی
۷- ایوان پاولوف (Ivan Pavlov)
پاولوف، از روانشناسان معروف، با الهام از ایده های پیشرونده پیساروف، برجسته ترین منتقد ادبی روسیه در دهه ۱۸۶۰ و سچنوف، پدر فیزیولوژی روسی در حال گسترش بودند، حرفه مذهبی خود را رها کرد و تصمیم گرفت زندگی خود را وقف علم کند. در سال ۱۸۷۰ در دانشکده فیزیک و ریاضیات ثبت نام کرد تا دوره علوم طبیعی را بگذراند.
تحقیقات این روانشناس معروف روی رفلکس‌های شرطی و شرطی سازی کلاسیک بر ظهور رفتارگرایی در روانشناسی تأثیر گذاشت. روش‌های آزمایشی پاولوف به دور شدن روانشناسی از درون‌نگری و ارزیابی‌های ذهنی به اندازه‌گیری عینی رفتار کمک کرد. ایوان پاولوف فیزیولوژیست روسی بود که بیشتر در روانشناسی به خاطر کشف شرطی سازی کلاسیک شهرت داشت. پاولوف در طول مطالعات خود بر روی سیستم گوارشی سگ ها خاطرنشان کرد که حیوانات به طور طبیعی با ارائه غذا ترشح بزاق می کنند.
با این حال، او همچنین خاطرنشان کرد که حیوانات با دیدن روپوش سفید آزمایشگاهی دستیار آزمایش شروع به ترشح بزاق کردند. از طریق این مشاهدات بود که پاولوف متوجه شد که با مرتبط کردن ارائه غذا با دستیار آزمایشگاه، یک پاسخ شرطی رخ می دهد.
۸- کارل راجرز (Carl Rogers)
کارل راجرز به طور گسترده به عنوان یکی از برجسته ترین متفکران روانشناسی و روانشناسان معروف جهان شناخته می شود. او بیشتر به دلیل توسعه روش روان درمانی به نام درمان مراجع محور و یکی از بنیانگذاران روانشناسی انسان گرا شناخته شده است. کارل راجرز بر پتانسیل انسانی تأکید داشت که تأثیر زیادی بر روانشناسی و آموزش داشت. او با درمان مراجع محور خود به یکی از متفکران اصلی اومانیست تبدیل شد و تأثیری نامشخص در درمان داشت. دخترش، ناتالی راجرز او را به عنوان “الگویی برای شفقت و آرمان‌های دموکراتیک در زندگی خود و در کارش به عنوان یک مربی، نویسنده و درمانگر” توصیف کرد.
راجرز، مفهوم توجه مثبت بی قید و شرط را در حالی که پیشگام در زمینه تحقیقات روانشناختی بالینی بود، توسعه داد. راجرز در ابتدا قصد داشت کشیش شود و در مدرسه الهیات اتحادیه ثبت نام کرد. در آن زمان، او در کلاس‌های روانشناسی آموزشی در کالج معلمان دانشگاه کلمبیا شرکت کرد و در آنجا کار بالینی را با کودکان آغاز کرد و تصمیم گرفت به‌طور تمام وقت به روانشناسی روی آورد.
۹- اریک اریکسون (Erik Erikson)
اریک اریکسون، از روانشناسان معروف، بیشتر به خاطر نظریه معروف رشد روانی اجتماعی و مفهوم بحران هویت شناخته می شود. نظریات او تغییر مهمی را در تفکر در مورد شخصیت نشان داد. نظریه روانی-اجتماعی او به جای تمرکز صرف بر رویدادهای اولیه کودکی، به چگونگی تأثیرات اجتماعی بر شخصیت ما در تمام طول عمر ما می پردازد.
نظریه مرحله ای رشد روانی اجتماعی اریکسون باعث ایجاد علاقه و تحقیق در مورد رشد انسان در طول عمر شد. اریکسون، روانشناس خود، که با آنا فروید مطالعه کرده بود، نظریه روانکاوی را با کاوش ِ رشد در طول زندگی، از جمله رویدادهای کودکی، بزرگسالی و پیری گسترش داد.
امید هم اولین و هم ضروری ترین فضیلت ذاتی زنده بودن است. اگر قرار است زندگی تداوم یابد، امید باید باقی بماند، حتی در جایی که اطمینان اطز بین رفته است یا اعتماد مختل می شود.
همچنین بخوانید: آلفرد آدلر کیست؟ بررسی دیدگاه ها و مفاهیم نظریه آدلر
اریک اریکسون
۱۰- لو ویگوتسکی (Lev Vygotsky)
لو ویگوتسکی یک روانشناس برجسته روسی بود که بیشتر به خاطر نظریه اجتماعی-فرهنگی اش شهرت داشت. او معتقد بود که تعامل اجتماعی نقشی حیاتی در یادگیری کودکان ایفا می کند؛ فرآیندی مستمر که عمیقاً تحت تأثیر فرهنگ است. تقلید، یادگیری هدایت شده و یادگیری مشارکتی در نظریه او برجسته است. لو ویگوتسکی هرگز در طول زندگی‌اش به شهرت دست نیافت.
دلیل عدم شهرت آن این موضوع است که بسیاری از نوشته‌های او تا همین اواخر برای جهان غرب غیرقابل دسترس باقی مانده بود. از دهه ۱۹۶۰ و تا دهه ۱۹۹۰ بسیاری از نوشته‌های او از روسی ترجمه شد، اما آثار او در دهه‌های اخیر به‌ویژه در زمینه‌های روانشناسی تربیتی و رشد کودک بسیار تأثیرگذار بوده است. در حالی که مرگ زودهنگام او در سن ۳۸ سالگی کارش را متوقف کرد، او به یکی از پربارترین روانشناسان قرن بیستم تبدیل شد.
مطالعه بیشتر: چه زمانی به روانشناس مراجعه کنیم؟ ۱۵ دلیل مراجعه به روانشناس
سوالات متداول
- پدر و مادر علم روانشناسی در جهان چه کسانی هستند؟
ویلهلم وونت و مارگارت فلوی واشبرن به عنوان پدر روانشناسی و مادر روانشناسی شناخته شدهاند. - متن ۱۲۰۰ صفحهای اصول روانشناسی اثر کدام روانشناس است؟
این اثر به ویلیام جیمز تعلق دارد. - جان بی واتسون در چه حوزهای از روانشناسی فعالیت میکرد؟
جان بی واتسون هم یکی از بهترین روانشناسان جهان بود که مکتب روانشناختی رفتارگرایی را تاسیس کرد. زمینه تحقیق و پژوهش او تربیت کورک، تبلیغات و رفتار حیوانات بود. - کدامیک از روانشناسان بر این باور بود که میتواند ذهن انسان را با استفاده از مدل پردازی اطلاعات درک کند؟
روانشناس جورج آرمیتاژ میلر بود که این نظریه را داد. - کدامیک از روانشناسان معروف جهان تحقیقاتش روی رفلکس های شرطی و شرطی سازی کلاسیک بر ظهور رفتارگرایی در روانشناسی بود؟
ایوان پاولوف
منابع: verywellmind
پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.
سپاس و عالی.. اما این سوالات متداول به نظرم خیلی شبیه سوالات متدوال نیست!
پس کارل گوستاو یونگ چی
زنم طلاق گرفته وشوهركرده مبهرات انتقام بگيرم چيكاركنم
سطح فکری و فرهنگی جامعه ما همینقدره متاسفانه، طرف دغدغش انتقام گرفتنه
میل رابطه جنسی با افرادگوناگون چگونه ممکن است؟
خیلی خوب بود اما کاش برای هرکدام از این روانشناسان هم یک توضیح مفصل تر مینوشتید
کتاب نظریه های روان درمانی پروچاسکا هر نظریه و رویکردی مفصل توضیح داده با تاریخچه که ترجمه یحیی سید محمدی هم هست