کارل گوستاو یونگ کیست؟ زندگی نامه، نظریه و سخنان او

کارل گوستاو یونگ یا کارل یونگ، روانشناس سوئیسی است که مطالعات و بررسی های او در فرهنگ، تاریخ، فلسفه و اسطوره شناسی ریشه دارد. کارل یونگ را با طرح اصطلاحات و مفاهیمی همچون، کهن الگو “آرکتایپ”، ناخودآگاه فردی، ناخودآگاه جمعی، همزمانی، درونگرایی و برونگرایی می شناسند. کارل گوستاو یونگ بنیان گذار رواندرمانی تحلیلی یونگی محسوب می شود. کارل یونگ ارتباط بسیار نزدیکی با زیگموند فروید داشت، اما پس از گذر زمان و به دلیل اختلاف نظر پیش آمده میان آن ها، این ارتباط نزدیک از بین رفت. برای آشنایی بیشتر با کارل گوستاو یونگ، ایده ها، نظرات و کتاب های او، با ما همراه باشید.

کارل گوستاو یونگ کیست؟

کارل گوستاو یونگ ( carl gustav jung)، روانپزشک و روانشناس سوئیسی و بنیانگذار روانشناسی تحلیلی یونگی است، که در ۲۶ ژوئن ۱۸۷۵ میلادی و در شهر تورگاو، متولد و پس از ۸۵ سال زندگی، در ۶ ژوئن ۱۹۶۱، درگذشت. یونگ به عنوان تنها فرزند پسر، در یک خانواده مذهبی متولد شد، چرا که پدرش یک کشیش پروتستان بود. با این که یونگ خود را فردی مذهبی نمی دانست، اما تاثیر افکار، باور ها و نماد های مذهبی بر شکل گیری اندیشه هایش را نیز انکار نمی کرد. از مهمترین اقدامات کارل یونگ، پایه گذاری روانشناسی یا روان تحلیلی یونگی است که همچنان به عنوان یک رویکرد روانشناسانه مورد تدریس و بررسی قرار می گیرد. “تونی وولف”،روانشناسی بود که معشوقه یونگ محسوب می شد و ده سال با او رابطه عاطفی داشت.

یونگ به تاریخ، فلسفه، اسطوره شناسی و باستان شناسی علاقه داشت، اما به دلیل مشکلات مالی و ناتوانی های دیگر در دانشگاه دور از محل زندگی، رشته روانپزشکی را انتخاب کرد. او نهایتا در سال ۱۹۰۰ میلادی، موفق به فارغ التحصیلی از دانشگاه بازل شده و در بیمارستان شهر زوریخ، مشغول به کار شد. کارل گوستاو یونگ در سال ۱۹۰۳ با دختر یک کارخانه دار ثروتمند به نام “اما روشنباخ” ازدواج کرد. کارل یونگ طی دوران فعالیت در بیمارستان با “یوگن بلولر” آشنا شد. وی علاقه زیادی نسبت به افراد مبتلا اختلال اسکیزوفرنی و علائم آن، نشان داد. او همچنین از اندیشه های زیگموند فروید، تاثیرات زیادی پذیرفت و بعدا با فروید ملاقات و رابطه دوستانه و بسیار نزدیکی را با او تجربه کرد.

مطلب خواندنی: ۱۰ روانشناس معروف جهان | تاثیرگذارترین روانشناسان دنیا

نظریه یونگ

برای بررسی نظریه یونگ باید این موضوع را مدنظر قرار دهیم که او، یکی از پیروان و طرفداران زیگموند فروید بود و به همین دلیل نظریه کارل یونگ، شباهت بسیار زیادی به نظریه روانکاوی فروید دارد. اما در برخی مسائل تفاوت هایی وجود دارد که باعث می شود روان تحلیلی یونگی، ساختار و سازمان مربوط به خود را داشته باشد. کارل گوستاو یونگ، اولین کسی بود که انسان ها را در دو تیپ شخصیتی درونگرا و برونگرا جای داد و ویژگی هایی را برای این افراد تعیین کرد. یونگ روان انسان را به ۳ بخش خودآگاه، ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تقسیم کرده است.

برای خواندن کلیک کنید: فرق روانشناس و روانپزشک چیست و با روانکاو چه تفاوتی دارند؟

ناخودآگاه جمعی یونگ، یکی از اصلی ترین اصطلاحات نظریه یونگ است. ناخودآگاه جمعی بر این مفهوم استوار است که ضمیر ناخودآگاه جمعی، تاثیر زیادی بر ضمیر ناخودآگاه فردی دارد و آگاهی او را تحت تاثیر قرار می دهد. ضمیر ناخودآگاه جمعی الگوها، باورها، اسطوره‌ها و تصاویری را که در طول قرن‌ها و فرهنگ‌های مختلف پدید آمده را به هم متصل می کند و تصویر یا شناختی یکپارچه را برای همه انسان ها شکل می دهد. برخی از مهمترین اصطلاحات نظریه یونگ، به همراه توضیح آن ها در جدول زیر آمده است:

کهن الگو های یونگ

یونگ بر اساس مطالعات خود در زمینه اسطوره شناسی و همچنین علاقه او به باستان شناسی و بعد ها روانکاوی، اقدام به ایجاد یک مفهوم جدید به نام “کهن الگو” یا “آرکیتایپ – Archetype” کرد که غریزی بوده و نسل به نسل از پیشینیان تا به امروز میان انسان ها منتقل شده اند. چهار کهن الگوی اصلی وجود دارد که ثابت و غیر قابل تغییر هستند و در ترکیب با هم، ۱۲ شخصیت، الگو یا کهن الگوی فرعی را می سازند. بر اساس نظر کارل گوستاو یونگ، کهن الگوها تصاویری ذهنی و نمادین از برخی تصورات افسانه ای هستند که در ناخودآگاه جمعی همه انسان ها وجود دارند و افراد بر اساس آن ها، الگو های رفتاری خود را شکل می دهند. چهار کهن الگوی اصلی یونگ، عبارتند از:

1. کهن الگوی سایه
2. کهن الگوی پرسونا
3. کهن الگوی آنیما و آنیموس
4. کهن الگوی خود

۱. کهن الگوی سایه

یکی از اصلی ترین کهن الگو های نظریه یونگ، سایه (shadow) است که با مفهوم نهاد یا اید (id)، در نظریه زیگموند فروید، دارای شباهت است. کهن الگوی سایه از نظر یونگ، در برگیرنده بخش تاریک، غیر اخلاقی و امیال و غریزه انسان هاست که میل دارند تا از ابراز آن ها اجتناب کنند. کهن الگوی سایه را به شکل اساطیری می توان در داستان هایی که در آن ها موجوداتی همچون اژدها، غول یا دیو و هر نوع موجود اهریمنی دیگر وجود دارند، مشاهده کرد. کارل یونگ، کهن الگوی سایه را در برگیرنده بخش های غیر قابل قبول شخصیت فرد می دانست.

مطلب مفید: مارتین سلیگمن کیست؟ نظریات پدر روانشناسی مثبت گرا

۲. کهن الگوی پرسونا

کهن الگوی پرسونا (persona) یا نقاب، آن چیزی است که افراد خود را در اجتماع و مکان های مختلف نشان می دهند و به طور کلی در تعاملات روزانه استفاده می شود. پرسونا، در واقع نقابی است که افراد به چهره زده و تمایل دارند تا دیگران، آن ها را به آن شکل ببینند. بنا بر دیدگاه کارل گوستاو یونگ، هر فرد در زندگی خود و بنا بر شرایط و موقعیت های مختلف، مانند دانشگاه، محل کار و تحصیل یا یک مهمانی دوستانه، جنبه خاصی از شخصیت خود را بروز می دهد که متناسب با آن موقعیت است. این نقاب ها همچنین از فرد در برابر برخی آسیب های روانی حفاظت می کند.

کارل گوستاو یونگ: قرار نیست در کاری عالی باشید تا آن را شروع کنید قرار است آن را شروع کنید تا روزی در آن کار عالی شوید.

۳. کهن الگوی آنیما و آنیموس

کارل یونگ همانند فروید معتقد بود که انسان ساختاری دو جنسیتی دارد، که آن ها را آنیما و آنیموس نامگذاری کرد. بر اساس این اندیشه یونگ، هر انسان در شخصیت خود جنبه های زنانه و مردانه ای دارد که میزان آن در هر فرد متفاوت است. کهن الگوی آنیما (Anima)، جنبه مردانه و حاوی ویژگی های مردانگی در زنان، و کهن الگوی (Animus)، جنبه زنانه در روان مردان است که برخی رفتار ها و ویژگی های زنانه در مردان را تعیین می کند.

۴. کهن الگوی خود

در روانشناسی یونگ، کهن الگوی خود (self)، اصلی ترین کهن الگو بوده و با یکپارچه کردن دیگر کهن الگوها، شخصیت فرد را شکل داده و شامل بخش های ناخودآگاه و خودآگاه او می شود. کهن الگوی خود، از طریق مفهومی با عنوان “فردیت” شکل گرفته که در آن بخش های مختلف شخصیت با هم ترکیب و ادغام می شوند.

مطالعه بیشتر: چگونه یک روانشناس خوب پیدا کنیم؟ نحوه تشخیص روانشناس خوب

سایر کهن الگوهایی که کارل یونگ معتقد بود در ترکیب با یکدیگر، منجر به شکل گیری ۱۲ شخصیت کهن الگوی دیگر یا تصویر ذهنی و اساطیری می شوند، عبارتند از:

1. مادر
2. خدا
3. پیر فرزانه
4. قهرمان
5. حمایت گر
6. دلقک
7. جادوگر
8. رئیس یا حاکم
9. عاشق
10. یتیم
11. معصوم
12. کنجکاو یا جستجو گر

برای خواندن: روانشناس می تواند با مراجع دوست باشد؟ اگر عاشق روانشناسم شدم چه کنم؟

کارل یونگ و فروید

ارتباط کارل یونگ و فروید از سال ۱۹۰۰ میلادی و پس از انتشار کتاب “تفسیر رویا” توسط زیگموند فروید شروع و در سال ۱۹۱۰ به دلیل بروز اختلافاتی میان آن دو، به انتها رسید. کارل یونگ با نشان دادن علاقه به ایده های فروید، در ابتدا یکی از طرفداران او شد و زمانی که به دعوت فروید نزد او رفتند، مکالمه بین یونگ و فروید ۱۳ ساعت به طول انجامید و از آن پس این رابطه دوستانه نزدیک تر شد. یونگ با حمایت فروید، رئیس اولین دوره انجمن روانکاوی شد، اما پس از مدتی اختلافات میان آن دو بروز کرد و ارتباطشان تحت تاثیر این شکاف از بین رفت.

در سفری که کارل گوستاو یونگ و فروید، به آمریکا داشتند، اقدام به بازگو کردن و تحلیل خواب های یکدیگر کردند. به گفته یونگ، زیگموند فروید از ارائه جزئیاتی در مورد زندگی شخصی و خواب هایش امتناع می کرد، در حالی که یونگ همه چیز را به فروید می گفت و این موجب دلخوری او از فروید شد. در ادامه، کارل گوستاو یونگ، با نظریات فروید که به نظر او بیش از جنسی بودند، مخالفت کرده و این تضاد در افکار با انتشار کتاب روانشناسی ناخودآگاه در سال ۱۹۱۲، به اوج رسید. در نهایت در سال ۱۹۱۳، فروید با ارسال یک نامه، ارتباط خود با یونگ را قطع کرد. یونگ نیز از ریاست انجمن روانکاوی استعفا و اقدام به تاسیس مدرسه روان تحلیلی یونگی کرد.

مطلب خواندنی: کارل راجرز کیست؟ نظریات بنیان گذار روانشناسی انسان گرا

یونگ نشسته در سمت راست و فروید نشسته در سمت چپ

نظر یونگ درمورد خدا

نظر کارل یونگ در مورد خدا، با نظر زیگموند فروید متفاوت است. از نظر یونگ، خدا در ماهیت و سرشت آدمی وجود دارد و مفهوم خدا از چندین اندیشه کهن الگویی تشکیل شده است که نسل به نسل منتقل شده. کارل یونگ به دلیل علاقه اش به فلسفه، مفروضات اندیشمندانی مانند افلاطون، ردولف، کانت و شوپنهاور را بررسی و تهیه مقالاتی با موضوع خدا کرده است. دلیل این باور یونگ را می توان بافت مذهبی و وجود یک پدر کشیش دانست. خود یونگ نیز، هیچگاه تاثیر افکار و باور های مذهبی، بر اندیشه های خود را نقص نکرد.

از دست ندهید: اریک فروم کیست؟ بیوگرافی، نظریه و تیپ های شخصیتی

کارل گوستاو یونگ و دین

کارل یونگ معتقد بود که روانشناسی دین نه برای فهم خدا، بلکه برای فهم مفروضات و عقاید انسان ها در مورد خدا است. روانشناسی یونگی، به بررسی دین، خدا و باور های دینی از راه بررسی روانشناختی پرداخته و به دنبال درک دیدگاه های دینی، از راه کاوش و جستجو در دنیای درون روانی افراد است.

همچنین بخوانید: اولین روانشناس تجربی کیست؟ تاریخچه و تاثیرات این علم

درونگرایی و برونگرایی

کارل یونگ، اولین فردی است که از دو تیپ شخصیتی درون گرایی و برونگرایی صحبت کرد. یونگ افراد درونگرا را با خصوصیات رفتاری مانند ساکت، خجالتی و در خود بودن، توصیف کرد. از سوی دیگر افراد برونگرا را شلوغ و پر حرف، جسور و کنجکاو در نظر گرفت. افراد ممکن است ویژگی هایی از هر کدام از دو تیپ شخصیتی در خود داشته باشند، اما آنچه مهم است میزان پر رنگ بودن صفت هایی است که فرد در خود دارد، این نشان دهنده این موضوع خواهد بود که به عنوان یک درونگرا یا برونگرا، شناخته خواهد شد.

کارل یونگ و همزمانی

یکی از مفاهیم خاص نظریه روان تحلیلی یونگ، همزمانی است. همزمانی یعنی وقوع دو یا چند اتفاق که به ظاهر ارتباط علت و معلولی با یکدیگر ندارند، اما برای فرد معنادار هستند. همزمانی معنایی نزدیک به “حکمت” دارد که بر اساس آن اتفاقات ظاهرا بی ربط، برای افراد معنا پیدا می کنند. مانند فردی که هنگام رانندگی برای رفتن به محل کار خود، بر خلاف همیشه تصمیم به رانندگی از یک مسیر دیگر کرده و متوجه می شود که همان روز، در مسیر همیشگی، تصادفی وحشتناک رخ داده که باعث مرگ چند نفر شده است. او این هم زمانی وقوع دو رویداد را برای خود دارای معنا می داند که کارل یونگ، آن را همزمانی می داند.

سخنان کارل یونگ

کارل یونگ، روانپزشک و روانکاو سوئیسی، به خاطر بینش عمیق خود در مورد روان انسان، مشهور است. کار او به اعماق ذهن ناخودآگاه می پردازد. در اینجا برخی از تامل برانگیزترین نقل قول های او هستند که همچنان الهام بخش و روشنگر هستند:

• ایستادگی کن تا روشن بمانی؛ شمع های افتاده خاموش می شوند
• هر چیزی که ما را آشفته می سازد، می تواند ما را به خودآگاهی و شناخت بهتر خودمان هدایت کند
• فکر کردن دشوار است . به همین خاطر است که بیشتر مردم قضاوت می کنند
• همیشه یادمان باشد که نگفته ها را می توان گفت، اما گفته ها رو نمی توان پس گرفت
• کفشی که اندازه پای کسی است، پای کس دیگر را اذیت می کند؛ هیچ دستورالعملی برای زندگی به شیوه ای که مناسب همه باشد وجود ندارد

برای خواندن کلیک کنید:  آلفرد آدلر کیست؟ بررسی دیدگاه ها و مفاهیم نظریه آدلر

بیشتر بخوانید: تراپیست کیست و چه وظایفی دارد؟ فرق او با روانشناس

کتاب های کارل گوستاو یونگ

در این بخش، به منظور آشنایی هر چه بیشتر شما با یونگ و اندیشه هایش، اقدام به معرفی کتاب های او کرده ایم. آثار و کتاب های کار گوستاو یونگ عبارتند از:

• کتاب سرخ یونگ، ترجمه محمدرضا اخلاقی منش
• کتاب خود ناشناخته کارل یونگ، ترجمه مهدی قائنی
• کتاب انسان در جستجوی هویت خویشتن، ترجمه محمود بهفروزی
• کتاب رویاها کارل گوستاو یونگ، ترجمه ابولقاسم اسماعیل پور
• کتاب روانشناسی و کیمیا گری (انسان و اسطوره هایش)، ترجمه محمود بهفروزی
• کتاب همزمانی کارل گوستاو یونگ، ترجمه اکبر امیری
• کتاب ضمیر پنهان کارل یونگ، ابوالقاسم اسماعیل پور

منابع: verywellmind, britannica, psychologytoday

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.