۱۰ روش برای رفتار با کودک بیش فعال
شاید شما هم از بیشفعالی کودک خود به ستوه آمده باشید و ندانید بهترین روش برخورد با او چیست؟
با پزشک خوب همراه باشید تا ۱۰ روش از بهترین روش های برخورد با چنین کودکانی را فرابگیرید.
بی قراری، کم توجهی، بی دقتی، گم کردن وسائل و خیلی از علائم مشابه که والدین را به ستوه در می آورند، از علائم اختلال بیش فعالی و کمبود توجه در کودکان هستند که البته اگر تا سن خاصی ادامه یافته و درمان نشوند، حتما کودک را در بزرگسالی به سمت رفتارهای پرخطر سوق میدهند.
اکثر والدینی که فرزندشان چنین علائمی را دارند، روشهای برخوردی گوناگونی را امتحان کردهاند اما هنوز نمی دانند که بهترین رفتار در برابر کودک بیش فعال چیست!
راهکارهای زیر ممکن است کمک کننده باشند:
بهترین طرز برخورد با کودک بیش فعال
۱.الگوی رفتاری خودتان
فرزند شما همان کاری را انجام میدهد که شما انجام میدهید فرزندان شما برای این که چگونه در دنیای بیرون رفتار کنند، از رفتار شما الگو می گیرند. شما باید از رفتار خودتان برای راهنمایی فرزندتان کمک بگیرید.
اگر می خواهید فرزندتان کلمه «لطفا» را به کار برد، خودتان نباید استفاده از این کلمه را فراموش کنید. اگر می خواهید فرزندتان با صدای بلند صحبت نکند، باید صدای خود را همیشه در حد معقول نگه دارید. فراموش نکنید آنچه که در عمل ثابت می کنید، بسیار مهم تر از آن است که حرفش را می زنید.
۲. ابراز احساسات بصورت صادقانه
صادقانه به فرزندتان نشان دهید که رفتار او چه تاثیری در شما می گذارد. احساسات فرزند شما از خود شما تاثیر می پذیرد. شما برای فرزندتان شبیه یک آینه هستید. او احساسات و رفتار شما را دریافت می کند و بازتاب می دهد.
در سن ۳ سالگی کودک می تواند احساسات خود را به صورت واقعی نشان دهد. یک مثال ساده؛ وقتی شما می گویید: «من از این زندگی خسته شده ام» و با ضمیر«من» جمله را آغاز می کنید، به فرزندتان این امکان را می دهید که زندگی را از دیدگاه شما ببیند. بنابراین در انتخاب جملاتتان بسیار دقیق باشید.
۳. تقویت رفتارهای مثبت کودک بیش فعال
کار خوب فرزندتان را تشویق و تقویت کنید وقتی فرزندتان به گونه ای رفتار می کند که شما می پسندید، می توانید او را با جملاتی مثبت تشویق کنید. وقتی فرزندتان تکالیفش را به موقع انجام می دهد، به او بگویید: «من به داشتن پسر یا دختری مثل تو افتخار می کنم».
۴.شنونده خوبی باشید
برای فرزندتان یک شنونده خوب باشید گوش کردن به عقاید فرزندتان یکی از راه های کنترل کردن آنهاست. فرزند شما برای این که نمی تواند عقاید خود را خوب مطرح کند، دچار نا امیدی می شود.
شما می توانید با یک جمله ساده از بروز این نا امیدی جلوگیری کنید؛ مثل «من می دونم تو چه احساسی داری و کاملا درکت می کنم». با این جمله به او کمک می کنید که بر کشمکش های درونی خود غلبه کند. به او ثابت می کنید عقاید او مورد احترام شماست.
۵. مرزبندیهای دقیق
مرزهای مشخص بین خودتان و فرزندتان قرار دهید قبل از این که در امور شخصی فرزندتان دخالت کنید، بهتر است از خود بپرسید آیا این دخالت واقعا لازم است؟ بهتر است درخواست ها و دستورالعمل ها و پاسخ های منفی را به حداقل ممکن برسانید تا از بروز کشمکش های درونی و احساسات نا هنجار جلوگیری کنید.
هنگام صحبتهای جدی با او دوستانه در مقابل فرزندتان زانو بزنید زانو زدن روی زمین به طوری که در مقابل فرزندتان قرار بگیرید، یکی از قوی ترین راه های ارتباط مثبت با او است. وقتی به فرزندتان نزدیک می شوید، به او اجازه می دهید تا از آهنگ صدای شما آنچه را که فکر می کنید، دریافت کند و بر آنچه مورد نظر شماست تمرکز کند. وقتی توجه او را به خود جلب کنید، دیگر لازم نیست با اجبار او را وادار به این کار کنید.
۶. نه یعنی نه!
فرزند شما باید بداند که با داد و فریاد کاری از پیش نمی برد فرزند شما با داد و فریاد چیزی را از شما می خواهد ولی با توجه کردن به داد و فریادهایش او را بیشتر به این کار تشویق می کنید.در این مواقع به او بگویید نه! یعنی نه!
و تحت هیچ شرایطی این کار را برای او انجام نمیدهید. اگر به او بگویید نه یعنی نه، ولی آن کار را برای او انجام دهید، او عادت می کند برای درخواست کوچک ترین چیزی ناله و شکایت کند و می داند در نهایت موفق می شود. باید از ایجاد این حس در فرزندتان جلوگیری کنید و به او یاد دهید که باید قوی باشد.
۷. آموزش مسئولیتپذیری
به فرزندتان مسئولیت و فرصت تجربه دهید وقتی فرزندتان رو به رشد می رود، مسئولیت رفتارش را به خود او واگذار کنید و به او اجازه دهید تا مراحل طبیعی رشد رفتاری را خودش تجربه کند. لازم نیست که همیشه شما مسئولیت هایش را به او گوشزد کنید. با توجه زیاد به فرزندتان حس مسئولیت پذیری را از او سلب می کنید. شما باید به فرزندتان فرصت دهید تا خودش به نتایج منطقی برسد.
۸. دائما انتقاد نکنید
هر چیزی را یک بار به فرزندتان بگویید و به او فرصت حرکت دهید انتقاد دائم از فرزندتان نه تنها کاری از پیش نمی برد بلکه فقط باعث خستگی خود شما می شود. اگر می خواهید فرزندتان با شما همکاری کند، بهتر است با یک بازی ساده از او بخواهید کاری را که می خواهید، انجام دهد.
در این بازی شما از فرزندتان در انجام کاری کمک می گیرید، از شماره یک تا شماره ۳ بشمارید، با توجه به کاری که به او سپرده اید زمان بین شماره یک تا۳ را در نظر بگیرید. اهمیت بازی را به او یادآوری کنید و شروع به شمارش کنید. در این فاصله او باید آن کارا انجام دهد.
۹. کارهای ساده را به او محول کنید
به فرزندتان ارزش دهید و به او نشان دهید که فرد مهمی است فرزند شما دوست دارد که در امور خانواده سهیم باشد. شما می توانید با واگذار کردن کارهای خیلی ساده منزل یا کارهایی که فرزندتان می تواند به سادگی از پس آنها بر بیاید، به او فرصت دهید تا نقش خود را به عنوان یک فرد مهم در امور خانه بازی کند.
این باعث می شود که فرزندتان اهمیت نقش خود را در خانه احساس کند. هر چه کارهای بیشتری به او بسپارید، او بیشتر تلاش می کند. سپردن کارهای بی خطر منزل به فرزندتان باعث می شود:
- او تبدیل به فردی مسئول شود
- اعتماد به نفس در او به وجود آید
- به خود شما هم کمک کند.
البته بهتر است وسایل با ارزش را از دسترس او دور نگه دارید وقتی عینک شما وسیله جالبی برای بازی از نظر فرزندتان است، فراموش نکنید که او نمی داند نباید با خیلی از وسایل ضروری بازی کند. کافی است این وسایل را از دسترس فرزندتان دور کنید.
۱۰. لبخند را به چهره فرزندتان هدیه دهید
یکی دیگر از راه های کاهش تنش روانی و کشمکش های درونی فرزندتان این است که با او شوخی کنید. می توانید وانمود کنید که یک هیولای ضعیف هستید که او می تواند شما را شکست دهد یا صدای حیوانات را تقلید کنید. یک شوخی ساده لبخند را برای شما و فرزندتان به ارمغان می آورد.
مطلب بیشتر: اختلال نافرمانی و لجبازی در کودکان چیست؟ نکاتی که در این باره باید بدانید.
ADHD و ADD چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
ADHD در واقع یک اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. ADD هم به اختلال کمبود توجه (بدون بیش فعالی) شهرت پیدا کرده است. اسلیک گفت، حالت “بیش فعال” لزوماً نشان دهنده تشخیص ADHD نیست.
ADHD زمانی تشخیص داده میشود که علائم عملکرد در بیش از یک حوزه زندگی را مختل کند: درک و برقراری ارتباط، عملکرد اجتماعی و بین فردی، عملکرد تحصیلی یا شغلی، شرکت در فعالیتهای خانوادگی، اجتماعی و اجتماعی. او گفت: “بیشتر افراد در طول زندگی خود بیش فعالی را تجربه میکنند بدون اینکه در عملکرد آنها اختلال ایجاد کند.”
این تشخیصها به اجزای بیتوجهی نیز نیاز دارند. این ویژگیها مانند مشکل در تمرکز کافی برای انجام وظایف یا فعالیتهای بازی، مشکل در گوش دادن به هنگام صحبت مستقیم، مشکل در پیروی از دستورالعملها، عدم تکمیل تکالیف مدرسه یا کارهای خانه، مشکل در سازماندهی وظایف، به تأخیر انداختن یا به تعویق انداختن کارهایی که نیاز به تمرکز دارند از دست دادن چیزهای ضروری هستند. برای انجام وظایف، حواس پرتی و فراموشی در فعالیتهای روزانه.
همچنین بخوانید: بازی درمانی چیست؟ کاربرد بازی درمانی، تکنیک ها و انواع آن
آیا بیش فعالی یک ویژگی طبیعی کودکان است؟
اسلیک گفت: «بله، برخی از سطوح بیش فعالی از نظر رشدی هنجاری در کودکان در نظر گرفته میشود. چه زمانی باید نگران باشم؟ ویژگیهای بیش فعالی که طبیعی یا سالم نیستند چیست؟
برخی از کودکان، در مقایسه با همسالان همسال، فعالترند. او گفت: “به عنوان یک والدین یا مراقب، زمان اقدام زمانی است که رفتارهای بیش فعال باعث تداخل در انجام تکالیف مدرسه یا دوست یابی شود.”
این ممکن است با تنبیه مداوم در مدرسه، مشکل در برقراری ارتباط با کودکان دیگر، مشکل در انجام وظایف مانند تکالیف یا کارهای خانه، یا قربانی قلدری در مدرسه نشان داده شود.
سایر علائم کودک بیش فعال عبارتنداز:
- بی قراری یا ضربه زدن به دست یا پا
- در صندلی خود غوغا میکنند
- زمانی که انتظار میرود ساکن بمانند، صندلی خود را ترک میکنند
- دویدن به اطراف یا بالا رفتن در شرایطی که مناسب نیست
- قادر به بازی یا شرکت در فعالیتهای اوقات فراغت به آرامی نیست
- در حال حرکت یا طوری رفتار میکنند که انگار توسط یک موتور هدایت میشوند
- حرف زدن بیش از حد
- تار کردن پاسخ قبل از تکمیل سوال
- دشواری در انتظار نوبت آنها
- قطع صحبت یا دخالت در دیگران
اسلیک تاکید میکند که توجه والدین و مراقبین مهم است که این ویژگیها در کودکان با رشد و شروع یادگیری هنجارهای اجتماعی همراه است. آنها فقط در صورتی “از نظر بالینی مهم” هستند که باعث اختلال در عملکرد در مدرسه یا خانه شوند.
همچنین بخوانید: اگر بیش فعالی درمان نشود؛ عواقب درمان نکردن بیش فعالی
سخن آخر
در صورت دیدن علائم در کودکتان ابتدا با متخصص کودکان برای تشخیص مشورت کنید و از راهکارهای ارائه شده جهت کنترل بهتر کودک استفاده شود. بهتر است در اولین فرصت به یک متخصص روانشناس کودک خوب، برای تشخیص بیماری مراجعه نمایید.
چرا که عدم درمان بیش فعالی کودکان، احتمال رفتارهای پرخطر بزرگسالی را افزایش میدهد. ضمن اینکه بیش فعالی درمان نشده کودکی، میتواند تبدیل به بیش فعالی بزرگسالی شود که علائمی مثل کمبود و نقص توجه و تمرکز دارد.
74 Responses
سلام خسته نباشید. همکلاس دخترم خیلی بیش فعاله و همیشه کتابا و وسایل بچه ها رو پاره میکنه این اواخر بچه ها رو هم میزنه دختر من هم چندبار ازش کتک خورده. معلمش گفت فردا بیا مدرسه با مدیر حرف بزن به نظرتون من باید چکار کنم؟ ازینور دلم برای خانواده اون دختر میسوزه ازینور نگران جان و سلامتی دخترم و بقیه هستم. امروز کلی دخترم با اون درگیری و کتک کاری داشت هر دوشون ده ساله هستن
با درود؛ شما با این اقدام کمک بزرگی به همکلاسی کودک خود نمودهاید، زیرا هرچه زودتر نیاز است والدین وی، آگاه شوند و به دنبال راههای حل مشکل فرزند خود باشند.
والدگرامی نیازی به دارو درمانی نیست. نیاز است علت ان جام ندادن تکالیف مشخص شود، برخی کودکان در برابر ناملایمات محیطی واکنش نشان می دهند، مانند انزوا طلبی و ناموفق بودن در انجام امور روزمره ، تکالیف و خیلی چیز های دیگر که اگر والدین آگاهی لازم را کسب کنند خیلی زود جلو ضررهای بعدی گرفته می شود، پیشنهاد می کنم حتما با روان شناس کودک در ارتباط باشید، اگر : با همسر خود مشکل دارید؟ کودک تان احساس تنهایی یا ترس دارد؟
فرزند دیگری وارد زندگی شما شده؟ یا دارای فرزند بزرگتر هستید؟ هر کدام از اینها یا وجود دلایل دیگر می تواند در کودک احساساتی را ایجاد کند که نیاز به کشف و حل آن وجود دارد.
با درود :
بیش فعالی یا اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) معمولاً در کودکان بین ۴ تا ۷ سالگی تشخیص داده میشود، زیرا در این سن، رفتارهای کودک در محیطهای مختلف (مانند خانه و مهدکودک یا مدرسه) قابل مقایسه است و انتظارات از کودکان در این دوره واضحتر میشود. با این حال، علائم ممکن است از سنین پایینتر (مثلاً ۲ یا ۳ سالگی) هم دیده شوند، اما تشخیص رسمی در این سنین سخت است.
بسیاری از رفتارهایی که به نظر بیش فعالی میآیند (مانند پرجنبوجوش بودن، کمبود توجه، یا بیقراری) در کودکان خردسال طبیعی هستند و بخشی از رشد و کنجکاوی آنها محسوب میشوند. همچنین
مغز کودکان در سالهای اولیه زندگی بهسرعت در حال رشد است. این تغییرات باعث میشود رفتارهای آنها گاهی متغیر باشد، پس تشخیص قطعی اختلال نیازمند زمان و مشاهده است.
عواملی مانند محیط خانه، سبک فرزندپروری و شرایط اجتماعی میتوانند بر رفتار کودک تأثیر بگذارند و گاهی علائمی شبیه به بیش فعالی ایجاد کنند.
تشخیص ارزیابی رفتار کودک بر اساس مشاهده رفتار در موقعیتهای مختلف (مثلاً مهدکودک یا مدرسه)،تاریخچه پزشکی_خانوادگی، بررسی عوامل ژنتیکی و دیگر مسائل جسمی یا روانی با اهمیت است.
در کودکان زیر ۴ سال، اگر علائمی مانند بیقراری شدید، رفتارهای تکانشی یا مشکل جدی در توجه وجود دارد، بهتر است ابتدا با روانشناس کودک مشورت شود و از روشهای آموزشی و رفتاری استفاده شود، زیرا سیستم مغزی کودک هنوز در حال تکامل است و بسیاری از مشکلات ممکن است با گذشت زمان برطرف شوند.
این در صورتی است که کودک شما توسط روانپزشک ویزیت شده اند، تخصص روانپزشک تجویز داروست، با توجه به اینکه کودک شما هفت ماهه بدنیا آمده اند پیشنهاد می شود تحت نظر هم پزشک اطفال و هم روان شناس کودك باشند تا روند رشد تحت کنترل قرار گیرد، چند سال ابتدایی زندگی به مراقبت بیشتر نیاز دارد و با مراقبت ها به سطح همسن های خود می رسند .
با سلام و عرض ادب پسر ۶و۵هاهه یی دارم به سختی تکالیفشو انجام میده وتو محیط مدرسه با بچهها خوب ارتباط برقرار نمیکند آیا بدون دارو درمان می شود
سلام. برای نظر در این مورد بهتر است با پزشکش صحبت کنید که پرونده ی پزشکی فرزندتان تحت نظارت ایشان است. با این حال میتوانید از روش های تمرینی در خانه به بیش فعالی فرزندتان کمک کنید تا به مرور و با افزایش سن بهبود یابد. علاوه بر این میتوانید به روانشناس کودک هم مراجعه کنید که بهترین راه کار این است.
پسر من ۷ماهه به دنیا اومده و الان ۴سالشه خیلی تو جای جدید کنجکاوی و به همه چیز دست میزنه به چیزی گوش نمیده و کار خودش رو انجام میده پیش روانشناس کودکم بردم میگه بیش فعالی و یه قرص داده الان نگرانم بهش بدم یا نه
ولی اگ عادت کنه ب دارو بعد چیکار میکنید باید ریشه ای مشکل رو حل کنید دارو سطحی اینکار رو میکنه همینطوری ک خودتون گفتید وقتی دارو نمیخوره اذیت میکنه دارو چیزیو حل نمیکنه فقط فرزندت ب دارو عادت میکنه و این خوب نیست
سلام و وقت بخیر، در کنار درمان های روانشاسی و دارویی برای کنترل و بهبود بیش فعالی، برخی اقدامات درمانی می تواند توسط افراد خانواده و در خانه انجام شود. اما نکته مهم این است که این اقدامات با مشورت و نظارت یک متخصص انجام شود. کمک اعضای خانواده باعث پیشرفت بسیار زیادی در روند درمان بش فعالی می شود.
سلام همه ما آدمها میتونیم از اطرافیانمون الگوبرداری کنیم و رفتارهایی رو یاد بگیریم خبر خوب اینه که فرزند همسایه برای دختر شما خیلی محبوب و دوست داشتنیه و احساس و حال خوبی رو کنار اون تجربه میکنه و روابط خوب مهمترین سرمایه برای رشد فرزندان ماست، اما باید مراقب پیامدهای این الگوبرداری هم باشید، مهمترین چیز اینه که مراقب رابطه خودتون و فرزندتون باشید و به روشهای مختلف وقتی فرزند همسایه هست یا نیست به فرزندتون توجه نشون بدید، باهاش وقت بگذرونید تا کم کم بتونه راههای دیگه برای ابراز خوشحالی و و ذوق خودش رو یاد بگیره. اما مراقب باشید با سرزنش کردنش یا حذف کردن دوستش احتمالاً اوضاع بدتر میشه.