افسردگی یکی از شایعترین بیماریهای روانشناختی است، که حدود ۲۶ درصد بزرگسالان را در برمیگیرد. افسردگی به طور کلی یک بیماری روانی است. اما تاثیرات زیادی بر روی سلامت جسمی و عملکرد مغز میگذارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی افسردگی و عوارض آن بر عملکرد مغز و سلامت جسمی بپردازیم.
افسردگی شدید چیست؟
افسردگی شدید یک وضعیت پیچیده روانی است، که باعث غم و ناامیدی مداوم در فرد میشود. افسردگی میتواند یک تجربه موقت در پاسخ به تراما (ضربه روحی) باشد. اما اگر علائم افسردگی بیشتر از دو هفته طول بکشد میتواند نشانه یک اختلال جدی باشد.
این علائم همچنین میتواند نشانهای از بیماری روانی دیگر مانند اختلال دو قطبی (افسردگی شیدایی) و یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) باشد.
مطلب بیشتر: دلتنگی در غربت | چگونه احساس افسردگی بعد از مهاجرت را از بین ببریم؟
علائم افسردگی شدید
- احساس غم و اندوه شدید و پوچی در بیشتر روزهای هفته
- از دست دادن لذت برای انجام دادن فعالیتهایی که قبلا از آن لذت میبردید
- بی خوابی و یا خواب دائم در بیشتر روزهای هفته
- کاهش و یا افزایش وزن ناخواسته و تغییر در اشتها
- علائم جسمی افسردگی مثل: احساس بیرمقی و کسلی دائم
- گریه مداوم
- احساس عدم انگیزه برای انجام تعهدات کاری و اجتماعی
- از دست دادن میل جنسی
- احساس بیارزشی یا گناه
- مشکل در تمرکز و تصمیمگیری
- افکاری در مورد خودکشی
علائم افسردگی در افراد متفاوت است. و ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. برای اینکه روانشناس بتواند این اختلال را تشخیص دهد، فرد بیمار باید حداقل ۵ یا بیش از ۵ علامت را داشته باشد، و این علائم در آن دو هفته نمود پیدا کند.
مطلب بیشتر: افسردگی شدید دارم چیکار کنم؟ | رهایی از افسردگی شدید
افسردگی چگونه بر مغز تاثیر میگذارد؟
هیچکس به طور دقیق نمیداند که چه چیزی باعث افسردگی میشود، و محققان بر این باورند که به طور یقین این اختلال پایهی بیولوژیکی دارد.
مطالعات نشان داده است که چگونه تفاوت در ساختار مغز و مواد شیمیایی در مغز میتواند در ایجاد این اختلال تاثیر داشته باشد.
هورمون کورتیزول و حافظه
بخشی از مغز که هیپوکامپ نامیده میشود، هورمون کورتیزول را هنگام استرس و افسردگی آزاد میکند. هنگامی که مغز شما برای مدت طولانی و مداوم هورمون کورتیزول تولید کند، رشد نورونهای جدید در هیپوکامپ کاهش خواهد یافت و بعد از مدتی متوقف خواهد شد. توقف رشد نورونهای جدید موجب کاهش سایز هیپوکامپ میشود، و به مرور باعث آلزایمر و از دست دادن حافظه در شخص میشود.
مطلب کاربردی: برای تقویت حافظه چه بخوریم؟ ۲۳ خوراکی مفید برای حافظه
هورمون کورتیزول و آمیگدال
ترشح زیاد هورمون کورتیزول که در نتیجه افسردگی اتفاق میافتد، باعث بزرگ شدن آمیگدال میشود. آمیگدال بخشی از مغز است که با واکنشهای عاطفی در ارتباط است. بزرگتر شدن و فعالتر شدن آمیگدال باعث ایجاد اختلالات خواب و تغییر در سطح دیگر هورمونهای بدن می شود.
التهاب مغز
هنوز مشخص نیست که آیا التهاب محرک افسردگی است و یا این اختلال باعث التهاب می شود. اما مطالعات به وضوح نشان میدهد که افراد مبتلا به این اختلال التهاب مغزی بیشتری دارند. تحقیقی که در اینباره انجام شده است، نشان میدهد که افرادی که بیش از ۱۰ سال با این اختلال دست و پنجه نرم میکنند، ۳۰ درصد بیشتر به التهاب مغزی دچار میشوند.
التهاب مغزی میتواند این اختلال را بدتر کند. در انتقال دهندههای تنظیم خلق و خو اختلال ایجاد کند. و بر یادگیری و حافظه تاثیر منفی بگذارد.
هیپوکسی
هیپوکسی یا هایپوکسیا (Hypoxia) با افسردگی ارتباط مستقیم دارد. هیپوکسی که نتیجه عدم دریافت کافی اکسیژن از مغز میباشد، میتواند باعث التهاب مغزی و آسیب رساندن به سلولهای مغزی و در نتیجه مرگ آنها باشد. این تغییرات در مغز بر حافظه، یادگیری و تغییر دائم خلق و خو تاثیر میگذارد.
تاثیر افسردگی برروی بدن
این اختلال علاوه بر مغز، بر سلامت جسمی نیز تاثیرگذار است. علائم جسمی که میتواند به بدن آسیب برساند.
سیستم گوارش و هضم غذا
فرد افسرده ممکن است به مشکلات معده یا گوارش مانند اسهال، استفراغ، حالت تهوع یا یبوست دچار شود. برخی از افراد مبتلا به افسردگی نیز دارای شرایط مزمن، از جمله سندرم روده تحریک پذیر “IBS” هستند. از دیگر مشکلات مربوط به سیستم گوارش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- از دست دادن اشتها (سوء تغذیه)
- تغییرات وزن
- پرخوری
- شکم درد، نفخ و یبوست
آسیب رسیدن به سیستم گوارشی میتواند به سیستم هضم آسیب برساند. افزایش وزن و یا غنی نبودن تغذیه میتواند منجر به دیابت نوع دو و دیگر مشکلات مرتبط با چاقی شود.
مشکلات مربوط به خواب
اختلالات خواب با اختلالات افسردگی مرتبط هستند و (میتوانند در بروز آنها نقش داشته باشند). همچنین کسانی که از اختلال بیخوابی رنج میبرند، ۱۰ برابر بیشتر از دیگر افراد خطر ابتلا به افسردگی دارند.
افسردگی میتواند به نوبه خود بر الگوی خواب تأثیر بگذارد. بیخوابی در بین بیماران افسرده بسیار شایع است.
بیخوابی دو نوع است. افسردگی میتواند هر دو را تحت تأثیر قرار دهد:
- ناتوانی در به خواب رفتن
- ناتوانی در خوابیدن طولانی ( از خواب پریدن)
علاوه بر بیخوابی، بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال در طی روز احساس خوابآلودگی و کسلی را تجربه میکنند. بعضی اوقات اختلال خواب نقش مهمی در افسردگی ایفا میکند، و درمانش میتواند بسیاری از علائم آن را برطرف کرده و به درمان آن کمک کند.
مطالعه بیشتر: خواب زیاد و افسردگی | علت خستگی و خواب آلودگی در طول روز چیست؟
از دست دادن حافظه
از دست دادن حافظه با وضعیت روحی و جسمی شما رابطه مستقیم دارد. وقتی بدن شما در حال استرس یا اضطراب قرار میگیرد، جریان خون در مغز جمع میشود و در نتیجه در بلندمدت حافظه عملکرد خود را از دست میدهد. به همین دلیل است که افسردگی تمرکز و تفکر را دشوار میکند. تحقیقات همچنین نشان میدهد که این اختلال باعث از بین رفتن حافظه کوتاه مدت میشود.
سیستم ایمنی بدن
افراد افسرده علائم التهابی بیشتری در بدن خود دارند. بنابراین در اثر این اختلال و التهابات مغزی افراد افسرده بیشتر از افراد سالم مریض میشوند.
افسردگی همچنین هورمونهای استرس زا در بدن را افزایش میدهد، که این امر از فشار خون گرفته تا متابولیسم را تحت تاثیر قرار میدهد.
درد
افسردگی بر انواع مواد شیمیایی مغز تاثیر میگذارد، که هم با سلامت جسمی و هم با سلامت ذهنی مرتبط هستند. سردرد، درد عضلانی و خستگی دائم از عوارض فیزیکی افسردگی بر بدن است.
بیشتر بخوانید: اختلال روان تنی (سایکوسوماتیک) چیست؟ بهترین روش های درمانی کدامند؟
درمان افسردگی در خانه
اگر با افسردگی دست و پنجه نرم میکنید، اکیدا توصیه میشود به روانشناس و یا روانپزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، سبک زندگیتان را تغییر دهید و سعی کنید سالم زندگی کنید. سلامت جسم و سلامت روان بر یکدیگر تاثیر میگذارند. هنگامی که به بدنتان رسیدگی میکنید، خود به خود روانتان تحت تاثیر قرار میگیرد.
ایجاد عادتهای سالم می تواند بسیاری از علائم جسمی این اختلال را کاهش دهد. ورزش یکی از موثرترین کارهایی است که میتوانید برای سلامت روان خود انجام دهید. ورزش میتواند:
- دمای بدنتان را افزایش دهد. که اینکار اثر تسکیندهنده بر سیستم عصبی مرکزی دارد.
- باعث آزاد شدن هورمون اندروفین در بدن میشود، که هورمون طبیعی تقویتکننده روحیه شما است.
- مواد شیمیایی سیستم ایمنی بدن را که باعث تشدید این اختلال می شوند، کاهش می دهد.
- باعث خوش اندامی و افزایش اعتماد به نفس در شخص میشود.
منابع
سلام من سی سال پیش سال هزاروسیصدوهفتادویک به افسردگی مبتلاشدم اماداروها ی افسردگی که مصرف می کردم حالم بدتر وبدتر می شدهایم افسردگی شدید تر می شد دیگه دارو مصرف نکردم تا ده سال پیش رفتم خون دادم ازوقتی که دودفعه رفتم انتقال خون وخون دادم رفتم پیش پزشک وپزشک دارو تجویز کرد ازهمون سال داروضدافسردگی مصرف میکنم وحالم روبه خوب شدن رفت الان خوب شدم وعلایم افسردگی ندارم خوب خوب شدم اماهنوزدارومصرف میکنم می خوام بدونم آیا باید تااخرعمردارو مصرف کنم یادم کم دارو ابزار کنار ممنون میشم اگربه سوالم پاسخ دهیدکه ایاکم کم بایددارورابزارم کنار یاتا اخرعمردارومصرف کنم لطفا به سوالم پاسخ بهید
دوست عزیز دارو تا آخر عمر نیازی نیست، شما وقتی مهارتهای برخورد با مسائل را بدانید و در ارتباطات تان عملکرد مناسب داشته باشید دیگر افسرده نخواهید بود مگر آنکه تشخیص خاصی مانند بای پلار؛ یا دوقطبی گرفته باشید در غیر اینصورت با آموختن مهارتهای برخورد و حل مسئله اصلا نیازی به ادامه مصرف دارو ندارید،
مرسی از اطلاعات کامل و جامعتون