قمار بازی می تواند از یک انحراف سرگرم کننده و بی ضرر به یک وسواس ناسالم با عواقب جدی تبدیل شود. اختلال قمار انواع مختلفی مانند بازی با کارت، شرط بندی روی مسابقات و … دارد. اختلال قمار بازی در موارد شدید موجب مشکلات مالی، دروغ گفتن، پنهان کاری و حتی کلاه برداری خواهد شد. هنگامی که فردی درگیر اختلال قمار بازی باشد، کارهایی که فکرش را نمی کرد مانند بدهی های کلان یا حتی سرقت پول انجام می دهد.

اختلال قمار بازی چیست؟

اختلال قمار بازی یک تمایل غیرقابل کنترل برای ادامه قمار بازی است، علیرغم ضررهایی که بر زندگی شما وارد می کند. قمار به این معناست که شما مایلید چیزی را که برایتان ارزشمند است، به امید به دست آوردن چیزی با ارزش تر به خطر بیاندازید. اختلال قمار می تواند به طور قابل توجهی بر زندگی فرد تأثیر بگذارد و باعث آسیب های مالی، اجتماعی و عاطفی شدید شود.

گاهی اوقات به اختلال قمار بازی به عنوان “بیماری پنهان” نیز اشاره می شود، زیرا هیچ علائم فیزیکی آشکاری مانند اعتیاد به مواد مخدر یا اعتیاد به الکل ندارد، اما می تواند برای فرد همان قدر مخرب و مضر باشد. افراد با اختلال قمار بازی معمولاً مشکل را انکار می کنند و در مورد آن صحبت نمی کنند. مهم ترین علائم اختلال قمار بازی عبارتند از:

  • پنهان کردن قمار بازی از اطرافیان
  • مشکل در کنترل خود هنگام قمار بازی
  • تمایل به قمار بازی حتی هنگام پول نداشتن
  • نگرانی خانواده یا نزدیکان نسبت به قمار بازی فرد

اختلال قمار بازی

بیشتر بخوانید: روش های ترک قمار به زبان ساده: ۷ نکته مفید برای اعتیاد قمار

تشخیص اختلال قمار بازی

طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) اختلال قمار بازی جزو زیر مجموعه اختلالات اعتیاد و سوء مصرف محسوب می شود، زیرا نوعی اعتیاد به حساب می آید. زمانی فرد تشخیص اختلال قمار بازی را می گیرد که  رفتارهای مربوط به اختلال قمار بازی مداوم و مکرر اتفاق بیفتند و موجب اختلال در زندگی او شوند. همچنین برای تشخیص اختلال قمار بازی فرد باید در یک دوره ۱۲ ماهه حداقل ۴ مورد از علائم زیر را نشان دهد:

  1. درگیر بودن ذهن با قمار ( فکر کردن به قمار های بعدی، تلاش برای جمع کردن پول برای قمار های بعدی و …)
  2. سرمایه گذاری پول بیشتر در قمار برای بالا بردن هیجان
  3. تلاش های ناموفق برای کم کردن یا کنار گذاشتن قمار
  4. بی قراری هنگام قمار نکردن
  5. استفاده از قمار به عنوان راهی برای فرار از مشکلات یا حال بد
  6. تلاش برای برگرداندن پول پس از باخت
  7. دروغ گفتن به اطرافیان در مورد میزان قمار، برد و باخت و پول دخیل در قمار بازی
  8. انجام فعالیت های غیرقانونی مانند دزدی، کلاهبرداری و … برای کسب پول به منظور قمار بازی
  9. از دست دادن یک رابطه یا موقعیت شغلی مهم به دلیل اختلال قمار بازی
  10. تجربه مشکلات مالی به دلیل از دست دادن پول در قمار بازی

درمان اختلال قمار بازی

درمان اختلال قمار بازی

برای بسیاری از قماربازان، اجتناب از قمار مجدد، چالش برانگیز تر از کنار گذاشتن قمار است. اینترنت دسترسی به قمار بازی را تسهیل کرده است و بنابراین برای افرادی با اختلال قمار بازی، جلوگیری از قمار مجدد سخت خواهد شد و این مسئله درمان اختلال قمار بازی را دشوار می کند. بزرگترین قدم برای درمان اختلال قمار بازی این است که بپذیرید این مسئله یک چالش است که نیاز به درمان دارد.

درمان اختلال قمار بازی به قدرت و شهامت فوق العاده ای نیاز دارد تا فرد بتواند از عهده این کار بربیاید. به خصوص اگر پول زیادی را از دست داده باشید و در این راه چندین بار موفق نشده اید، ناامید نشوید و سعی کنید از کمک دیگران بهره ببرید. در نظر داشته باشید بسیاری دیگر جای شما بوده اند و توانسته اند این عادت را ترک کنند و زندگی خود را بازسازی کنند، شما هم می توانید. برخی از روش های درمان اختلال قمار بازی عبارتند از:

  • اصلاح سبک زندگی و راهکارهای خانگی
  • گروه درمانی
  • دارو درمانی

مطالعه بیشتر: عوارض اعتیاد به اینترنت چیست؟ انواع اعتیاد به اینترنت

اصلاح سبک زندگی و راهکار های خانگی

منظور از راهکار های خانگی درمان اختلال قمار بازی، روش هایی است که می توانند به شما کمک کنند تا بر رفتار خود کنترل و مدیریت بیشتری داشته باشید. این روش ها را خود فرد می تواند انجام دهد و به این صورت احتمال قمار مجدد کاهش پیدا می کند و درمان اختلال قمار بازی تسهیل می شود. برخی از تکنیک های درمان اختلال قماربازی عبارتند از:

  1. زمان هایی که تصمیم به قمار بازی می گیرید، فقط چند ساعت آن را به تاخیر بیاندازید
  2. اگر تصمیم به قمار گرفتید یا وسوسه شدید، با یکی از نزدیکان یا اطرافیان قابل اعتماد در این مورد صحبت کنید
  3. تصور کنید اگر قمار کنید، چه عواقبی در انتظار شما خواهد بود
  4. دسترسی خود را به منابع مالی محدود کنید
  5. از اطرافیان بخواهید در مسائل مالی به شما کمک نکنند تا برای قمار بازی پول نداشته باشید
  6. در مورد مدیریت مالی مهارت کسب کنید
  7. در صورت لزوم از مشاور مالی استفاده کنید تا درآمد شما را مدیریت کند
  8. از شرایطی که شما را به قمار بازی وسوسه می کند، اجتناب کنید
  9. از افرادی که شما را به قمار تشویق می کنند، دوری کنید
  10. اگر احساسات منفی مانند افسردگی یا اضطراب موجب قمار بازی در شما می شود، روش های سالم مدیریت آن ها را بیابید
  11. زمان هایی که به قمار بازی تشویق می شوید را یادداشت کنید تا نسبت به وسوسه های خود آگاه شوید
  12. جایگزین های سالم تری مانند ورزش، باغبانی، موزیک، رقص، یادگیری مهارت های جدید و … برای قمار بازی پیدا کنید
  13. از تکنیک های مایندفولنس و تن آرامی برای مدیریت استرس خود استفاده کنید
  14. در هر شبانه روز بین ۷ تا ۹ ساعت خواب با کیفیت داشته باشید
  15. در فعالیت های اجتماعی شرکت کنید
برای بهبود مشکلات فردی،خانوادگی و افزایش کیفیت زندگی، بهترین درمانگران را در روان‌درمان جستجو کنید: برای مشاهده لیست بهترین روانشناس در شهر خود، کلیک کنید.

گروه درمانی

یکی از بهترین روش ها برای مدیریت و درمان اختلال قمار بازی، بهره بردن از گروه درمانی است. در گروه درمانی افرادی که با این اختلال درگیر هستند یا در گذشته بودند، با هم در مورد تجربیاتی که داشتند صحبت می کنند و یکدیگر را راهنمایی خواهند کرد. گروه‌هایی مانند قماربازان گمنام، محیطی ساختاریافته را ارائه می‌کنند که در آن اعضا می‌توانند تجربیات، مبارزات و موفقیت‌های خود را آشکارا بدون قضاوت به اشتراک بگذارند.

حمایت همسالان در گروه درمانی به کاهش احساس انزوا و شرم کمک می کند، که اغلب موانع مهمی برای بهبودی هستند. حمایت و مسئولیت پذیری موجود در گروه های حمایتی، اعضا را تشویق می کند تا به برنامه های درمان خود پایبند باشند. علاوه بر این، برنامه ۱۲ مرحله‌ای که معمولاً در این گروه‌ها استفاده می‌شود، یک رویکرد سازمان یافته برای بهبودی ارائه می‌کند که بر رشد شخصی و مسئولیت مالی تمرکز دارد. از طریق جلسات منظم و معاشرت با همسالانی که با چالش‌های مشابه روبرو هستند، گروه‌های حمایتی حس تعلق و انگیزه را برای غلبه بر رفتارهای مربوط به اختلال قمار بازی پرورش می‌دهند.

از دست ندهید: اعتیاد به گوشی؛ علائم، عوارض و درمان اعتیاد به موبایل

دارو درمانی

 هیچ داروی مشخصی برای درمان اختلال قمار تایید نشده است و وجود ندارد، برخی از داروهایی که برای درمان اعتیاد به مواد یا سایر اختلالات سلامت روان استفاده می‌شوند، مانند داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب، ممکن است برای کاهش میل به قمار یا علائم مرتبط مفید باشند. در مواردی که اختلال قمار بازی به دلیل اختلالات اضطرابی، افسردگی و … ایجاد می شوند، مصرف دارو برای بهبود این اختلالات می تواند به درمان اختلال قمار بازی کمک کند و احتمال قمار مجدد بعد از ترک قمار را کاهش دهد.

اختلال قمار

عوامل خطر اختلال قماربازی

اختلال قمار بازی، مانند سایر اشکال اعتیاد، دارای عوامل خطر است؛ یعنی برخی افراد بیشتر از دیگران در معرض آن قرار می گیرند. این عوامل خطر می تواند احتمال ابتلای فرد به اختلال قمار بازی را افزایش دهند. درک این عوامل خطر می تواند به شناسایی زودهنگام و پیشگیری کمک کند. عوامل خطر قمار بازی عبارتند از:

  • سابقه اختلالات روانی: افرادی که دچار اختلال قماربازی هستند، اغلب دارای اختلال سوء مصرف مواد، اختلالات شخصیتی، افسردگی یا اضطراب هستند. اختلال قمار بازی همچنین با اختلال دوقطبی، اختلال وسواس فکری عملی (OCD) یا اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) همراه می شود.
  • سن: اختلال قمار بازی در افراد جوان و میانسال شیوع بیشتری دارد و در نوجوانی بیشترین رواج را دارد.
  • ژنتیک: ژنتیک در ایجاد اختلالات اعتیاد مانند اختلال قمار بازی نقش دارد، زیرا کسانی که سابقه خانوادگی اعتیاد یا اختلالات روانی دارند بیشتر مستعد ابتلا هستند.
  • جامعه و فرهنگ: در جامعه و فرهنگ نگرش هایی نسبت به قمار بازی وجود دارد. این نگرش ها می توانند بر تشدید یا بهبود اختلال قماربازی تاثیر بگذارند. در برخی جوامع اختلال قمار بازی غیرقانونی است، اما در برخی دیگر دسترسی به قمار بیشتر است.
  • تاثیر خانواده و اطرافیان: اگر از افراد نزدیک شما کسی اختلال قمار بازی داشته باشد، احتمال اینکه شما نیز تحت تاثیر قرار بگیرید، افزایش پیدا می کند.

پیشگیری از اختلال قمار بازی

اگر عوامل خطر ابتلا به اختلال قمار بازی را دارید، شاید بهتر باشد نسبت به پیشگیری از اختلال قمار بازی اطلاعات کسب کنید و آگاهی خود را افزایش دهید. روش های پیشگیری از اختلال قماربازی عبارتند از:

  1. از افرادی که اختلال قمار بازی دارند، اجتناب کنید
  2. آگاهی خود را نسبت به ریسک ها و عواقب قمار بازی افزایش دهید
  3. از موقعیت هایی که در آن ها قمار می شود، اجتناب کنید
  4. برای خود محدودیت های مالی تعیین کنید
  5. دسترسی خود را به پول محدود کنید یا از اطرافیان بخواهید بر شما نظارت داشته باشند
  6. دسترسی خود را به منابع آنلاین قمار بازی محدود کنید. (می توانید برخی سایت ها را برای خود محدود کنید)
  7. از یک روانشناس خوب بخواهید به شما کمک کند

باور های اشتباه در مورد قمار بازی

قمار بازی جزو مسائلی است که در مورد آن اطلاعات و آگاهی کامل در جامعه وجود ندارد. به همین دلیل گاهی اطلاعات غلط یا ناکافی در مورد آن وجود دارد. برخی از باور های اشتباه در مورد اختلال قمار بازی عبارتند از:

  1. یک قمار باز هر روز قمار می کند: اگر قمار کردن موجب اختلال و مشکل شود، اختلال قمار بازی محسوب می شود، حتی اگر هرروز نباشد.
  2. اگر فرد پولدار باشد، قماربازی ایرادی ندارد: مشکلات ناشی از قمار فقط مالی نیستند، بلکه زمان زیادی که صرف قمار می شود نیز می تواند منجر به مشکل در روابط و مسائل حقوقی، از دست دادن شغل، مشکلات سلامت روان از جمله افسردگی و اضطراب و حتی خودکشی شود.
  3. اختلال قمار بازی نشانه هوش ضعیف یا بی مسئولیتی است: قمار می تواند افراد را با هر سطحی از هوش یا مسئولیت پذیری، درگیر کند.
  4. اگر یک قمار باز مشکل بدهی داشت، باید به او کمک کنید تا آن را پرداخت کند: پرداخت بدهی یک فرد با اختلال قمار بازی صرفا یا راهکار کوتاه مدت است و در دراز مدت به آن ها کمکی نمی کند.

مطالعه بیشتر: اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی؛ درمان و پیشگیری اعتیاد به فضای مجازی

نحوه برخورد با فرد دچار اختلال قمار بازی

زندگی با یک فرد قمارباز می تواند دشوار و چالش برانگیز باشد. راهنما و راهکارهایی وجود دارد که می تواند به شما کمک کند تا بدانید نحوه برخورد درست با قماربازی در یکی از نزدیکان چیست. روش های برخورد با فرد قمار باز عبارتند از:

  1. شخص قمار باز باید به این پذیرش برسد که قمار بازی برای او مخرب است، شما نمی توانید او را قانع کنید.
  2. سعی نکنید با کنترل گری و اجبار شخص با اختلال قمار بازی را درمان کنید.
  3. بپذیرید که فقط خود او می تواند تصمیم به اصلاح بگیرد و این تصمیم را عملی کند.
  4. بدانید که رفتارهای مخرب آن ها مربوط به اختلال خودشان است و تقصیر شما نیست.
  5. به آن ها برای پرداخت بدهی هایشان پول قرض ندهید.
  6. اگر شخص با اختلال قمار بازی تصمیم به ترک گرفت، در این مسیر او را حمایت کنید.
  7. بگذارید مسئولیت رفتارهای خود را بپذیرند و به آن ها در دروغ گفتن و فریب دادن دیگران کمک نکنید.
  8. درآمد و منابع مالی خانواده را کنترل کنید و در اختیار شخص قمار باز قرار ندهید.
  9. پول و لوازم با ارزش خود را دور از دسترس فرد با اختلال قمار بازی نگه دارید.
  10. دریافت مشاوره حقوقی در صورتی که فرد بدون اجازه از منابع مالی شما استفاده کرده است.

چه زمانی قمار بازی خطرناک است؟

آیا هر فردی که قمار بازی می کند دچار اختلال است؟ قطعا نه. اکثر بزرگسالانی که قمار می کنند، اختلال قماربازی ندارند، اما کسانی که دچار اختلال قمار بازی هستند، با مشکلات بسیار جدی مواجه خواهند شد. یک فرد با اختلال قمار بازی احتمالا پس انداز خود را برای تامین مالی قمار خود کاهش دهد، در روابط شخصی (به ویژه با همسر و خانواده) و محل کار دچار مشکل شود. افراد مبتلا به اختلال قماربازی اغلب احساس گناه یا شرم می کنند و ممکن است هنگام ترک قمار علائمی مانند بی قراری و تحریک پذیری را تجربه می کنند. بسیاری از مردم ممکن است قمار را ساده ببینند و متوجه نباشند که اختلال قماربازی ممکن است از بسیاری جهات مانند مواد مخدر اعتیادآور و مضر باشد.

اختلال قماربازی


منابع: yalemedicine, mayoclinic, helpguide, healthdirect, psychologytoday

سوالات متداول

در این بخش به سوالات رایج شما در مورد اختلال قمار بازی پاسخی خلاصه می دهیم.

آیا اختلال قمار بازی درمان می شود؟

بله، با درمان های مناسب و انجام راهکارهای موثر مانند گروه درمانی و اصلاح سبک زندگی می توان اختلال قماربازی را درمان کرد و بهبود بخشید. برای درمان اختلال قمار بازی می توان از روان درمانی، گروه درمانی و راهکارهای خانگی بهره برد.

اگر یکی از نزدیکان ما اختلال قمار بازی داشته باشد، باید چه کنیم؟

اگر یکی از نزدیکان شما اختلال قمار بازی دارد، آنها را تشویق کنید تا از متخصص کمک بگیرند و از آنها در پروسه درمان حمایت کنید. همچنین می توانید آنها را به سمت راهکارهای خانگی و گروه های حمایتی مانند قماربازان گمنام راهنمایی کنید.

اختلال قمار بازی چه ضرری دارد؟

اختلال قمار می تواند منجر به مشکلات  مالی قابل توجهی از جمله بدهی، از دست دادن پس انداز و بی ثباتی مالی شود. باید بدانید که اختلال قمار بازی همچنین می تواند بر توانایی فرد برای حفظ شغل و انجام تعهدات مالی شخصی و خانوادگی نیز تأثیر بگذارد.