هر سال در جهان میلیونها نفر به افسردگی دچار میشوند که بخشی آنها زن هستند. متاسفانه بسیاری از زنان مبتلا به افسردگی شدید به دنبال درمان بیماری خود نمیروند. افسردگی شدید در زنان اختلال شایعی است. زنان تقریباً دو برابر مردان در معرض ابتلا به افسردگی هستند. افسردگی در هر سنی ممکن است رخ دهد. برخی از تغییرات خلقی و افسردگی با تغییرات طبیعی هورمونی رخ می دهد. اما تغییرات هورمونی به تنهایی باعث افسردگی شدید در زنان نمی شود. در این مطلب در مورد علائم و درمان افسردگی شدید در زنان صحبت می کنیم.
افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال خلقی پایدار و جدی است که باعث ایجاد حس غم، ناامیدی، درماندگی و بیارزشی در وجود فرد میشود. افسردگی ممکن است علائم خفیف تا متوسط مثل کاهش اشتها، اختلال خواب، کاهش اعتماد به نفس و خستگی یا علائم شدیدتری را ایجاد کند.
علائم افسردگی در زنان، چگونه افسردگی زنان را تحت تاثیر قرار میدهد؟
افسردگی شدید در زنان فقط یک دوره کوتاه نیست که در آن احساس غمگینی یا ناراحتی در مورد چیزی داشته باشید. این یک اختلال خلقی جدی است که میتواند زندگی روزمرهتان را تحت تاثیر قرار دهد. همیشه تشخیص یا درمان افسردگی آسان نیست. حتی ممکن است متوجه نشوید که با افسردگی دست و پنجه نرم میکنید تا زمانی که علائم را برای مدت طولانی تجربه نکرده باشید. اگرچه ممکن است برای هر کسی این اتفاق بیفتد، اما زنان تقریباً دو برابر مردان افسردگی را تجربه میکنند.
برخی از رایجترین علائم افسردگی در زنان عبارتند از:
- لذت نبردن از همان سرگرمیها یا علایقی که زمانی انجام میدادید، یا به همان اندازه از این فعالیتها لذت نمیبردید
- عدم توانایی در تمرکز برای مدت طولانی
- از دست دادن اشتهای خود به طور منظم
- کاهش یا افزایش وزن غیر طبیعی در یک زمان
- احساس ضعف یا خستگی بدون دلیل مشخص
- احساس گناه شدید
- احساس میکنید که ارزش چیزی ندارید یا ناکافی هستید
- از دست دادن احساس امید به آینده
- گریه بدون دلیل خاصی
- اختلال در خواب شبانه
- داشتن افکار در مورد مرگ
علائم افسردگی شدید در زنان چیست؟
غم و اندوه تنها بخش کوچکی از علائم افسردگی شدید در زنان است. برخی از افراد مبتلا به افسردگی اصلاً احساس غم و اندوه ندارند. فرد مبتلا به افسردگی ممکن است علائم فیزیکی زیادی مانند درد، سردرد، گرفتگی عضلات یا مشکلات گوارشی را تجربه کند. فرد مبتلا به افسردگی نیز ممکن است با خوابیدن، بیدار شدن در صبح و احساس خستگی مشکل داشته باشد. علائم افسردگی شدید در زنان عبارت است از:
- احساس غم دائمی، اضطراب و پوچی
- کاهش یا از دست دادن انگیزه نسبت به فعالیتها (مثل رابطه جنسی)
- گریه بیش از حد، بی قراری و تحریکپذیری
- احساس گناه، بیارزشی، درماندگی، ناامیدی و بدبینی
- خواب بیش از حد یا کمبود خواب
- کاهش انرژی، خستگی و احساس سستی
- کاهش اشتها و وزن یا پرخوری و اضافه وزن
- فکر کردن به مرگ یا خودکشی / اقدام به خودکشی
- کاهش تمرکز، حافظه و توانایی تصمیمگیری
- علائم جسمی که به درمانهای معمول پاسخ نمیدهند؛ مثل سردرد، اختلال گوارشی و دردهای مزمن جسمی
مطلب مرتبط: چرا همیشه خسته ام؟ ۱۶ علت خستگی و کمبود انرژی و درمان آن
علائم شیدایی در زنان
شیدایی حالتی است که در آن فرد احساس میکند انرژی بسیار بالایی دارد، این موضوع میتواند در اختلال دوقطبی رخ دهد. خلق و خوی فرد در اختلال دوقطبی در طول روزها یا هفتهها یا ماهها از کمترین حالت افسردگی به اوج شیدایی تغییر میکند. اگرچه شیدایی اختلال پرانرژی است، اما جدی بوده و نیاز به ارزیابی و درمان دارد. علائم شیدایی در زنان عبارتند از:
- انرژی بسیار بالا
- نیاز کمتر به خواب
- ایدههای بزرگ
- صحبت کردن را بسیار افزایش داد
- افکار مسابقه ای
- افزایش فعالیت، از جمله فعالیت جنسی
- قضاوت ضعیف که میتواند منجر به رفتار ریسک پذیر شود
- رفتار اجتماعی نامناسب یا رفتار اغواگرانه
چرا افسردگی شدید در زنان شایعتر است؟
افسردگی پیش از دوران نوجوانی در دختران و پسران با احتمال مساوی رخ میدهد. با رسیدن دوران بلوغ، احتمال بروز افسردگی در دختران به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
برخی متخصصان باور دارند که بیشتر بودن احتمال بروز افسردگی در زنان به دلیل تغییرات هورمونی است که در طول زندگی آنها ایجاد میشود. این تغییرات در دوران بلوغ، بارداری، یائسگی، زایمان و سقط ممکن است ایجاد شوند. همچنین تغییرات هورمونی که هر ماه در طول چرخه قاعدگی رخ داده و منجر به سندرم پیش از قاعدگی یا PMS و اختلال ملال پیش از قاعدگی یا PMDD میشوند، میتوانند باعث خلق پایین و غمگینی یا علائمی شبیه افسردگی، اضطراب و نوسانات خلقی شده و در روند زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد کنند.
مطلب کاربردی: افسردگی قبل از پریود؛ مدت زمان، علائم، علت و درمان
علت افزایش احتمال افسردگی شدید در زنان چیست؟
عوامل متعددی میتوانند ریسک بروز افسردگی را در زنان افزایش دهند. عواملی مثل باورها و فشارهای فرهنگی درباره قدرت باروری، ژنتیک، عوامل زیستی، عوامل فردی و ویژگیهای خاص روانی و شخصیتی. همچنین مادران شاغل ممکن است بیشتر از سایرین از استرس منجر به افسردگی رنج ببرند. سایر عواملی که احتمال بروز افسردگی را افزایش می دهند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی ابتلا به اختلالات خلقی
- سابقه ابتلا به اختلالات خلقی در اوایل دوران بلوغ
- از دست دادن والدین پیش از ده سالگی
- فقدان حمایت اجتماعی
- استرسها و مشکلات زمینهای مثل از دست دادن شغل، مشکلات عاطفی، جدایی و طلاق
- آزار جنسی یا جسمی در دوران کودکی
- مصرف داروهای خاص
برخی از خانمها به افسردگی بعد زایمان مبتلا میشوند. برخی به افسردگی فصلی (اختلال SAD) مبتلا میشوند. افسردگی بخشی از اختلال دو قطبی است.
آیا افسردگی ژنتیکی است؟
افسردگی میتواند ریشه خانوادگی داشته باشد. احتمال بروز افسردگی در زنان دارای سابقه خانوادگی بیش از مردان است و معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ سالگی آغاز میشود. با اینحال همیشه نمیتوان ارتباط ژنتیکی یا وراثتی مشخصی برای توضیح افسردگی و علت ایجاد آن پیدا کرد.
تفاوت افسردگی در زنان و مردان
افسردگی در زنان و مردان به شکل متفاوتی ایجاد میشود:
- افسردگی شدید در زنان زودتر رخ میدهد، مدت طولانی تری باقی میماند، احتمال برگشت آن بیشتر است و با اتفاقات استرسزای زندگی و تغییرات فصلی بدتر می شود.
- زنان در دوران افسردگی احساس گناه بیشتری را تجربه می کنند و بیشتر به خودکشی فکر میکنند. با اینحال کمتر از مردان اقدام به خودکشی میکنند.
- افسردگی در زنان با احتمال بیشتری نسبت به مردان با اختلالات اضطرابی مثل پانیک، فوبیا و اختلالات خوردن همبود (هنگامی که یک یا چند اختلال روانی یا بیماری در کنار اختلال اولیه حضور داشته باشند) است.