تریاک یکی از پرمصرفترین مواد مخدر در ایران است که مصرف و اعتیاد به آن در بین اقشار و سنین مختلف افراد جامعه بسیار رواج دارد. این ماده اعتیادآور در ایران به صورت گسترده در دسترس است و متاسفانه حدود ۸/۲% ایرانیان به این ماده مخدر اعتیاد دارند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید تریاک مادهای است که از درون یک گیاه سبز و نارس به نام خشخاش بدست میآید. شیره گیاه خشخاش در ابتدا سفید است و با قرار گرفتن در مجاورت هوا به رنگ قهوهای تیره تبدیل میشود و از آن به عنوان تریاک یاد میکنند. این ماده که به شدت اعتیادآور است و از زمانهای قدیم تا کنون یکی از در دسترسترین مواد مخدر در ایران بوده است. در این مقاله قصد داریم به موضوعات مرتبط با ماده مخدر تریاک بپردازیم، پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
تریاک چیست؟
تریاک از هسته دانه خشخاش تهیه میشود که حاوی انواع مختلف آلکالوئیدهایی از جمله مرفین، کدئین و تبائین (پارا مورفین) است که از آن استخراج میشود. این ماده را میتوان با خالص کردن به عنوان داروی مخدر افیونی برای تسکین درد استفاده کرد. تریاک قبل از کشف نحوه تصفیه و استخراج مورفین و کدئین قرنها برای تسکین درد مورد استفاده قرار میگرفت. این ماده را هم میتوان مانند سیگار کشید و هم میتوان آن را خورد.
چگونه میتوان تشخیص داد که فرد تریاک مصرف میکند؟
تاثیر مصرف تریاک در بدن افراد به نحوی است که مصرفکنندگان پس از مدتی دچار تغییرات ظاهری و رفتاری خاصی میشوند؛ البته که بروز علائم اعتیاد و میزان شدت و ضعف آن بستگی به مدت زمان و مقدار مصرف دارد. اعتیاد به هر ماده مخدری نشانههای رفتاری و روانی متعددی دارد که آشنایی با این نشانهها میتواند کمک بسزایی به بیماران و خانواده آنها کند. از شایعترین نشانههای ظاهری در میان افراد معتاد به تریاک، عدم رسیدگی به وضعیت بهداشتی و ظاهری است. اما باید بگوییم علائم رفتاری و جسمانی اعتیاد به تریاک آنقدر گسترده است که در ادامه هر یک را در دو بخش جدا تعریف خواهیم کرد.
نشانههای رفتاری اعتیاد به تریاک
به جرات میتوان گفت از خصوصیات رفتاری بارز افرادی که دچار اعتیاد به تریاک هستند، این است که غالبا افرادی گوشهگیرند که دیگر علاقهای به سرگرمیهای محبوب خود نشان نمیدهند. در واقع این افراد غالبا در انجام وظایف روزانه خود مانند تمیز کردن محل زندگی و کمک به اعضای خانواده خود به مشکل برمیخورند. از دیگر نشانههای رفتاری اعتیاد به تریاک میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- تغییرات ظاهری مانند کاهش وزن بیدلیل و ظاهر آشفته
- افت تحصیلی، شغلی و عدم مسئولیت پذیری
- ناتوانی در تمرکز بر روی کارها
- درخواست مکرر پول از اطرافیان به دلایل مختلف
- خود کمبینی، کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس
- احساس غمگینی و افسردگی زیاد
- انزوا و گوشهگیری
- بیقراری و تحریکپذیری
نشانههای جسمانی اعتیاد به تریاک
وابستگی و اعتیاد به تریاک باعث ایجاد مشکلات جسمانی زیادی میشود که یبوست، افسردگی و مشکلات تنفسی در راس آنها قرار دارد. هر چه مدت زمان مصرف تریاک بیشتر باشد، احتمال بروز مشکلات جسمانی در فرد معتاد بیشتر خواهد بود. از دیگر نشانههای جسمانی اعتیاد به تریاک میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- اثر سوختگی بر روی نوک انگشتان
- اثر تزریق بر روی دستها و پاها
- حالت تهوع و اسهال
- عرق کردن بیش از حد
- تب و لرز
- بیخوابی و بیاشتهایی
- خمیازه کشیدن و خواب آلودگی
- گیجی و منگی
- مشکلات بینایی
- کاهش تنفس و مشکلات مربوط به نفس کشیدن
- تنگ شدن مردمک چشم
- کاهش تمایلات جنسی
آیا مصرف تریاک اعتیاد آور است؟
تریاک هم همانند سایر مواد مخدر بوده و از این قاعده مستثنی نیست. تریاک هم یک ماده اعتیاد آور بوده که علاوه بر تسکیندهنده میتواند نقش یک ماده شادی آور را برای فرد داشته باشد. بسیاری از افراد گمان میکنند چون این ماده سنتی بوده نمیتواند وابستگی در فرد ایجاد کند، درصورتی که اینگونه نیست و برخلاف تصورات میتواند موجب وابستگی بالایی در بدن فرد شود.
علائم ترک مواد افیونی چیست؟
علائمی که تجربه میکنید به نوع مواد مخدری که آن را ترک کردهاید بستگی دارد. همچنین، عوامل متعددی تعیین میکند که فرد تا چه مدت علائم ترک را تجربه کند. به همین دلیل، هر کس ترک مواد افیونی را متفاوت تجربه میکند. با این حال، معمولاً یک جدول زمانی برای پیشرفت علائم وجود دارد.
علائم اولیه معمولاً در ۲۴ ساعت اول پس از قطع مصرف دارو شروع میشود این علائم عبارتنداز:
- دردهای عضلانی
- بی قراری
- اضطراب
- اشک ریزش (اشک شدن چشم ها)
- آبریزش بینی
- تعرق مفرط
- ناتوانی در خواب
- خیلی اوقات خمیازه کشیدن
علائم بعدی، که میتواند شدیدتر باشد، پس از روز اول یا بیشتر شروع میشود عبارتند از:
- اسهال
- گرفتگی شکم
- برآمدگی غاز روی پوست
- تهوع و استفراغ