هروئین یک ماده مخدر قوی است که تاثیر شدید روی سیستم پاداش مغز دارد. امروزه اعتیاد به هروئین یکی از نگرانی‌های بهداشت عمومی است. اعتیاد به مواد هروئین که به آن اختلال استفاده از مواد افیونی نیز گفته میشود، نوعی اختلال است که شامل تغییراتی در مغز و رفتار در نتیجه مصرف آن میشود. در این مقاله به بررسی این ماده مخدر، علائم و عوارض آن می‌پردازیم.
هروئین چیست؟
هروئین نوعی ماده مخدر است که از یک نوع گل به نام خشخاش تهیه میشود. این نوع گل معمولا در مکزیک، آسیا و آمریکای جنوبی رشد میکند. این ماده بسیار اعتیاد آور است و یک ماده کاملا غیرقانونی می‌باشد. هروئین معمولا مانند یک پودر سفید یا قهوه‌ای است و یا مانند قیر سیاه و چسبناک است.
بسیاری از افراد هروئین را مانند سیگار می‌کشند و یا آن را به صورت اسنیف (استعمال از بینی) مصرف می‌کنند. برخی دیگر آن را به صورت تزریقی مصرف می‌کنند که می‌توان گفت خطرناک‌ترین روش مصرف هروئین است. به این دلیل که اوردوز (مصرف بیش از حد مواد) در این صورت بسیار راحت‌تر است. همچنین امکان آلوده بودن سرنگ در این روش بسیار زیاد است که می‌تواند بسیاری از بیماری‌ها را ایجاد کند.
مهم نیست که چگونه آن را مصرف می‌کنید، هروئین به سرعت به مغز شما می‌رسد و همچنین اعتیاد به آن بسیار آسان است. حتی بعد از اینکه یک یا دوبار از آن استفاده کنید، جلوگیری از استفاده مجدد از آن دشوار است. بلافاصله بعد از مصرف هروئین احساس سرخوشی به شما دست می‌دهد.
سپس برای چندین ساعت احساس می‌کنید که سرعت جهان کم (کند) شده است. ممکن است به آرامی فکر کنید و حتی به آرامی راه بروید. برخی از کاربران هروئین ادعا می‌کنند که احساس می‌کنند در خواب هستند. هروئین از دریافت پیام‌های درد در بدن جلوگیری میکند و ضربان قلب و تنفس را کند میکند. در صورت اوردوز (مصرف بیش از حد) ممکن است تنفس شما را قطع کند و منجر به مرگ شما شود.
بسیاری از افراد برای مقابله با اضطراب، نگرانی و عوامل استرس‌زا از این ماده استفاده می‌کنند. بررسی که در این باره انجام شده نشان داده است که ۷۵٪ از افرادی که هروئین استفاده می‌کنند به مشکلات روانی مانند افسردگی، بیش فعالی و اختلال دو قطبی مبتلا هستند.
مطلب بیشتر: اختلال دو قطبی چیست؟ علائم، نشانه ها و راهکارهای درمانی
علائم مصرف هروئین
هروئین یکی از اعضای خانواده مواد افیونی یا اپیوئیدها است که این خانواده مواد دیگری چون تریاک، مرفین و کدئین را دارند. اما هروئین در خانواده اپیوئیدها به عنوان قوی‌ترین ماده شناخته میشود که سریع‌تر از سایر مخدرها بر روی بدن فرد عمل میکند. مصرف این ماده مخدر غالبا با تغییراتی رفتاری قابل توجهی همراه است که در زمان مصرف، به راحتی توسط سایر افراد قابل تشخیص است. افراد معتاد به هروئین برای مصرف این ماده مخدر، معمولا برنامه زندگی خود را به کلی تغییر می‌دهند تا بصورت دقیق بر مصرف آن تمرکز کنند. مصرف هروئین با علائمی بر روی جسم و روان همراه است که در ادامه به معرفی رایج‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
- تغییرات خلق و خو
- دوری از دوستان و خانواده
- حضور ناگهانی دوستان خیالی
- آثار سوزن بر روی بدن
- خونریزی بینی
- کاهش وزن
- ایجاد مشکلات مالی
- بروز ویژگی رازداری و دروغگویی
- ایجاد مشکلات حقوقی
همچنین مصرف هروئین با دیگر علائم جسمی چون کاهش تنفس(تنفس کم عمق)، ضعیف بودن نبض و از دست دادن هوشیاری همراه شود. در شرایطی که فرد معتاد به هروئین دچار سطح شدیدی از علائم بالا شود، باید فورا با اورژانس تماس گرفته شود و از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود. جالب است بدانید مصرف داروی بانالوکسان در جهت رفع کامل یا بخشی از علائم مصرفی هروئین، نیز می‌تواند موثر واقع شود.
مطلب بیشتر: اعتیاد به مواد مخدر | اختلال مصرف یا (SUD) چیست؟
پزشک خوب به شما کمک میکند بهترین روانشناسان را در کوتاه‌ترین زمان و در نزدیکی محل زندگی خود پیدا کنید
تحمل، وابستگی و ترک
مصرف ماده مخدر هروئین باعث وابستگی و اعتیاد فرد به این ماده میشود و همین موضوع موجب میشود تا افراد مستعد در موقعیت‌های مختلف تصمیم بگیرند تا مجدد از این ماده مخدر استفاده کنند. مصرف هروئین در ابتدا باعث بروز احساسات خوشایندی در فرد میشود که اغلب افراد برای تجربه این حس زودگذر، تصمیم به مصرف مجدد آن می‌گیرند و به آن وابسته می‌شوند. در واقع وابستگی به مصرف هروئین به این معناست که فرد برای جلوگیری از علائم ترک باید حتما از این ماده مخدر استفاده کند.
هروئین چه مدت در بدن فرد باقی می‌ماند؟
مصرف هروئین به سه روش تزریق در رگ، دود کردن و استنشاق صورت می‌گیرد که مدت زمان مصرف آن تنها بین دو تا شش دقیقه است. مدت زمان باقی ماندن ماده دارویی هروئین در بدن، به عوامل مختلفی چون وزن، متابولیسم و مقدار داروی مصرف شده بستگی دارد. افرادی که هروئین را در مقدار سبک استفاده می‌کنند؛ این ماده یک الی دو روز در بدن آن‌ها باقی خواهد ماند. سایر افرادی که هروئین را بصورت سنگین مصرف می‌کنند؛ این ماده مخدر به مدت یک هفته در سیستم بدنی آن‌ها باقی می‌ماند.
اعتیاد به هروئین
زمانی که ماده مخدر هروئین وارد مغز میشود، بدن فرد آن را به مورفین تبدیل میکند و باعث فعال شدن گیرنده‌های مواد افیونی در نواحی مختلف بدن و مغز میشود. تغییراتی که هروئین در مغز ایجاد میکند، باعث افزایش خطر وابستگی به هروئین و اعتیاد مزمن به این ماده مخدر میشود. مصرف منظم هروئین باعث وابستگی جسمی و روانی فرد به این ماده مخدر میشود که در نهایت منجر به اعتیاد فیزیکی به این ماده مخدر می‌گردد.
در طی مصرف این ماده دارویی میزان تولید دوپامین در بدن افزایش می‌یابد و همین موضوع باعث فعال شدن سیستم لذت مغز می‌گردد. در نهایت مقدار هروئین موجود در بدن باعث ایجاد احساس سرخوشی در فرد میشود که همین موضوع احساس وابستگی بدن به مصرف مجدد این ماده را افزایش خواهد داد. فراموش نکنید که ترک هروئین نیازمند مراجعه به پزشک متخصص است؛ چرا که در هنگام قطع مصرف هروئین، فرد ترک فیزیکی هروئین را تجربه خواهد کرد و بدن او دچار احساسات ناخوشایندی میشود.
مقاله مرتبط: کراک چیست؟ عوارض، اعتیاد و ترک این ماده مخدر
فرآیند ترک هروئین
همانطور که می‌دانیم مصرف هروئین باعث ایجاد وابستگیهای جسمانی و روانی در فرد میشود؛ پس ترک آن نیازمند مراجعه فرد به روانپزشک، روانشناس و روان درمان است. چرا که در طی فرآیند ترک، فرد معتاد برای جلوگیری از مصرف مجدد هروئین باید تحت درمان فیزیکی و روانی قرار گیرد. فرآیند ترک اعتیاد این ماده مخدر همواره با علائمی همراه است که در ادامه به بیان برخی از رایج‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
- احساس لرز
- اسهال
- بیخوابی
- درد عضلانی و استخوانی
- احساس بیقراری
- استفراغ
- پرش عضلانی
علائم ترک هروئین بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از آخرین دوز مصرفی، به اوج خود می‌رسد و پس از حدود یک هفته شدت این علائم به کاهش می‌رسد.
روش‌های درمانی ترک هروئین
راه‌های زیادی برای ترک اعتیاد به هروئین وجود دارد که دارو درمانی و رفتار درمانی از رایج‌ترین روش‌های ترک اعتیاد به حساب می‌آید. زمانی که دارو درمانی با سایر روش‌های ترک اعتیاد ترکیب شود، یک مسیر درمانی مناسب برای بیمار ایجاد میشود که فرد معتاد با کمک این روش، با موفقیت مصرف هروئین را متوقف خواهد کرد. در ادامه به معرفی چند نمونه از داروهای شناخته شده در درمان ترک هروئین می‌پردازیم.
متادون: داروی متادون یک ماده افیونی(مجموعه ترکیبات شیمیایی طبیعی و صنعتی مسکن شبیه به مرفین) مصنوعی است که در درمان افراد مبتلا به هروئین بسیار موثر است. مصرف این دارو اثرات هروئین را برای حدود ۲۴ ساعت متوقف میکند.
بوپرنورفین: بوپرنورفین جدیدترین دارو برای درمان اعتیاد به هروئین است که با سایر داروهای ترک هروئین متفاوت است. تفاوت بوپرنورفین با سایر داروها در این است که این دارو خطر اعتیاد کمتری برای فرد ایجاد میکند.
نالوکسان و نالترکسون: نالوکسان از جمله داروهایی است که برای درمان اعتیاد شدید به هروئین استفاده میشود. همچنین ماده دارویی نالترکسون نیز نقش موثری در متوقف کردن اثرات مورفین، هروئین و سایر مواد افزودنی دارد.
رفتار درمانی از دیگر راه‌های درمانی موثر در ترک اعتیاد به هروئین است که شامل انواع روش‌های مراقبت روانی است. اگر خودتان یا هر یک از عزیزانتان با اعتیاد به هروئین دست و پنجه نرم می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم در سریع‌تزین زمان ممکن به روانشناس و روانپزشک مراجعه کنید.
عوارض مصرف هروئین
صرف نظر از نوع مصرف، اعتیاد به هروئین با مشکلات جسمی و روانی بسیاری از جمله بیخوابی و یبوست همراه است. مشکلاتی در خصوص ریه (از جمله انواع مختلف ذات الریه و سل) ممکن است به دلیل ضعف سلامت کاربر و همچنین تاثیرات هروئین بر تفس ایجاد شوند.
بسیاری از افراد پس از مصرف اختلالات روانی مانند افسردگی و اختلال شخصیت ضداجتماعی را تجربه می‌کنند. از نظر جنسی، مردان اغلب دچار اختلال عملکرد جنسی می‌شوند و چرخه قاعدگی نیز در زنان به شدن نامنظم میشود. همچنین عواقب و پیامدهای خاصی در ارتباط با روش‌های مصرف وجود دارد.
به عنوان مثال، افرادی که به طور مکرر هروئین را به صورت اسنیف (استعمال از بینی) مصرف می‌کنند اصولا به بافت‌های مخاط بینی و همچنین تیغه بینی (بافت جدا کننده مجاری بینی) آسیب می‌رسانند.
از عواقب منفی تزریق داخل وریدی این ماده مخدر می‌توان به زخمی شدن و کبودی رگ‌ها اشاره کرد. همچنین بر اثر مصرف تزریقی امکان عفونتهای باکتریایی رگ‌های خونی و دریچه‌های قلب، دمل و سایر عفونتهای بافت نرم اشاره کرد. بسیاری ا