به مجموعهای از نشانهها و علائم که در کنار یکدیگر یک مشکل، اختلال یا بیماری جسمی، مغزی یا روانی را رقم می‌زنند سندروم یا سندرم گفته می‌شود. سندرومها انواع مختلفی دارند که برخی از آن‌ها ژنتیکی و جسمی و برخی دیگر روانی هستند. سندروم‌هایی مانند سندروم سیندرلا، سندروم پاریس، سندروم اروتومانیا و سندروم اتللو از انواع سندرومهای روانشناسی هستند؛ همچنین سندروم‌هایی مانند سندروم داون، سندروم ترنر و سندروم کلاین فلتر از انواع سندرومهای ژنتیکی هستند. اگر می‌خواهید با انواع سندرومها آشنا شوید، خواندن این مطلب را به شما توصیه می‌کنیم.
سندروم چیست؟
سندروم یا سندرم (syndrome) به مجموعه یا گروهی از علائم و نشانهها گفته می‌شود که غالباً با هم رخ می‌دهند و یک ناهنجاری یا وضعیت خاص پزشکی یا روانی را ایجاد میکنند. برخلاف بیماری‌های پزشکی که علت شناخته‌شده و پاتوفیزیولوژی مشخصی دارند، سندرومها با ویژگی‌های بالینی منحصربه‌فرد خود تعریف میشوند. علائم سندرومها می‌تواند نشانه‌های فیزیکی، الگوهای رفتاری یا ناهنجاری‌هایی را در بر گیرد که ازطریق آزمایش‌های پزشکی مشاهده میشوند.
سندرومها اغلب زمانی شناسایی و نام‌گذاری میشوند که یک الگوی ثابت از علائم در چندین بیمار مشاهده شود، حتی اگر علت دقیق آن ناشناخته باشد؛ برای مثال، میتوان به سندروم داون اشاره کرد که با ناتوانی ذهنی و ویژگی‌های مشخص صورت بهدلیل کروموزوم اضافی مشخص می‌شود. از آنجا که یک سندروم مجموعهای از علائم است و نه یک بیماری منفرد، درمان و کنترل آن کاهش علائم فردی و شرایط زمینه‌ای را در بر می‌گیرد که ممکن است در ایجاد سندروم نقش داشته باشند.
سندرومها انواع مختلفی دارند و از نظر شدت و ترکیب علائم بسیار متفاوت هستند. به‌طور کلی سندرومها در سه دسته سندرومهای مغزی، ژنتیکی و روانشناسی جای می‌گیرند. سندرومهای ژنتیکی و مغزی بهدلیل یک نقص کروموزومی و مغزی شکل می‌گیرند و سندرومهای روانشناختی دسته‌ای از علائم روانی و رفتاری را شامل میشوند، اما هنوز برای تعدادی از انواع سندرومها علت مشخصی پیدا نشده است.
برای مطالعه: روانشناسی چیست؟ تعریف تاریخچه و رویکردهای روانشناسی
انواع سندرومهای روانشناسی
انواع سندرومهای روانشناسی مجموعهای از علائم رفتاری، هیجانی و روانی خاصی را شامل هستند که در کنار یکدیگر بهعنوان مجموعهای از علائم، یک سندروم خاص را شکل می دهند.
انواع سندرومهای روانشناسی از این قرار است:
- خستگی مزمن
- سینستزیا
- پاریس
- کاپگراس
- حماقت دونفره
- ایمپاستر
- اورشلیم
- اکبوم
- اروتومانیا
- تکرارپنداری
- استکهلم
- آپوتمنوفیلیا
- کوتارد
- آلیس در سرزمین عجایب
- تغییر زبان
- پیش از قاعدگی
- پروزوپاگنوسیا
- آسپرگر
- اتللو
- کلووربوسی
۱. سندروم خستگی مزمن
احساس خستگی مزمن و بی‌حالی شدید نشانه اصلی سندروم خستگی مزمن (CFS) یا انسفالومیلیت میالژیک است که از انواع سندرومهای روانشناسی است. سندروم خستگی مزمن یک مشکل ناتوان‌کننده است که در آن فرد در تمامی طول روز احساس خستگی شدید و خواب‌آلودگی می‌کند. نکته مهم این است که افراد مبتلا به این سندروم، با وجود استراحت کافی، احساس خستگی مداوم میکنند.
سندروم خستگی مزمن معمولاً با علائمی همچون اختلالات خواب، درد عضلانی، سردرد، احساس کوفتگی و مشکلات شناختی، ازجمله مه مغزی، همراه است. افراد مبتلا به سندروم خستگی مزمن به نور، صدا و دمای هوا حساسیت بسیار زیادی دارند. متاسفانه علت دقیق سندروم CFS هنوز به‌خوبی شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و مغزی در ایجاد آن نقش داشته باشند. درمان این سندروم بر کاهش علائم و تقویت هشیاری افراد متمرکز است.
همچنین بخوانید: چرا همیشه خسته ام؟ ۱۶ علت خستگی و کمبود انرژی و درمان آن
۲. سندروم حس‌آمیزی یا سینستزیا
سینستزیا (Synesthesia) یا هم‌حسی یا حس‌آمیزی از انواع سندرومهای جالب و نادر است. در این سندروم تجربه یک حس، مانند دیدن یک عدد، حس دیگری، مانند تجربه یک رنگ، را تداعی می‌کند؛ به‌عبارت دیگر، تحریک یک حس یا مسیر شناختی به تجربه غیرارادی و خودکار یک حس یا تجربه دیگر را رقم می‌زند؛ مثلاً فرد هنگام خوردن یک غذا شکل‌های خاصی را در ذهن خود تجربه کند یا برای افراد، رنگ‌های مختلف را در نظر بگیرد.
سینستزیا عملکرد روزانه افراد را به خطر نمی اندازد، اما ممکن است احساس متفاوت‌بودن از دیگران را القا کند. علت دقیق سینستزیا هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که ارتباطات غیرمعمول میان نورون‌ها و سیناپس‌های مغزی یا یک تغییر در هرس سیناپسی ممکن است عامل ایجاد کننده سندروم سینستزیا باشند.
۳. سندروم پاریس
نخستین بار در سال ۱۹۸۶ روانپزشک ژاپنی ساکن پاریس، هیرواکی اوتا، سندروم پاریس را کشف شد. این سندروم می‌تواند گردشگران و به‌خصوص ژاپنی‌هایی را درگیر کند که به فرانسه و شهر پاریش سفر میکنند. مهم‌ترین علائم سندروم پاریس سرگیجه، سردرد، تعرق، گیجی و تهوع است.
علت بروز این مشکل این است که افراد تصویری ایدئال و آرمانی از شهر پاریس در ذهن خود ساخته‌اند؛ بنابراین بلدنبودن زبان فرانسه، ناهماهنگی تصویر ساخته‌شده در ذهن با واقعیت و مواجهه با شهری که مانند همه شهرها، شلوغ و پرمشکل است حال مسافران را بد می‌کند. سندروم پاریس تا جایی برای گردشگران ژاپنی جدی شده است که سفارت ژاپن در فرانسه برای آنان امکانات حمایتی فراهم کرده است. بهترین راه درمان سندروم پاریس ترک سفر و بازگشت به خانه است.
۴. سندروم کاپگراس
از جالب‌ترین سندرومهای روانی میتوان سندروم کاپگراس را نام برد. کاپگراس یکی از انواع سندرومهای روانشناسی است که در آن فرد احساس می‌کند یک یا چند نفر از نزدیکانش با فردی دیگری که کاملاً شبیه به آنان است جایگزین شده است. درواقع فرد احساس می‌کند کسی که با او در حال ارتباط است یک نسخه جایگزین یا بدل فرد واقعی است.
افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی، دمانس و آسیب‌های مغزی ممکن است علائم این سندروم را از خود بروز دهند. علت سندروم کاپگراس را نقص در برقراری ارتباط میان بخش‌هایی از مغز می‌دانند که مسئول پردازش احساسات و شناخت هستند. درمان سندروم کاپگراس استفاده از داروهای ضدروانپریشی و شرکت در جلسه‌های رواندرمانی است.
۵. سندروم حماقت دونفره
سندروم حماقت دونفره (Folie à Deux) سندرومی نادر است. در این سندروم دو نفر که رابطه بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند به هذیان‌ها و توهمات مشترک دچار میشوند. این سندروم میان افراد یک خانواده یا زوج‌هایی اتفاق می‌افتد که در آن‌ها معمولاً یکی از طرفین به اختلال روانی مبتلاست.
حماقت دونفره به این می‌انجامد که فرد مبتلا به اختلال روانی افکار نادرست و توهم‌های خود را به فرد دیگر منتقل کند و طرف دیگر آن‌ها را بپذیرد و رفتار مشابهی انجام دهد. درمان سندروم حماقت دونفره ازطریق جداکردن افراد از یکدیگر و رواندرمانی است.
بخوانید: سندروم پای بیقرار چیست و آیا خطرناک است؟ درمان سندروم پای بیقرار
۶. سندروم ایمپاستر
سندروم ایمپاستر (Impostor Syndrome) سندرومی است که در آن افراد، با وجود موفقیت‌های آشکار و دستاوردهای چشمگیر، احساس میکنند که لیاقت موفقیت‌های خود را ندارند و به‌طور ناعادلانه، به جایگاه کنونی خود رسیده‌اند. این افراد به‌طور مداوم از اینکه دیگران ممکن است «حقه» یا «نقش‌بازی‌کردن» آنان را کشف کنند نگران هستند و معمولاً موفقیت‌های خود را به شانس یا عوامل بیرونی نسبت می‌دهند، نه به توانایی‌ها و تلاش‌های خود.
سندروم ایمپاستر می‌تواند به اضطراب، استرس و کاهش اعتمادبهنفس بینجامد. این مشکل غالباً در افراد کمال‌گرا و موفق دیده می‌شود. درمان و مدیریت این سندروم شامل رواندرمانی و تکنیک‌های تقویت اعتمادبهنفس است.
۷. سندروم اورشلیم
از انواع سندرومهای جالبی است که افراد بدون مشکل روانی خاص و پس از بازدید از اورشلیم دچارش میشوند سندروم اورشلیم (Jerusalem Syndrome) نام دارد. افراد مبتلا به سندروم اورشلیم، به‌طور ناگهانی، دچار تفکرات مذهبی میشوند و تصور میکنند با معنویات ارتباط نزدیکی دارند. حتی ممکن است بگویند که مأموریتی الهی دارند و طرز لباس‌پوشیدن است که افراد را پس از بازدید از شهر اورشلیم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
افراد مبتلا به سندروم اورشلیم به‌طور ناگهانی دچار توهمات مذهبی یا افکار میسحایی میشوند. فرد مبتلا به سندروم اورشلیم با رواندرمانی و معمولاً پس از ترک شهر اورشلیم بهبود می‌یابد.
۸. سندروم اکبوم
سندروم اکبوم (Ekbom Syndrome) به سندروم توهم انگل نیز معروف است. فرد مبتلا به سندروم اکبوم معتقد است حشرات، کرم‌ها و انگل‌ها بدنش را آلوده کرده‌اند؛ درنتیجه، احساس خارش و ناراحتی شدیدی رخ می‌دهد و فرد مبتلا ممکن است دست به خراشیدن پوست خود کند تا انگل‌ها خارج شوند؛ همچنین سندروم اکبوم آسیب‌های جسمی فرد به خودش را رقم می‌زند.
درمان این افراد معمولاً ازطریق مراجعه به یک روانشناس خوب و استفاده از رواندرمانی در کنار مصرف دارو است.
۹. سندروم اروتومانیا
باور غیرمنطقی یک فرد به این موضوع را که فردی مشهور عاشق او شده و به‌طور پنهانی در حال ابراز علاقه به او است سندروم اروتومانیا (Erotomania) یا خودمعشوق‌پنداری می‌نامند. سندروم اروتومانیا از انواع سندرومهای روانی است که در آن فرد مبتلا به‌طور هذیانی باور دارد که معشوق یک شخص معروف است.
این باور هذیانی معمولاً درمورد افراد مشهور ایجاد می‌شود؛ مثلاً می‌گویند که یک بازیگر سینما عاشق آنان شده و به‌شکلی پنهانی در حال ابراز عشق است. افراد مبتلا به اروتومانیا ممکن است به‌طور مداوم تلاش کنند با شخص مدنظر تماس بگیرند یا او را تعقیب کنند، حتی اگر هیچ ارتباط واقعی میان آنان وجود نداشته باشد. درمان این اختلال رواندرمانی و گاهی دارودرمانی را شامل است.
مطلب جالب برای مطالعه: اختلال هذیانی چیست؟ علائم، علت، انواع و درمان هذیان گفتن
۱۰. سندروم تکرارپنداری
سندروم تکرارپنداری (Reduplicative Paramnesia) یک سندروم نادر روانی است. افراد مبتلا به این سندروم معتقدند که یک مکان، شخص یا شیء در دو یا چند مکان مختلف وجود دارد یا به‌طور عجیبی تکرار شده است؛ برای مثال، فرد ممکن است باور کند بیمارستانی که در آن بستری است، درواقع، دو بیمارستان مجزاست که دقیقاً شبیه‌به‌هم هستند و در دو مکان مختلف قرار دارند.
سندروم تکرارپذیری شبیه به تجربه دژاوو است و معمولاً با آسیب به مغز، به‌ویژه در نواحی مرتبط با حافظه و شناخت، مانند ناحیه پیشانی یا گیجگاهی، همراه است. درمان این سندروم ازطریق رواندرمانی و دارودرمانی اتفاق می‌افتد و معمولاً بر مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار متمرکز است.
۱۱. سندروم استکهلم
برقراری ارتباط عاطفی افراد گروگان‌گرفته‌شده با گروگان‌گیران سال ۱۹۷۳ در شهر استکهلم و دفاع‌کردن از آنان علت نام‌گذاری سندروم استکهلم (Stockholm Syndrome) است. در این وضعیت قربانیان گروگان‌گیری یا اسارت به‌طور عجیبی به فرد با افراد گروگان‌گیر یا آزاردهنده احساس محبت و تعلق‌خاطر پیدا میکنند.
سندروم استکهلم معمولاً زمانی رخ می‌دهد که قربانیان در شرایط خطرناک و استرس‌زا با گروگان‌گیران قرار دارند و تلاش میکنند برای حفظ جان خود و کاهش تنش با آنان همدردی کنند.
۱۲. سندروم آپوتمنوفیلیا
سندروم آپوتمنوفیلیا یک سندروم روانی نادر است که فرد مبتلا معتقد است یک یا چند عضو بدنش به او تعلق ندارند و باید از بدنش جدا شوند؛ بنابراین برای جداکردن عضو سالم از بدن خود تلاش می‌کند. سندروم آپوتمنوفیلیا در صورت تشدیدشدن می‌تواند به اختلال هویت تمامیت بدنی (Body Integrity Identity Disorder – BIID) تبدیل شود.
این سندروم احتمال آسیب به خود و تلاش برای قطع عضو را بالا می‌برد؛ زیرا فرد مبتلا می‌خواهد عضوی را جدا کند که به نظرش برای او نیست.
۱۳. سندروم کوتارد
نوع دیگر سندرومهای روانشناسی سندروم کوتارد (Cotard Syndrome) است که طبق آن فرد مبتلا معتقد است که مرده و بی‌جان است. کوتارد موجب می‌شود که فرد مبتلا به آن احساس کند که اندام‌های داخلی‌اش از کار افتاده است، خون در رگ هایش جاری نیست و جان ندارد.
این افراد ممکن است غذا نخورند و استراحت نکنند و خود را شبیه به شخصیت‌های فانتزی معروف به «زامبی» در نظر می گیرند. درمان این سندروم ازطریق دارودرمانی برای ازمیان‌بردن هذیان بی‌جان‌بودن و رواندرمانی است.
۱۴. سندروم آلیس در سرزمین عجایب
تغییر در اندازه‌ها یا کوچک و بزرگ‌شدن اندازه بدن یا محیط اطراف ویژگی اصلی سندروم آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland Syndrome) است. آلیس در سرزمین عجایب به این می‌انجامد که افراد احساس کنند که اندازه خودشان یا اجسام در حال تغییر و بزرگ و کوچک‌شدن است. این حالت تغییر اندازه در کتاب و فیلم معروف آلیس در سرزمین عجایب توصیف و نمایش داده شده است.
این سندروم معمولاً با میگرن، صرع یا عفونت‌های ویروسی، مانند مونونوکلئوز، مرتبط است و معمولاً در کودکان دیده می‌شود. علائم معمولاً موقتی هستند و با گذشت زمان کاهش می‌یابند، اما می‌توانند بسیار گیج‌کننده و ترسناک باشند.
۱۵. سندروم تغییر زبان
صحبت‌کردن به زبان دیگر پس از یک آسیب مغزی ناشی از ابتلای فرد به سندروم تغییر زبان (Foreign Accent Syndrome) است. افراد ممکن است پس از آسیب به مغز، مانند سکته یا ضربه مغزی، ناگهان با زبان یا لهجه‌ای متفاوت صحبت کنند. سندروم تغییر زبان غالباً بهدلیل آسیب به نواحی مربوط به گفتار در مغز رخ می‌دهد و ممکن است همراه با دیگر مشکلات گفتاری و زبانی باشد. درمان این سندروم گفتاردرمانی و توانبخشی را شامل است، اما تغییر زبان وگویش ممکن است دائمی باقی بماند.
طبق بررسی‌ها، طی سال‌های ۱۹۴۱ تا ۲۰۰۹، ۶۴ مورد از این سندروم ثبت شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد زبانی که فرد حرف می‌زند به یک زبان خارجی یا منطقه‌ای دیگر متعلق باشد؛ همچنین این احتمال وجود دارد که این تغییر لهجه نتیجه تغییرات در آهنگ، سرعت یا تلفظ کلمه‌ها باشد و فرد مبتلا صدای خود را به‌گونه‌ای بشنود که انگار به زبانی غیر از زبان مادری در حال گفت‌وگو است.
۱۶. سندروم پیش از قاعدگی
سندروم پیش از قاعدگی (Premenstrual Syndrome) یا (PMS) مجموعهای از علائم جسمی، روانی و عاطفی است که در روزها یا هفته‌های منتهی به قاعدگی در زنان رخ می‌دهد. علائم PMS شامل تغییرات خلق‌وخو، تجربه افسردگی، اضطراب، خستگی، تحریک‌پذیری، نفخ، دردهای عضلانی، حساسیت سینه‌ها و تغییرات در اشتها میشوند.
این علائم معمولاً میان ۵ تا ۱۱ روز قبل از پریودشدن بروز میکنند و با شروع قاعدگی از میان می‌روند. علت دقیق سندروم پیش از قاعدگی هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما نوسانات هورمونی و تغییرات شیمیایی مغز در دوره پیش از قاعدگی نقش مهمی در بروز آن دارند.
۱۷. سندروم پروزوپاگنوسیا
یک نوع از انواع سندرومهای نادر است که در آن فرد قادر به تشخیص و شناسایی چهره‌ها نیست. سندروم پروزوپاگنوسیا (Prosopagnosia) یا ادراک‌پریشی چهره بهعنوان «کوری چهره» نیز شناخته می‌شود. سندروم ادراک‌پریشی چهره ممکن است از بدو تولد به‌صورت مادرزادی وجود داشته باشد یا بر اثر آسیب به نواحی خاصی از مغز مانند قشر گیجگاهی و پس سری رخ دهد.
افراد مبتلا به پروزوپاگنوسیا قادر به تشخیص چهره‌های آشنا، مانند اعضای خانواده یا دوستان، نیستند و برای شناسایی افراد به نشانه‌های دیگر، مانند صدا، لباس، یا نحوه راه‌رفتن، توجه کنند. این اختلال می‌تواند بر زندگی اجتماعی فرد تأثیر بگذارد و اضطراب و مشکلات در تعاملات اجتماعی را رقم بزند. در حال حاضر، هیچ درمان مشخص و قطعی برای سندروم پروزوپاگنوسیا وجود ندارد.
۱۸. سندروم آسپرگر
سندروم آسپرگر (Asperger Syndrome) یا به‌طور مخفف AS یک اختلال عصبی رشدی است که بهعنوان یکی از انواع اختلالات طیف اتیسم شناخته می‌شود. هوش افراد مبتلا به سندروم آسپرگر طبیعی است، اما در مهارت‌های اجتماعی و برقراری روابط با دیگران مشکل دارند؛ همچنین معمولاً در درک احساسات و عواطف دیگران دچار نقص هستند و نمی‌توانند ارتباط چشمی برقرار کنند.
سندروم آسپرگر، درواقع، شکل خفیف‌تری از اختلال طیف اوتیسم است. این سندروم به این می‌انجامد که کودکان و بزرگسالان مبتلا به آن به رفتارهای تکراری، مانند چرخاندن وسایل، عادت داشته باشند. مهارت‌های غیرکلامی مبتلابان به این سندروم بسیار ضعیف است و در تنطیم خود با محیط اطراف چالش دارند.
برای خواندن: سندروم ترک الکل چیست؟ چگونه میتوان آن را درمان کرد؟
۱۹. سندروم اتللو
یکی از انواع سندرومهای روانی جالب و خاص سندروم اتللو (Othello Syndrome) یا حسادت هذیانی است. سندروم اتللو براساس یکی از شخصیت‌های آثار شکسپیر به‌نام «اتللو» نام‌گذاری شده است.
فرد مبتلا به سندروم اتللو به‌طرز بیمارگونه‌ای احساس حسادت می‌کند و معتقد است که شریک عاطفی‌اش در حال خیانت به او است. این افراد هیچ دلیل مشخص و دقیقی برای احساس خود ندارند. این افکار ممکن است به توهمات و رفتارهای وسواسی، مانند کنترل شدید، تعقیب یا حتی خشونت کلامی و فیزیکی، بینجامد.
۲۰. سندروم کلووربوسی
آسیب به بخش گیجگاهی و به‌خصوص آمیگدال ممکن است به نقص در سیستم ترس و هشدار و ابتلای فرد به سندروم کلووربوسی (Klüver-Bucy Syndrome) بینجامد. فرد مبتلا به کلووربوسی تمایل دارد یک جسم مانند لیوان را بخورد یا رفتارهای بیش‌جنسی غیرعادی، مانند رابطه جنسی با اشیا، داشته باشد. این افراد در حافظه و تشخیص چهره دچار مشکل هستند و ترس بسیار کمی را هم تجربه میکنند. این سندروم درمان قطعی ندارد و درمان این افراد فقط ازطریق کنترل علائم ازطریق دارودرمانی انجام‌پذیر است.
انواع سندرومهای ژنتیکی
نقص در تعداد، شکل یا جهش کروموزوم‌ها می‌تواند عاملی برای بروز سندرومهای ژنتیکی در جنین و نوزادان باشد. سندرومهای ژنتیکی هیچ‌وقت به‌طور کامل درمان نمی‌شوند و افراد مبتلا به آن‌ها معمولاً تا انتهای زندگی با این سندرومها دست‌وپنجه نرم میکنند.
برخی از انواع سندرومهای ژنتیکی از این قرار است:
۱. سندروم داون ۲. سندروم ترنر ۳. سندروم کلاین‌فلتر ۴. سندروم مارفان ۵. سندروم ایکس شکننده ۶. سندروم پرادر‌ـ‌ویلی ۷. سندروم آدرنوژنتال ۸. سندروم ویلیامز ۹. سندروم انجلمن ۱۰. سندروم ادوراردز ۱۲. سندروم نونان
۱. سندروم داون
یک کروموزوم ۲۱ اضافی یا تریزومی ۲۱ بهدلیل نقص ژنتیکی عامل شکل‌گیری سندروم داون (Down Syndrome) در جنین و ابتلای کودکان به عقب‌ماندگی ذهنی است. این سندروم تأخیر در رشد جسمی و ذهنی را رقم می‌زند و ویژگی‌های خاصی مانند صورت پهن، چشم‌های بادامی‌شکل و قدرت عضلانی ضعیف را به دنبال دارد.
خط‌های کف دست نوزادان مبتلا به سندروم داون، برخلاف افراد طبیعی، یک خط را شامل است. همچنین آنان هوشی پایین‌تر از میانگین جامعه دارند. این افراد، براساس علائم و میزان هوش، در سه دسته خفیف، متوسط و شدید قرار می‌گیرند. افراد مبتلا به سندروم داون ممکن است مشکلات قلبی، گوارشی و یادگیری نیز داشته باشند.
۲. سندروم ترنر
سندروم ترنر (Turner Syndrome) یکی از انواع سندرومهای نادر است که فقط در زنان رخ می‌دهد. این سندروم را هنری ترنر در سال ۱۹۳۸ کشف کرد. نوزادان متولدشده با سندروم ترنر، به‌جای داشتن دوکروموزوم X، فقط یک کروموزوم دارند یا یکی از دو کروموزوم آنان ناقص است.
افراد مبتلا به ترنر معمولاً قد کوتاه، نرسیدن به بلوغ جنسی و ناباروری را تجربه میکنند. این اشخاص ممکن است دچار مشکلات قلبی و کلیوی نیز شوند.
همچنین بخوانید: سندروم سروتونین چیست؟ علائم، عوارض و درمان
۳. سندروم کلاین‌فلتر
برخلاف سندروم ترنر که در زنان رخ می‌دهد، سندروم کلاین فلتر (Klinefelter Syndrome) فقط در مردان رخ می‌دهد. دلیل ایجاد سندروم کلاین فلتر داشتن یا چند کروموزوم X اضافی (به‌طور معمول XXY، به‌جای XY) است.
مردان مبتلا به این سندروم، بهدلیل بیضه‌های کوچک، دچار ناباروری، کاهش موهای بدن و رشد غیرعادی بافت سینه هستند و مشکلات جسمی و شناختی دارند.
۴. سندروم مارفان
سندروم مارفان (Marfan syndrome) که از انواع سندرومهای ژنتیکی است بهدلیل جهش در کروموزوم ۱۵ و نقص در ساخت ماده فیبریلین ایجاد می‌شود. این سندروم ژنتیکی بر بافت‌های هم‌بند بدن تأثیر می‌گذارد و رشد غیرطبیعی استخوان‌ها، مشکلات قلبی‌وعروقی، پوستی، چشم‌ها و مفاصل را رقم می‌زند.
افراد مبتلا به سندروم مارفان معمولاً قد و انگشتان بلندی دارند و ممکن است به مشکلات قلبی و عروقی جدی مبتلا شوند.
۵. سندروم ایکس شکننده
یکی از نادرترین سندرومهای ژنتیکی سندروم ایکس شکننده (Fragile X Syndrome) است. این سندروم همچنین یکی از شایع‌ترین علل ژنتیکی عقب‌ماندگی ذهنی و اوتیسم است.
سندروم ایکس شکننده از یک جهش ژنی روی کروموزوم X حاصل می‌شود و می‌تواند اختلالات یادگیری، تأخیر در گفتار و رفتارهای اوتیستیک را رقم بزند. مردان بیشتر از زنان به این سندروم مبتلا میشوند.
۶. سندروم پرادر‌ـ‌ویلی
سندروم پرادر‌ـ‌ویلی (Prader-Willi Syndrome) یک نقص ژنتیکی نادر است که از حذف یا نقص در کروموزوم ۱۵ ناشی می‌شود. فرد مبتلا به این سندروم علائمی مانند اشتهای بیش‌ازحد، چاقی مفرط، قدرت عضلانی ضعیف و مشکلات یادگیری دارد. مشکلات رفتاری و تأخیر در رشد جسمی و ذهنی نیز از عوارض سندروم پرادر‌ـ‌ویلی است.
۷. سندروم ویلیامز
سندروم ویلیامز (Williams Syndrome) یک سندروم ژنتیکی جالب است که بهدلیل حذف یک بخش کوچک از کروموزوم ۷ رخ می‌دهد. افراد مبتلا به این سندروم معمولاً ویژگی‌های صورت خاصی مانند لب‌های درشت، بینی کوچک و چشمان بزرگ دارند. این افراد ممکن است مشکلات قلبی، یادگیری و مهارت های اجتماعی داشته باشند، اما اغلب استعدادهای موسیقیایی و شخصیت دوستانه و برون‌گرا دارند.
۸. سندروم آنجلمن
از انواع سندروم های ژنتیکی میتوان سندروم آنجلمن (Angelman Syndrome) یا سندروم خنده را نام برد که بهدلیل حذف یک ژن از کروموزوم شماره ۱۵ اتفاق می افتد. تأخیر شدید در رشد، ناتوانی در صحبت‌کردن، حملات ناگهانی خنده و مشکلات تعادلی و حرکتی از علائم رایج افراد مبتلا به سندروم آنجلمن است.
۹. سندروم ادواردز
وجود یک کروموزوم اضافی شماره ۱۸ علت سندروم ادوادرز (Edwards Syndrome) است. سندروم ادواردز مشکلات شدید جسمی و ذهنی را رقم می‌زند و معمولاً با ناهنجاری‌های قلبی، کلیوی و استخوانی همراه است. بیشتر نوزادان مبتلا به این سندروم در ماه‌های اول زندگی جان خود را از دست می‌دهند.
۱۰. سندروم نونان
سندروم نونان (Noonan Syndrome) یک نقص ژنتیکی است که بهدلیل جهش در یکی از چندین ژن مختلف رخ می‌دهد و شدت علائم آن می‌تواند بسیار متغیر باشد. این سندروم بروز مشکلات جدی در رشد فیزیکی و ویژگی‌های خاص ظاهری، مانند گردن پهن و چشمان بادامی‌شکل را رقم می‌زند. افراد مبتلا ممکن است مشکلات قلبی، کوتاهی قد و تأخیر در رشد داشته باشند.
پرسش‌های متداول
در این بخش سعی کرده‌ایم به پرسش‌های پرتکرار شما درباره انواع سندرومها پاسخ دهیم.
آیا سندرومها همان اختلالات روانی هستند؟
خیر، سندرومها مجموعهای از نشانهها هستند که در کنار یکدیگر یک وضعیت خاص را توصیف میکنند و ممکن است علت مشخصی نداشته باشند. این در حالی است که اختلالات روانی باعث نقص در عملکرد روزانه افراد مبتلا میشوند و بهعنوان بیماری روانی توصیف میشوند.
آیا سندرومها درمان میشوند؟
سندرومها معمولاً درمانشدنی نیستند، بلکه میتوان با اقداماتی مانند رواندرمانی و دارودرمانی علائم را مدیریت کرد و فراوانی و شدت بروز نشانهها را کاهش داد.
آیا کودکان هم دچار انواع سندرومها میشوند؟
در برخی از موارد احتمال بروز انواع سندرومها در کودکان نیز وجود دارد. سندرومهای ژنتیکی بهدلیل وجود از ابتدای تولد بهوضوح در کودکان مشاهدهشدنی هستند.
منابع: kennedykrieger, clevelandclinic
روان‌درمان، سامانه رزرو «آنلاین» روانشناس و روانپزشک و دیگر حوزه‌های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب و از آنان به‌صورت آنلاین نوبت رزرو کنید.
سلام
ممکن است شخص همیشه قبل از خواب چه روز و چه شب خودش را مثل شخصیت پر قدرت که هر کاری از او بر میاد چه قدرت و چه کارهایی عجیب تخیلی که همه را شکست بدهد