اکثر مردم میدانند که افسردگی و اضطراب میتواند زنان را در دوران بارداری و اولین تجربه مادر شدن تحت تاثیر قرار دهد. اما شاید برایتان جالب باشد که افسردگی پس از زایمان میتواند مردان را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به طور میانگین، از هر ۱۰ مرد، یک نفر پس از تولد کودک دچار افسردگی پس از زایمان میشود. علائم افسردگی پس از زایمان شامل تغییرات جسمی، عاطفی و رفتاری است که بیش از دو هفته طول میکشد. در این مقاله به بررسی افسردگی پس از زایمان در مردان میپردازیم.
افسردگی پس از زایمان در مردان
آیا افسردگی پس از زایمان در مردان واقعی است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت “بله”. طبق تحقیقات علمی که کارشناسان انجام دادهاند، به این نتیجه رسیدهاند که افسردگی پس از زایمان در مردان نیز رخ میدهد. طبق مطالعهای که توسط مجله سلامت مردان آمریکا انجام شده است، ۱۳.۳ درصد پدران در سه ماهه سوم بارداری همسر خود با افزایش علائم افسردگی روبرو هستند. افسردگی پس از زایمان در افرادی که تازه پدر میشوند لزوما نتیجه افسردگی پس از زایمان در زن نیست. اگرچه این امر در افزایش افسردگی در مردان دخیل است. اما در صورت عدم بروز در زن، در مرد امکان بروز افسردگی پس از زایمان وجود دارد.
مطلب بیشتر: افسردگی بعد از زایمان | علائم افسردگی بعد از زایمان چیست؟
علائم افسردگی در مردان
زنان و مردان میتوانند افسردگی را بسیار متفاوت تجربه کنند. در اینجا به برخی از علائم رایج افسردگی پس از زایمان که در در مردان رخ میدهد اشاره میکنیم:
- افزایش عصبانیت و درگیری با دیگران
- افزایش مصرف الکل و یا مواد مخدر
- ناامیدی یا خلق تحریک پذیر
- رفتار خشونت آمیز
- افزایش یا کاهش چشمگیر وزن
- دوری از خانواده و دوستان
- استرس و اضطراب مداوم
- انجام امور خطرناک (این نوع امور میتواند شامل رانندگی پرخطر و یا خیانت و روابط نامشروع را شامل شود.)
- احساس دلسردی و بدبینی
- شکایت مداوم درباره مشکلات جسمی مانند دل درد و سردرد
- بیانگیزگی و مشکل در تمرکز
- از دست دادن علاقه نسبت به کارهایی که قبلا از آن لذت میبرد مانند امور سرگرمکننده، وقت گذرانی با دوستان و رابطه جنسی با همسر
- مداوم کار کردن در سرکار
- خستگی مداوم
- احساس ناراحتی و گریه مداوم و بیدلیل
- تفکر درباره خودکشی و یا اقدام به خودکشی
عواملی که باعث افسردگی پس از زایمان در مردان میشود.
همانند انواع افسردگی، طیف وسیعی از عوامل جسمی، اجتماعی و عاطفی وجود دارد که میتواند افسردگی زایمان را در مردان افزایش دهد. این عوامل عبارتاند از:
- سابقه شخصی افسردگی
- سابقه خانوادگی افسردگی
- نگرانی درباره پدر بودن و مسئولیتهای آن
- مشکلات مالی
- مشکلات رابطه زناشویی
- کمبود اعتماد به نفس
- اولین تجربه پدر بودن
- عدم حمایت اجتماعی یا احساسی
- از دست دادن توجه و کم شدن رابطه جنسی با همسر
- تجربه استرس حین زایمان
- کم خوابی بعد از به دنیا آمدن کودک
برخی از مردان، در کنار آمدن با ساختار جدید خانواده و تغییر زندگی بعد از تولد نوزاد به مشکل بر میخورند. نگرشهای سنتی درباره پدر بودن و مردانگی میتواند باعث شود که مرد کمتر درباره احساسات خود صحبت کند. نگرانی در مورد مسئولیتهای جدید، استرس مالی و مشکلات شغلی همگی میتوانند در این امر دخیل باشند.
مطلب بیشتر: افسردگی بعد از زایمان چقدر طول میکشد؟ (مدت زمان افسردگی بعد از زایمان)
تاثیر افسردگی پس از زایمان بر کودکان
افسردگی پس از زایمان بر خلق و خوی پدر و نحوه تعامل وی با فرزندان و همسر تاثیر میگذارد. خشونت خانگی نسبت به فرزندان در مردان افسرده بسیار بیشتر از سایر افراد است. آنها معمولا با کودکان خود رابطه خوبی ندارند و از انجام کارهایی مانند بازی کردن با کودک، لالایی خواندن برای او و تمام وظایف مربوط به خود نسبت به کودک سر باز میزنند. این کودکان بیش از سایر افراد در دوران بزرگسالی با مشکلات عاطفی و رفتاری مواجه خواهند شد. برخی تحقیقات انجام شده همچنین حاکی از آن است که کودکانی که با این قضیه مواجه هستند بیش از سایر کودکان در معرض تاخیرهای رشدی و تکاملی قرار میگیرند. افسردگی در پدران همچنین باعث افزایش تعارضات در روابط زناشویی میشود و مادران را در معرض افسردگی قرار میدهد.
مطلب بیشتر: افسردگی در کودکان | افسردگی در کودکان چه علائمی دارد؟
تغییرات هورمونی در مردان
درست مانند مادران، تغییر در هورمونها ممکن است افسردگی پس از زایمان را در مردان افزایش دهد. هورمونهایی از جمله تستوسترون، استروژن، کورتیزول، وازوپرسین و پرولاکتین ممکن است در مردان پس از تولد نوزاد تغییر کند.
همچنین بخوانید: پریود مردانه یا IMS چیست؟ علائم پریودی مردان را بشناسید
درمان افسردگی پس از زایمان در مردان
تحقیقات نشان میدهد که گفتار درمانی در درمان افسردگی در مردان بسیار موثر است. ترکیب گفتار درمانی همراه با مصرف دارو میتواند در درمان افسردگی بسیار مفید باشد. فرد افسرده میتواند با مراجعه به روانشناس متخصص در این زمینه نتایج خوبی بگیرد. نکته مهمی که باید بخاطر بسپارید این است که همه پیامدهای منفی افسردگی پس از زایمان پدر قابل اجتناب است. اگرچه این یک بیماری بسیار جدی است و گاهی اوقات تهدید کننده زندگی است، اما با درمان و پشتیبانی مناسب، مردان میتوانند به طور کامل بهبود یابند. کمک گرفتن میتواند زندگی یک مرد یا ازدواج او را نجات دهد. و اگر پدری نمیخواهد این کار را برای خودش انجام دهد، باید برای سلامت روان و سلامت جسمی همسر و فرزندش به مشاور مراجعه کند.
درمان دارویی افسردگی میتواند شامل مصرف داروهای ضدافسردگی مانند بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRIs) باشد. همچنین تغییر سبک زندگی مانند ورزش مناسب، مراقبه و مایندفولنس و همچنین رژیم غذایی مناسب میتواند در کاهش علائم موثر باشد.
مطلب بیشتر: آثار و پیامدهای طلاق بر روی کودکان | چه مشکلاتی بر سر راه کودکان طلاق است؟
سخن آخر پزشک خوب
افسردگی پس از زایمان در مردان امری نسبتا شایع است و میتواند به دلایل مختلف از جمله ترس از پدر شدن و حتی مشکلات مالی بوجود آید. هر پدر و مادری ممکن است هنگام تولد نوزاد و تشکیل خانواده افسردگی را تجربه کنند. این مسئله به این معنا نیست که شما والدین بدی هستید. در حقیقت، دریافت درمان و پشتیبانی به شما کمک میکند تا رابطهتان با کودک و همسرتان به طور چشمگیری در جهت مثبت تغییر کند. همه کودکان لیاقت داشتن یک خانواده سالم را دارند. و همه والدین (مادران و پدران) شایسته این فرصت هستند که سطح زندگی با کیفیت و با آرامشی را تجربه کنند. اگر احساس افسردگی میکنید، هرچه سریعتر با یک روانشناس متخصص در این زمینه صحبت کنید. اگر احساس میکنید که امکان آسیب رسانی به خود و یا کودک را دارید هرچه سریعتر باید تحت درمان قرار بگیرید تا از عواقب پیش رو جلوگیری شود.
منابع
در صورت نیاز میتوانید با مراجعه به سایت پزشک خوب از بهترین روانشناسان در ایران به صورت اینترنتی نوبت دریافت کنید.
