افسردگی شدید دارم چیکار کنم؟ رهایی از افسردگی شدید

افسردگی شدید باعث بروز علائمی مثل احساس درماندگی، بی‌قراری، کاهش انگیزه، از دست دادن تمرکز، بی‌خوابی و فکر کردن درباره مرگ و خودکشی می‌شود. زمانی که افسردگی باعث ناتوانی فرد در انجام امور شود به آن افسردگی شدید گفته می‌شود. برای رهایی از افسردگی شدید فرد باید به روانشناس و روانپزشک مراجعه کند. بسته به میزانی که افسردگی باعث مختل شدن زندگی فرد شده است، متخصص، شدت افسردگی را تعیین و درمان مناسب آن را تجویز می‌کند.

‌

طیف افسردگی؛ از افسردگی خفیف تا افسردگی شدید

انواع مختلف افسردگی وجود دارد که علائم مشترک بسیاری دارند؛ ‌اما تجربه هر فرد از افسردگی با دیگری متفاوت است. در واقع وقتی از افسردگی حرف می‌زنیم منظورمان «طیف افسردگی» است. طیف افسردگی باعث می‌شود شدت و طول مدت افسردگی افراد متفاوت باشد. افسردگی متوسط تا شدید باعث بروز علائم مزمنی می‌شود و معمولاً احتیاج به حداقل یک نوع درمان دارد.

به طور کلی برای درمان افسردگی شدید ممکن است لازم باشد چند نوع درمان به کار گرفته شود تا بهبودی حاصل شود. همچنین شدت افسردگی با گذشت زمان می‌تواند تغییر کند؛ یعنی ممکن است بدتر شود یا از متوسط تا شدید در نوسان باشد.

افراد مبتلا به افسردگی شدید ممکن است به خود آسیب بزنند، به خودکشی فکر کنند یا برای انجام آن تلاش کنند. اگر فکر می کنید که به شدت افسرده هستید می‌توانید از یک روانشناس کمک بگیرید.

 

افسردگی شدید چه علائمی دارد؟

تعریف مشخصی از «افسردگی شدید» وجود ندارد. در واقع اگر روانشناس یا روان‌پزشک تشخیص دهد که به افسردگی مبتلا هستید، براساس تجربه قبلی می‌تواند شدت آن را هم تشخیص دهد. پزشک براساس برخی علائم خاص می‌تواند شدت افسردگی را در فرد تعیین کند.

‌

روان‌پریشی

علائم سایکوزیس توهم و خیال‌های غیر واقعی است. در واقع سایکوزیس یا روان پریشی به معنی جدایی فرد از واقعیت است. افسردگی سایکوتیک علائم زیر را دارد:

• بی قراری
• توهم بیماری
• توهم و خیال غیرواقعی
• اضطراب شدید
• اختلال فکری
• مشکل در به خواب رفتن

‌

افکار و رفتارهای خودکشی

فردی که افکار خودکشی دارد درباره تصمیم به خودکشی صحبت می‌کند، برای آن برنامه‌ریزی می‌کند یا سعی می‌کند خود را بکشد. علائم خطر خودکشی عبارتند از:

• خرید وسایلی که به خودکشی کمک می‌کنند (مثل تعداد زیاد قرص)
• تغییر الگوی خواب و تغذیه
• انجام فعالیت‌های پرخطر که به فرد آسیب می‌زنند.
• اضطراب و بی‌قراری شدید
• نوشتن وصیت‌نامه
• مصرف بیش از اندازه الکل و مواد مخدر
• تغییرات شدید خلقی / نوسان خلقی
• خداحافظی از دوستان و خانواده
• احساس ناامیدی و درماندگی
• صحبت کردن بیش از حد درباره مرگ و خشونت
• صحبت درباره خودکشی یا آرزوی مرگ
• کناره گیری از دوستان و خانواده

‌درماندگی آموخته شده چیست؟ تعریف، نشانه ها، علت و کنترل آن

حزن شدید (مالیخولیا)

احساس غم عمیق در افسردگی بسیار رایج است و می‌تواند شدید و پایدار باشد. مالیخولیا نوعی افسردگی است که شدت آن تا حدی بالا می‌رود که فرد انگیزه خود را در اغلب جنبه‌های زندگی از دست می‌دهد. این علامت صبح‌ها بدتر می‌شود و همراه با کندی حرکت، تمرکز دشوار و کاهش اشتها است.

‌

علائم جسمی افسردگی

افسردگی ممکن است همراه با علائم جسمی ظاهر شود. علائمی مثل اختلال خواب، تغییر اشتها یا کاهش میل جنسی. برخی افراد مبتلا به افسردگی دچار دردهای مزمن، مشکلات گوارشی یا خستگی شدید می‌شوند.

‌

بیشتر بخوانید: علائم جسمی افسردگی | ۷ علامت که ثابت می‌کند افسردگی فقط بیماری روانی نیست!

‌

تغییرات ذهنی – حرکتی

کاهش قابل توجه فعالیت فیزیکی و ذهنی در بیماری‌های روانی مثل افسردگی رخ می‌دهد. تاخیر در حرکت (مثلاً ناتوانی در برداشتن یک سکه از روی زمین)، کاهش تمرکز و حافظه، مشکل گفتاری و تغییر در حالات چهره از علائم این بیماری هستند.

‌

‌

راه‌های رهایی از افسردگی شدید

خوشبختانه گزینه‌های متعددی برای افسردگی شدید و درمان آن وجود دارد. بسته به علائم بیمار، میزان عملکرد او و قصد احتمالی آسیب به خود یا دیگران متخصص می‌تواند بهترین درمان را برای او تجویز کند.

انواع روش‌های درمان افسردگی شدید عبارتند از:

1. رواندرمانی
2. دارودرمانی
3. تحریک مغزی
4. بستری
5. درمان‌های مکمل

 

۱- رواندرمانی

رواندرمانی و مشاوره فردی می‌تواند در اغلب موارد به بهبود علائم اختلال افسردگی شدید و درمان آن کمک کند. انواع مختلف شیوه‌های رواندرمانی عبارتند از:

• درمان شناختی رفتاری (CBT)
• درمان بین فردی (IPT)
• روانکاوی

هر روانشناسی رویکرد خاص خود را در درمان دارد.

‌

۲- دارودرمانی

داروها معمولاً برای درمان افسردگی شدید به کار گرفته می‌شوند. رایج‌ترین نوع داروهای افسردگی، مهارکننده های بازجذب سروتونین یا اس اس آر آی (SSRIs) هستند. داروهایی مثل فلوکستین، سرترالین و پاروکستین در این دسته قرار می گیرند.

سایر داروهایی که برای درمان افسردگی استفاده می‌شوند عبارتند از:

• داروهای مهارکننده بازجذب دوپامین – نوراپی‌نفرین (NDRIs)
• داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای
• مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)

‌

‌بیشتر بخوانید: انواع قرص های ضد افسردگی و عوارض آن‌ها

‌

۳- درمان‌های تحریک مغزی

در صورتی که افسردگی شدید به درمان‌های خط اول این بیماری مثل دارو و رواندرمانی پاسخ ندهد، ممکن است درمان تحریک مغز به کار گرفته شود. برخی از این نوع درمان‌ها عبارتند از:

• الکتروشوک درمانی (ECT)
• تحریک مغناطیسی مغز (TMS)
• تحریک عصب واگ (VNS)

‌

۴- افسردگی شدید و بستری شدن

در برخی موارد افسردگی شدید، بستری شدن بیمار توصیه می‌شوند. بستری شدن به معنی ضعیف بودن شما نیست؛ بلکه تنها به این علت انجام می‌شود که درمان و رهایی از افسردگی شدید در یک محیط تحت کنترل تاثیرگذاری بیشتری دارد. روانپزشکان در این محیط بهتر می‌توانند تاثیرگذاری درمان را روی فرایند تحت نظر داشته باشند و در صورتی که نیاز به تغییر در روند درمان باشد آن را انجام دهند.

‌

۵- درمان‌های مکمل

در کنار گزینه‌های درمانی ذکر شده، کارهای مختفی وجود دارد که فرد افسرده برای کمک به درمان خود می‌تواند انجام دهد. بعضی از راهکارهایی که روانشناسان برای کمک به درمان افسردگی به بیماران توصیه می کنند عبارتند از:

• طب سوزنی
• ماساژدرمانی
• ریلکسیشن
• مدیتیشن
• یوگا

روانشناس و روانپزشک به کمک هم می‌توانند درمان‌های مختلف افسردگی را بررسی کرده و بهترین درمان را انتخاب کنند. توجه داشته باشید که پیدا کردن درمان مناسب زمان‌بر است. همچنین ممکن است نیاز باشد بیش از یک نوع درمان را به طور همزمان به کار بگیرید (مثلاً ترکیبی از رواندرمانی و دارودرمانی) تا علائم افسردگی به طور موثرتری از بین بروند.

‌علت افسردگی چیست؟ معرفی مهمترین دلایل افسردگی

کنار آمدن با افسردگی

در کنار درمان‌های رایج، کارهایی مثل ارتباط برقرار کردن با افراد حمایت‌گر و تشکیل حلقه‌ای از دوستان، خوردن غذای مناسب، خواب کافی، ورزش منظم، دوری از الکل و مواد مخدر و تغییر سبک زندگی باعث بهبود خلق و افزایش سطح سلامت روانی و جسمی می‌شوند.

 

جمع بندی

افسردگی شدید تعریف دقیقی ندارد. اما روشن است که افسردگی و علائم آن روی یک طیف قرار دارند. برخی افراد علائمی از افسردگی را تجربه می کنند که با گذشت زمان بهتر شده و زندگی روزمره آن‌ها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. در برخی دیگر علائم افسردگی به کمک دارو و رواندرمانی برطرف می‌شوند.

پیدا کردن بهترین و موثرترین راه رهایی از افسردگی شدید ممکن است زمانبر باشد اما غیر ممکن نیست. اگر در تلاش هستید افسردگی خود را درمان کنید به خاطر داشته باشید که راه‌های زیادی وجود دارد که به تسریع روند درمان کمک می کنند. تغذیه مناسب، فعالیت فیزیکی و خواب کافی از راه‌هایی هستند که در این مسیر به شما کمک می کنند.