ترس از غریبه‌ها در کودک ترسی بسیار شایع و طبیعی است. این ترس می‌تواند در حدود ۸ ماهگی کودک بوجود آید و در بیشتر اوقات در ۲ سالگی از بین خواهد رفت. در برخی از کودکان این نوع ترس می‌تواند بیشتر باقی بماند و باعث ایجاد اضطراب در کودکان شود. همانطور که گفته شد ترس از غریبه‌ها و داشتن اضطراب در نوزادان امری طبیعی است و می‌تواند نشانه رشد عاطفی و یک نوع دلبستگی سالم به والدین باشد. برای کودکان بزرگتری که از غریبه‌ها می‌ترسند پرورش احساس استقلال می‌تواند بسیار مهم باشد چرا که در نهایت تربیت صحیح در این باره آینده کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مقاله به بررسی ترس کودک از غریبه‌ها، علت ترس کودک از دیگران و درمان آن می‌پردازیم.
ترس کودک از غریبه‌ها
ترس کودک از دیگران نوعی اضطراب است که نوزادان و کودکان هنگام مواجهه با افراد غریبه آن را تجربه می‌کنند. ترس کودک از غریبه‌ها امری کاملا طبیعی است و یکی از مراحل رشد کودک به شمار می‌آید و از حدود ۶ تا ۸ ماهگی شروع می‌شود. ترس کودک از غریبه‌ها معمولا بین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی به اوج خود می‌رسد و با رشد کودک به تدریج کاهش می‌یابد. در واقع ترس کودک دو ساله از دیگران مبتنی بر تفکر منطقی است. چرا که کودک همزمان با آشنایی با افراد مختلف در حال آشنایی با جهان و خطرات پیرامون آن است.
در واقع ترس از غریبه‌ها زمانی شروع می‌شود که کودک می‌فهمد رابطه‌ای که با والدین و افراد نزدیک خود دارد بسیار متفاوت از رابطه‌ای است که با افرادی که آن‌ها را نمی‌شناسد می‌باشد. بمحض فهمیدن این قضیه ترس و اضطراب کودک هنگام مواجهه با افراد غریبه شروع خواهد شد.
اضطرابی که کودک هنگام ملاقات با فرد غریبه تجربه می‌کند، مبتنی بر ترسی از است که هنگام ملاقات با فاکتور ناآشنا با آن روبه‌رو می‌شوند. به عبارت دیگر اضطرابی که کودک هنگام ملاقات با فرد غریبه تجربه می‌کند ناشی از ترس‌هایی است که در او ایجاد می‌شود. تعدادی از این فاکتورها که باعث ترس کودک می‌شود به اقدمات و کارهایی بستگی دارد که فرد غریبه انجام می‌دهد. به عنوان مثال کودک ممکن است از این قضیه بترسد که از والدینش جدا شود و یا به او آسیب برسانند.
هنگامی که کودک به سن دو سالگی می‌رسد، احساس ترس از غریبه‌ها تقریبا از بین می‌رود. با این حال برخی از کودکان تا سن ۴ سالگی هم ممکن است از دیدن افراد غریبه مضطرب شوند.
همچنین بخوانید: اضطراب جدایی در کودکان با سنین مختلف؛ درمان، علائم و دلایل
علائم ترس کودک از غریبه‌ها
بر اساس تحقیقاتی که دانشگاه پیتسبورگ در این باره انجام داده است، علائمی که یک کودک هنگام مواجهه با افراد غریبه ممکن است تجربه کند از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. اما در کل این علائم عبارت‌اند از:
- در حضور یک غریبه، کودک ممکن است به طور ناگهانی ساکت شود و با ترس به فرد غریبه خیره شود.
- در برخی از کودکان برخی از احساسات خاص مانند گریه کردن و نق زدن ممکن است در هنگام دیدن یک فرد غریبه افزایش یابد.
- در برخی دیگر از کودکان، ممکن است بخواهند خود را در آغوش پدر یا مادرشان قایم کنند و یا در صورت راه رفتن والدینشان را میان خود و فرد غریبه قرار دهند تا از او دور بمانند.
مطالعه بیشتر: انواع هوش در کودکان چیست؟ شناسایی و تقویت انواع هوش کودکان
درمان ترس کودک از غریبه
گرچه ترس از غریبه‌ها در کودک کاملا طبیعی است، اما استراتژی‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید با مراقبت، همدلی و مهربانی به کودک کمک کنید تا بتواند با ترس خود مقابله کند.
باید این موضوع را بدانید که هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است:
هر کودکی با کودک دیگر متفاوت است و بر اساس روحیات و ویژگی‌هایی که دارد ممکن است زود و یا دیر با دیگران صمیمی شود. وقتی توانستید این موضوع را درک کنید و کودک خود را بیشتر بشناسید، می‌توانید او را در این راه کم کنید تا کمتر از افراد غریبه بترسد.
برای کمک به کودک خود برای دیدار با افراد جدید گام‌هایی بردارید.
به جای آنکه به طور ناگهانی افراد جدید را با کودک خود آشنا کنید این کار را به صورت تدریجی انجام دهید. به عنوان مثال اگر برای کودکتان پرستار جدید گرفته‌اید، به جای اینکه به طور ناگهانی کودک را با پرستار تنها بگذارید اجازه دهید پرستار زمانی را با خانواده و کودک بگذراند و کودک بتواند به او عادت کند. اگر به درستی این کار را انجام دهید کودک می‌فهمد که فرد جدید قابل اعتماد است.
از استراتژی‌های آشنایی تدریجی حتی با نزدیکان خود استفاده کنید.
ممکن است حتی نزدیکان شما (پدر بزرگ و مادر بزرگ، عمه‌ها و خاله‌ها و دوستان خانواده) نیز که زمانی دیدن آن‌ها برای کودک خوشایند بود به یک منبع اضطراب و استرس تبدیل شوند. ممکن است گاهی اوقات پدربزرگ و مادربزرگ برای کودک غریبه بنظر برسند و این مسئله می‌تواند تا حدی چالش برانگیز باشد. اما این نوع ترس‌ها کاملا طبیعی هستند.
همچنین بخوانید: بازی درمانی چیست؟ کاربرد بازی درمانی، تکنیک ها و انواع آن
هنگام تجربه این احساسات ناخوشایند و ناراحت کننده از کودک خود حمایت کنید.
کارشناسان توصیه می‌کنند که ناراحتی کودک خود را نادیده نگیرید و در هنگام ملاقات با افراد غریبه از آن‌ها نخواهید که پاسخ‌های زودهنگام بدهند. تحت فشار قرار دادن کودک برای رفتن و در آغوش کشیدن فرد غریبه بدون آمادگی می‌تواند اضطراب را افزایش دهد و بار دیگری که آن فرد غریبه را دید بیشتر از قبل استرس داشته باشد.
آرام باشید و مثبت فکر کنید.
هنگامی که کودک شما از اینکه با یک پرستار جدید تنها گذاشته شده مضطرب است، سعی کنید لحن و رفتار مثبت را حفظ کنید زیرا با این کار هم از نظر لفظی و هم از نظر جسمی به کودک آرامش می‌دهید. می‌توانید او را در آغوش بگیرید و او را ببوسید و یا شعر مورد علاقه‌اش را بخوانید تا احساس آرامش داشته باشد.
برای خواندن: چگونه با کودک خجالتی رفتار کنیم؟ نشانه ها، علت و درمان خجالت کودکان
انتظارات دیگران را مدیریت کنید.
در حالی که بی‌میلی کودک برای در آغوش بودن پدر و مادربزرگش می‌تواند امری طبیعی باشد، اما می‌تواند احساسات آن‌ها را جریحه‌دار کند. می‌توانید با صحبت در مورد نیاز کودک برای آشنا شدن به صورت آهسته و ارائه پیشنهاداتی برای نحوه تعامل موفقیت آمیز با کودک خود در صورت ملاقات به دیگران کمک کنید تا انتظارات خود را مدیریت کنند و نحوه تعامل موفقی داشته باشند.
به دوستان مشتاق (که از نظر کودک غریبه محسوب می‌شوند) مشاوره دهید.
به اطرافیان خود توصیه کنید که با لحنی آرام و نرم با کودک صحبت کنند و یا با دادن یک اسباب بازی مکالمه‌شان با کودک را شروع کنند. این کار می‌تواند تعامل با کودک را راحت‌تر کند و همچنین اضطراب کودک را از بین ببرد. قبل از تلاش برای در آغوش کشیدن کودک از او بخواهید که مقداری زمان به کودک بدهد تا بتواند بهتر با فرد غریبه آشنا شود.
برای مطالعه: چرا کودکان دروغ می گویند؟ ۱۸ علت دروغگویی کودکان
کودک را از سنین پایین به طور مکرر به افراد جدید آشنا کنید.
با کودک خود بیرون بروید و زمانی را در پارک‌ها و محیط‌های دیگر بگذرانید تا با افراد غریبه آشنا شود و در صورت امن بودن با آن‌ها تعامل داشته باشد. البته توجه داشته باشید که توجه مداوم به کودک و مراقبت از او در بیرون از خانه بسیار مهم است. می‌توانید اجازه دهید کودکتان با افراد جدید بازی کند و یا در حضور شما با آن‌ها حرف بزند. اما این کار باید با رضایت شما و در صورت داشتن احساس امنیت صورت بگیرد.
سخن آخر روان‌درمان
دوره ترس کودک از غریبه‌ها می‌تواند دوره چالش برانگیزی از رشد کودک هم برای شما و هم برای خود کودک باشد. در حالی که کودک شما احساسات بزرگ و ترسناکی را تجربه می‌کند، ممکن است از ترس و اضطراب آن‌ها و اینکه در جاهای مختلف به طور مداوم به شما می‌چسبند ناامید شوید و احساس خستگی کنید.
ترس کودک از غریبه‌ها کاملا طبیعی است و اگر به عنوان والدین با آن به درستی رفتار شود قبل از تولد ۲ سالگی از بین خواهد رفت. همانطور که این مرحله از رشد کودک را پشت سر می‌گذارید سعی کنید استراتژی‌هایی که به آن اشاره شد را رعایت کنید. فرصت دادن به کودک و کم کردن انتظارات اطرافیان می‌تواند به شما کمک کند تا این مرحله را با رضایت بیشتری پشت سر بگذرانید.
ترس کودک از غریبه‌ها اگر در زمان خود درمان نشود می‌تواند در بزرگسالی به ترسی شدیدتر به نام اختلال اضطراب اجتماعی تبدیل شود. بنابراین اگر فکر می‌کنید که ترس کودک از دیگران به صورت شدید و غیر منطقی است بهتر است با یک روانشناس کودک در این باره صحبت کنید. همچنین در صورتی که ترس کودک از غریبه‌ها بعد از دوسالگی نیز ادامه داشت بهتر است به روانشناس کودک مراجعه کنید.
10 Responses
با سلام روز بخیر
من یه پسر۴/۵دارم یه مدت هست خیلی ترسو و بهانه گیر شده
اصلا تو جمع های خانوادگی مث تولد دور همی عروسی شرکت نمی کنه تنها می ره تو اتاق جدا می شینه اگه بخوام به زور هم ببرمش به حدی گریه میکنه که بالا میاره
حتی از صدای خنده بلند بدش میاد وقتی تو جمعی همه میخندن یا حتی منو باباش عصبانی میشه جیغ میزنه
و مشکل بزرگترم اینه که از داداشم خیلی میترسه و برا همه تعجب آوره و چندین بار بهم گفته خونه مامان جون نمیام از دایی مصطفی میترسم وقتی هم اونجا برام از ترس میره تو اتاق بیرون نمیاد
دل دردهای استرسی هم گرفته متاسفانه😔
حالا چیکار باید کرد
فاطمه عزیز
حتما حتما حتما کوچولوتون رو ببرین پیش مشاور.متاسفانه ممکنه مورد آزار جنسی از طرف افراد خانواده قرار گرفته باشه.
سلام
پسر ۵ساله ای دارم که علایم اضطراب اجتماعی داره و حاضر نیست مهد بره و یا با بچه ای غریبه بازی کنه کلا صحبت کردن توی جمع براش سخته و انجام نمیده و به شدت از بچه های کوچکتراز خودش میترسه .
خواهش میکنم بنده را راهنمایی بفرمایید
با عرض سلام و ادب
دختر ۴/۵ دارم که تا پارسال روابط عمومی بالایی داشت حتی با افراد غریبه .
ولی بعداز اینکه دو هفته مهدکودک رفت با اینکه در ابتدا خیلی مهدو دوست داشت متاسفانه دیگه علاقه ای به مهد نداره و گریه های شدید میکنه درحدی که به خودش فشار زیادی میاره و میخواد تهوع کنه
که باعث شد کلا مهدو تعطیل کردم
الانم تو جمعمی که افراد غریبه هستن همش اضطراب داره و گریه میکنه و میگه دوست ندارم به من نگاه کنن .
واقعا خیلی سخته و نگران کننده است لطفا راهنمایی بفرمایید.
سلام. به نظر کودک شما در شرایطی قرار گرفته است که برایش اضطراب و نگرانی شدیدی ایجاد کرده است. تلاش کنید ترس ها و نگرانی هایش را با روی باز و به شدت پذیرا متوجه شوید ولی توصیه میکنم به روانشناس کودک مراجعه کنید تا اگر اتفاقی تاثیری روی او گذاشته است برطرف شود.
سلام و خسته نباشید. من یه پسر هفت ماهه دارم. از سه ماهگی ترس از غریبه ها داشته و تا به الان اصلن خوب نشده. این امر طبیعیه؟
سلام. بله کاملا تا یک سال و خرده ای و گاها تا دوسال ترس از غریبه ها یا به اصطلاح اضطراب جدایی کاملا طبیعیست و جزوی از روند رشد کودک شماست. بهترین کار بودن در کنار کودک در حضور غریبه هاست و احساس آرامش به او بدهید تا این دوران را پشت سر بگذارد.
سلام وقت بخیر دوقلو دختر دارم یکسال و چهارمه هستن داخل جمع از اطرافیان میترسن غریبی میکنن چکار کنم ؟
سلام، تا حدودی میشه گفت که با توجه به سن فرزندانتون، این حالت براشون طبیعی هست، اما باز به شما پیشنهاد می کنم که با یک روان شناس متخصص کودکان مشورت کنید
بسیار کاربردی و کامل درود برشما