این مقاله توسط
شهاب افراز
از نظر تخصصی بررسی و تایید شده است.
دوره بلوغ جنسی شامل تغییرات زیادی هم برای والدین و هم برای کودکان است. فرزند شما در حال انتقال از کودکی به بزرگسالی است. و شما به عنوان پدر یا مادر ممکن است از نحوه برخورد با تغییرات جسمی، روانی و عاطفی که در کودکتان رخ می‌دهد آگاهی کاملی نداشته باشید. این مسئله ممکن است نگرانی‌های زیادی را برای والدین به همراه داشته باشد. اما نگران نباشید! کارهای زیادی را می‌توانید برای کمک به فرزند خود و داشتن کیفیت زندگی بهتر انجام دهید. بلوغ یک سری تغییرات طبیعی است که هر فردی آن را تجربه میکند. بعضي از نوجوانان با این تغییرات چه از نظر روانی چه از نظر عاطفی دست و پنجه نرم می‌کنند. برخی دیگر از نوجوانان به راحتی از این مرحله عبور می‌کنند و تنها درصد کمی دچار آشفتگی‌های روانی در این دوره می‌شوند. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی نحوه درست برخورد والدین با نوجوانان بپردازیم.
تغییرات بلوغ شامل تغییرات جسمی، جنسی، اجتماعی و عاطفی است. بلوغ از زمانی شروع می‌شود که تغییرات در مغز کودک باعث ترشح هورمون‌های جنسی در موارد زیر شود:
تغییرات در تخمدان (معمولا در سن ۱۰ تا ۱۱ سالگی رخ می‌دهد اما ممکن است در هر کودک از سن ۸ تا ۱۳ سالگی متغیر باشد.)
تغییرات در بیضه (معمولا در سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی رخ می‌دهد. اما ممکن است در هر کودک از ۹ سالگی تا ۱۴ سالگی متغیر باشد.)
شما نمی‌توانید پیش بینی کنید که فرزندتان کی به سن بلوغ می‌رسد و یا دوره بلوغ او چه قدر طول می‌کشد. ممکن است ۱۸ ماه تا ۵ سال از این قضیه گذشته باشد. عوامل ژنتیکی، تغذیه و مسائل اجتماعی می‌توانند تعیین کننده سن بلوغ در نوجوان باشد. در طی بلوغ نوجوانان اکثرا علائم زیر را تجربه می‌کنند:
تغییرات خلق و خوی و همچنین تغییر در سطح انرژی از ویژگی‌های طبیعی دوران بلوغ هستند. فرزند شما در این دوره می‌خواهد هویت خود را بسازد که این امر میتواند منجر به دوستی‌های جدید و همچنین کسب تجربیات عاطفی باشد. افرادی که در سن پایین روابط عاطفی را تجربه می‌کنند ممکن است با چالش‌های مختلفی در رابطه با مدیریت دوستی مواجه شوند. همچنین ممکن است روابط جنسی را تجربه کنند و یا حتی وارد یک رابطه عاشقانه شوند. در حقیقت دوره نوجوانی و سن بلوغ دوره‌ایست که افراد به استقلال بیشتری نسبت به کودکی می‌رسند. همچنین ممکن است که به دنبال قبول مسئولیت و به عهده گرفتن کاری باشند. (داشتن شغل نیمه وقت و یا رهبری در مدرسه)
نوجوانان ممکن است حتی نسبت به بدن و جسم خود حساس شوند و تغییرات جدید برای آن‌ها شوکه کننده باشد. حریم خصوصی برای نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است.
در حقیقت این تغییرات عاطفی و اجتماعی در نوجوان نشانه شکل گیری هویت اوست و او می‌آموزد که چگونه باید یک فرد مستقل بالغ باشد. آن‌ها در این دوره مهارت تصمیم گیری را می‌آموزند و همچنین یاد می‌گیرند که چگونه عواقب کارهایشان را قبول کنند.
یکی از بهترین راهکارها برای برخورد صحیح والدین با نوجوانان در دوران بلوغ اطمینان خاطر است. در این دوره والدین می‌توانند به نوجوان توضیح دهد که بلوغ زمان مهیجی برای رسیدن به سن بزرگسالی است. سعی کنید در این دوره فرزندتان را بیش از پیش درک کنید. به او این اطمینان را دهید که تغییراتی که در این دوره تجربه می‌کنند کاملا طبیعی است. البته اگر نگران رشد فرزند خود هستید بهتر است هرچه سریع‌تر به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
دوره بلوغ همچنین زمانی است که اعتماد به نفس نوجوان در این دوره شکل می‌گیرد. تغییرات جسمی و جنسی که رخ می‌دهد و حس مقایسه‌ی بدنی که نوجوان در ذهن خود نسبت به همسالان خود دارد همگی ممکن است باعث احساس نگرانی در او شود. بهترین کاری که می‌توانید در این دوره انجام دهید نشان دادن درک و فهمیدن آن‌ها است و همچنین توضیح دهید که انسان‌ها با همدیگر از نظر شکل و اندازه متفاوت هستند. به کودک خود یاد دهید که الگوی زندگی و تغذیه سالمی داشته باشد تا سلامتی‌اش حفظ گردد.
سعی کنید حریم شخصی نوجوانتان را حفظ کنید و همیشه قبل از ورود به اتاق او در بزنید. اگر کودک شما بلوغ زودرس یا دیررس را تجربه کرد سعی کنید از او حمایت کنید. کودک شما ممکن است از این اتفاق احساس خجالت کند. شما می‌توانید برای او یک حامی خوب باشید تا احساسات منفی او را کاهش دهید.
همچنین انجام کارهای زیر میتواند به شما در این زمینه کمک کند:
فرزند خود را به خاطر تلاش‌ها، موفقیت‌ها و رفتارهای مثبت او تشویق کنید.
سعی کنید فرزند خود را درک کنید و خود را جای او بگذارید تا بیشتر بتوانید مشکلاتی که فرزندتان با آن دست و پنجه نرم میکند را درک کنید.
سعی کنید هنگامی که فرزندتان به شدت عصبانی می‌شود آرام باشید. بعد از اینکه فرزندتان آرام شد با او درباره مشکل گفتگو کنید.
برای فرزندتان یک دوست امن باشید. نشان دهید که هر موقع احساس بدی داشت میتواند به شما مراجعه کند.
با همسرتان یا والدین دیگر نوجوانان گپ بزنید. به اشتراک گذاشتن نگرانی‌ها و تجربیات میتواند بار مشکلات شما را سبک‌تر کند.
سعی کنید از علایق فرزندتان حتی با وجود عجیب بودن حمایت کنید. (مثلا تغییر رنگ مو به سبز یا پوشیدن لباس‌های عجیب) همگی میتواند ویژگی‌های این دوره باشد و برخورد با این قضیه ممکن است فرزندتان را را شما دور کند.
با فرزند خود درباره هرگونه تغییری که در بدنش می‌خواهد انجام دهد به آرامی صحبت کنید. (مثلا اگر می‌خواهد خالکوبی داشته باشد می‌توانید به او خالکوبی موقت با حنا را پیشنهاد دهید.)
اگر فرزند شما با آکنه و جوش‌های پوستش مشکل دارد می‌توانید او را پیش یک متخصص پوست ببرید.
اولین قدم برخورد صحیح والدین با نوجوانان داشتن رابطه صمیمی با فرزندتان است. دختران در دوران بلوغ با تغییرات زیادی مواجه می‌شوند. یکی از مهمترین این تغییرات شروع قاعدگی است. سعی کنید دخترتان را برای این قضیه آماده کنید تا اگر زمانی آن را تجربه کرد شوکه نشود. وسایل بهداشتی مانند نوار بهداشتی را برای او فراهم کنید و نحوه استفاده از آن را به فرزندتان آموزش دهید.
در دوره‌های پریود کنار دخترتان باشید. در اوایل شروع قاعدگی دختران دردهای شدیدی را تجربه می‌کنند. شما می‌توانید با داشتن کیسه و بطری آب گرم و ماساژ آن‌ها در این دوره برایشان نقش حامی را داشته باشید.
اگر دختر شما تا سن ۱۷ سالگی پریود نشد و یا پریودهای بسیار نامنظمی داشت بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا ضمن انجام آزمایشات لازم خیالتان از وجود هرگونه بیماری راحت شود.
به دخترتان یادآوری کنید که تمام این تغییرات طبیعی هستند و برای هر دختری رخ می‌دهند.
چگونه از پسرم در دوره بلوغ حمایت کنم؟
پسران در این دوره تغییرات در بیضه‌ها را تجربه می‌کنند. رشد بیضه‌ها ممکن است در این دوره برابر نباشد و حتی یکی از دیگری کوچکتر باشد که تا حدی طبیعی است. اما اگر بیضه‌ها بسیار کوچک هستند بهتر است با یک متخصص در این زمینه در ارتباط باشید.
همچنین ممکن است لازم باشد به پسرتان توضیح دهید که اندازه آلت تناسلی بر میزان عملکرد جنسی تاثیرگذار نیست. انزال در هنگام خواب (که گاهی اوقات رویای مرطوب نامیده می‌شود.) و نعوظ به خودی خود طبیعی است. اگر پسرتان نسبت به سن خود احساس لاغری یا کوچک بودن دارد به او اطمینان خاطر دهید که این امر طبیعی است و به مرور رشد میکند. اگر این مسئله برای شما نیز به یک نگرانی تبدیل شده بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.
سخن آخر پزشک خوب
تغییرات جسمی و جنسی در دوره بلوغ امری طبیعی است. این مسائل ممکن است نوجوان را نگران کند. برخورد صحیح والدین با نوجوانان و حامی آن‌ها بودن در این دوره نقش بسزایی دارد. والدین باید حمایت خود را نسبت به فرزندشان نشان دهند. و اگر با فرزندشان به مشکل بر خورده‌اند با یک روانشناس نوجوان در این باره صحبت کنند.
