همه ما نیک میدانیم که بیشتر زوج های جوان با عشق و علاقه زندگی خود را آغاز می کنند، ولی متاسفانه برخی از آنها در ادامه زندگی دچار سردی در رابطه شده و گاهی برای اصلاح و بهبود رابطه هیچ اقدامی را انجام نمی‌دهند و گاهی خیلی زود دیر میشود. دلیل اصلی کوتاهی آنها در اصلاح رابطه نداشتن شناخت در این زمینه است. در این مقاله کوتاه نویسنده قصد دارد به چند مورد از راهکارهای بهبود رابطه اشاره نماید.
اگر چه همه میدانیم که اصلاح رابطه یک تخصص است و بهترین کار این است که در چنین مواقعی به مشاوران خبره و کارآزموده مراجعه کنیم و از آنها کمک بگیریم، اما لازم آمد به چند راهکار اصلی اشاره شود.
در این مقاله روانشناس پزشک خوب، سرکار خانم آیدا مرادی نیا شما را با راهکارهای بهبود رابطه با همسر آشنا میکند.
از نو نوشتن قصه عشق مشترک
فاکتورهای مهم برای بهبود رابطه با همسر از کجا شکل میگیرد؟ هریک از ما آدمیان در درون خود قصه‌هایی داریم که از کودکی در ما، نقش بسته و تحت تاثیر محیط، والدین، احساسات شخصی و تجربیات فردی بوده و هستند. این قصه‌ها همان پیش فرض‌هایی هستند که بطور ناخود آگاه ساختار عاطفی ذهنی روان ما شکل داده و در واقع زیربنای فضای عاطفی ما را تشکیل می دهد.
باید توجه داشته باشیم که نویسنده این حکایات خود ما ییم که نقش بسزایی را در دنیای عاطفی و روابط‌مان ایفا میکنیم. این قصه ها تعیین می کنند هدف و نقشه راه چگونه باشد و کیفیت رابطه تا چه حد بالا یا پایین بماند.
در نهایت با همین قصه‌ها ما می‌توانیم یک رابطه، بادوام، با کیفیت، با عشق و یا رابطه‌ای سخت پر از چالش را با پایانی تلخ، خلق کنیم.
این قصه ها هم مانند تعریف (عشق) درجریان تجربیات فردی و حسی اشخاص در رابطه‌ها شکل میگیرند.
با توجه به آنچه بیان شد برای بهبود رابطه :
الف) به قصه عشق خود واقف شوند.
ب) قصه عشق همسرتان را شناسایی کنید.
ج) مزایا و معایب نقش خود و دیگری را در این قصه ها پیدا کنید.
د) مسئولیت نقش خود را بپذیرید.
مطلب جالب: انواع عشق چیست؟ بررسی اشکال مختلف عشق در روانشناسی
دکمه تنظیم هیجان را روشن نگه دارید
همه انسان ها انواع گوناگونی از هیجانات را در طول زندگی تجربه میکنند و هرگز نمیتوان زندگی بدون هیجان خوشایند یا ناخوشایند را تصور کرد. ما برای بهبود رابطه با همسر باید نیازها، ناکامی‌ها، حقوق اجتماعی فردی، حس خشنودی یا ناخشنود بودن از رابطه را از طریق بیان واضح و روشن انتظارمان از رابطه، دادن نوازش‌های مثبت، رفتارهای جنسی مطلوب و….برای طرف مقابل مشخص نماییم.
هیجان در واقع مجموعه‌ایی از احساس‌ها و واکنش‌های عاطفی و جسمانی و روانی است که در نهایت یک رفتار را با هدفی خاص شکل میدهد. (مانند: ترس، خشم، نفرت، شادی و…)
عدم تنظیم هیجانات و عدم شناخت کافی از آن برای بهبود رابطه با همسر امر بسیار مهمی است. وجود ناهماهنگی باعث شده که با افزایش مشکلات روانشناختی روبرو شویم که این امر در برهم خوردن روابط، تعارض در رابطه‌ها، افزایش خشونت در رابطه، شکل‌گیری روابط فرازناشویی، عدم صمیمیت جنسی، مشکل در گفتگو و بیان خواسته، عدم توانایی در بیان گفتگوهای مهرآمیز تاثیر میگذارد که در نهایت منجر به طلاق می گردد.
برای بهبود در روابط زوجین توصیه میکنیم که:
الف) شناخت ابعاد و انواع گوناگون هیجانات و توجه آگاهی به عواطف شخصی و طرف مقابل
ب)گرفتن آموزش در افزایش تاب‌آوری بالا در بحران‌های رابطه
ج) تمرین و تمرکز در دادن پاسخ های مناسب در شرایط مختلف
د) عدم سرکوب کردن هیجانات
از دست ندهید: چرا در رابطه سمی می مانیم؟ ۱۷ دلیل ترک نکردن رابطه سمی
دوربین کنترل‌گری را خاموش کنید
گاهی دیده میشود یکی از طرفین رابطه همچون یک مامور کنترل، لوازم دقیق طرف مقابل را مورد بررسی و کنترل دائمی قرار داده است. و پی‌درپی از جملات بکن یا نکن استفاده میکند. این افراد در طرف مقابل و کنترل او را از روش‌های مختلفی همچون عدم توجه به ارزش ها، علایق، باورها و خط قرمزها، سرزنش کردن گاهی محبت افراطی استفاده میکنند.
البته بسیاری از این موارد ناآگاه نه از فرد سر می‌زند و پس از چندی تعادل فرد مقابل دچار اشکال شده، اضطراب او افزایش پیدا میکند و حالت جذب از رابطه رخت بر می‌بندد و کاملا به حالت دفع تبدیل میشود.
برای بهبود در روابط زوجین توصیه میکنیم که:
الف) به پیامدهای مخرب این رفتارها توجه داشته باشید.
ب) از مشاوره با متخصصان استفاده کنید
ج) توان همدلی خود را افزایش دهید
صمیمیت در رابطه را به اوج برسانید
در تعریف ساده برای صمیمیت می‌توان گفت : صمیمیت فرآیند تعاملی رابطه را به اوج برسانید.
صمیمیت در رابطه بین زوجین است که موارد تشکیل دهنده آن را صداقت، درک و پذیرش طرف مقابل، همدلی کردن، قدرشناسی کردن، ایجاد فضایی با امنیت بالا برای رد و بدل کردن احساسات، بیان خواسته ها، گفتن و شنیدن در یک فضایی بدون قضاوت و سرزنش‌گری است. بیان این نکته اهمیت دارد که صمیمیت در همواره در نوسان است و با تغییرات روبرو است و اگر این نوسانات کنترل نشود، ضربه سنگینی به بهبود روابط همسران خواهد زد.
صمیمیت انواع گوناگونی دارد که پرداختن به همه آنها از حوصله این بحث بیرون است و در اینجا فقط صمیمیت جنسی را شرح میدهیم. صمیمیت جنسی فاکتوری مهم و شوق برانگیز است. و اگر زوجین در عملکرد جنسی دچار نقص باشند، مشکلات زیادی در دیگر زمینه‌های زندگی مشترک پیدا خواهند کرد. صمیمیت جنسی زمانی وجود دارد که طرفین بتوانند در آرامش، بدون خجالت، بدون اضطراب، بدون مقایسه شدن و مقایسه کردن به بیان خواسته‌ها و افکار خود در رابطه با ابراز میل جنسی بپردازند.
با توجه به آنچه بیان شد برای بهبود صمیمیت جنسی:
الف) به گفتگوی جنسی با یکدیگر بیشتر بپردازید و به آن اهمیت دهید
ب) گاهی بدون برنامه به رقصیدن و بوسیدن هم اقدام کنید
ج) بغل کردن و شوخی کردن
د) به خواسته‌های جنسی یکدیگر بها دهید.
ه) باورهای سمی درباره رابطه را به دور بریزید
و) توجه داشته باشید از طرف مقابل ممکن است برخی مشکلات جسمانی مانند (دیابت) و یا مشکلات روانشناختی (مانند افسردگی و اضطراب) دچار باشد، سعی کنید آنها را شناسایی و در حل مشکل و پیدا کردن منابع آن اقدام کنید.
نقش تحریف‌های شناختی
تحریف‌های شناختی یک سبک تفکر بسیار آسیب رسان برای بهبود روابط با همسر است که در وهله اول عزت نفس ما و سپس رابطه عاطفی ما را نشانه میگیرد. این تحریف‌ها، باورهای غیر واقع بینانه‌ای در ارتباط را بوجود میاورد و منجر به خشونت کلامی و فیزیکی، قهرهای طولانی و برهم خوردن تعادل کل رابطه میشوند.
در واقع اگر شما لنز یک دوربین عکاسی را در نظر بگیرید که قصد عکس‌برداری از یک منظره را دارد اما بنا به دلایلی این لنز کثیف یا آسیب دیده باشد، آن‌وقت در زمان عکاسی سطح دقت شما را پایین آورده و عکس‌هایی با کیفیت بالا نخواهید داشت.
سیستم پردازش مغز انسان هم تقریبا اینگونه عمل میکند در هنگامی که اطلاعات از پیرامون ما به مغز مخابره شده و در سطح پردازش اطلاعات و پاسخ‌دهی قرار گرفته میشود، اگر در تفسیر اطلاعات با موانعی روبرو باشد، افراد دچار تحریف‌های شناختی شده و سطح تنش در رابطه اوج میگیرد. در این صورت طرفین در گفتگوهایشان با شکست مواجهه شده و رابطه طعم تلخ به خود خواهد گرفت که بهبود رابطه با همسر را با مشکلات جدی روبرو میکند.
مثال‌هایی از این خطاها یا تحریف‌های شناختی در روابط زوجین
ذهن خوانی: بدون شواهد واقعی نتیجه‌گیری و قضاوت کردن که در نتیجه با افکار فرافکنی خود، وارد گفتگو میشوند یا رفتاری سمی نشان میدهند. به نوعی به جای دیگران فکر میکنند و رفتارهای دیگری را به خود تعمیم میدهند. این امر باعث افزایش سوتفاهم و تصورات کاملا اشتباه از طرف مقابل خواهد شد که در نتیجه یکی از طرفین یا هر دو طرف، به‌جای گفتگو کردن و بیان ناراحتی از موضوع پیش آمده، با برچسب زدن کلی و قضاوت غیر منطقی فضای رابطه را مسموم میکند.
اگر من … فقط او
اگر ما فقط یک خانه، یک ویلا داشتیم. اگر همسرم این کار را انجام میداد….
سمی‌ترین واژه‌هایی که در ادبیات عاطفی زوجین با یکدگر بکار گرفته می‌گردد که میتواند باعث بهم ریختن روابط با همسر شود. با بوجود آوردن شروطی از پیش تعیین شده که زوجین لازم می‌دانند در رابطه‌شان برای کیفیت بالا بکار ببندند اما در واقع با این تحریف‌ها یک سراب عاطفی و به دور از واقعیت‌ها برای خود می‌سازند. این امر در نهایت منجر به یک نارضایتی مداوم و عدم لذت جویی از رابطه خواهد شد.
بایدها و نبایدها
تهیه یک لیست بلند بالا که همسرم باید ..، مادر شوهر و مادر زنم نباید … من باید ….
در واقع بنا کردن قوانین سخت و غیر انعطاف پذیری و همه کارهای طرف مقابل و حتی خودش را مطابق این لیست چک کردن و عدم توجه به موقعیت جدید و یا تغییراتی که بنا به دلایل گوناگون بوجود خواهد آمد.
با توجه به آنچه بیان شد برای تحریف های شناختی
الف) افکار منفی خودتان را شناسایی و با آن مبارزه کنید برای این کار مشخص کنید این افکار چه زمانی افزایش پیدا میکنند و چه عواملی در بوجود آمدن آنها موثر است
ب) از میزان سلامت روان خود وهمسرتان با مشورت با یک متخصص آگاهی یابید
ج) اعتماد بنفس حود یا هرکدام زوجین چنین مشکلی دارند را افزایش دهید
خزانه لغات عاطفی و احساسی تان را افزایش دهید برای این منظور:
الف) از کلمات یا جملات مبهم استفاده نکنید و پیام خود را واضح روشن بیان کنید.
ب) از واژه‌هایی که در آن خشمی نهفته شده باشد استفاده نکنید. مخصوصا از گوشه و کنایه زدن جدا خودداری کنید.
ج) از کلی گویی پرهیز کنید و از واژه‌های درست و مناسب بکار ببرید.
د) احساسات خود و طرف مقابل را در موقعیت‌های مختلف به خوبی بشناسید
نویسنده: آیدا مرادی نیا