اختلال طیف اوتیسم (Autism spectrum disorder) نوعی اختلال عصبی رشدی است که به دلیل کارکرد و نحوهیِ پردازش متفاوتِ اطلاعات در مغز ایجاد میشود. کشف اوتیسم در بزرگسالی کار سختی است؛ زیرا این اختلال معمولا در کودکی بررسی میشود و گاهی به دلیل خفیفبودن علائم اوتیسم، در کودکی تشخیص داده نمیشود. هیچ دو فرد اوتیستیک دقیقاً مجموعه علائم مشابهی ندارند. اختلال طیف اوتیسم (ASD) به دلیل انواع علائم و نشانه های آن و تأثیرات و نیازهای حمایتی متفاوتی که افراد ممکن است تجربه کنند، به عنوان یک طیف شناخته می شود.
اوتیسم در زنان و مردان بزرگسال
مردان تقریباً چهار برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به اتیسم هستند. برخی از محققان اینگونه تبیین میکنند که زنان به طور کلی در تقلید رفتار قابل قبول اجتماعی بهتر عمل می کنند. برخلاف کودکان مبتلا به اتیسم، بزرگسالان مبتلا به اوتیسم (حتی زمانی که تشخیص داده نشده اند) زمان زیادی برای تمرین مهارت های اجتماعی خود داشته اند. زنان به ویژه اغلب یاد میگیرند که رفتارهای خاصی را که به نظر میرسد توجه افراد دیگر را جلب میکند، «نقاب» کنند.
همچنین ممکن است زنان مبتلا به اوتیسم تمایلات رفتاری تکراری و علایق محدودی داشته باشند که غیرعادی تلقی نمی شوند. به عنوان مثال، یک زن مبتلا به ASD که میل به نظم دادن به ظروف را دارد یا فقط شیفته تئوری موسیقی است.
اوتیسم گاهی اوقات با توجه به تفاوتهای جنسیتی در زنان و مردان متفاوت است. زنان اوتیستیک معمولا نشانهها و علائم اوتیسم را پنهان میکنند تا طبیعی و عادی جلوه کنند؛ برای طبیعی دیده شدن رفتارهای افراد عادی را کپی میکنند.
این مدل از زنان بیشتر سکوت میکنند و احساساتشان را مخفی میکنند. گاهی به نظر می رسد که بهتر با موقعیت های اجتماعی کنار می آیند، علائم کمتری از رفتارهای تکراری نشان می دهد. این بدان معناست که اگر یک زن هستید، گفتن اینکه اوتیستیک هستید دشوارتر است.
همچنین بخوانید: حرف زدن کودکان اوتیسم چگونه است؟ | تکنیکهای گفتاردرمانی کودکان اوتیسمی
اوتیسم خفیف در بزرگسالی
برخی از تحقیقات اوتیسم نشان می دهد که اکثر افرادی که در بزرگسالی مبتلا به اوتیسم تشخیص داده می شوند، اشکال شدیدتر را ندارند. اوتیسم خفیف به عنوان سندرم آسپرگر (در قدیم) و اوتیسم با عملکرد بالا نیز شناخته می شود. اوتیسم خفیف معمولاً به جای یک تشخیص مستقل به عنوان اختلال طیف اوتیسم (ASD) شناخته می شود.
با این حال، بزرگسالانی که از نظر پزشکی به عنوان دارای اوتیسم خفیف تر مورد بررسی قرار می گیرند، نسبت به افرادی که اشکال شدیدتری از اختلال طیف اوتیسم دارند، به گزینه های درمانی متفاوتی دسترسی خواهند داشت و احتمالاً بر اختلالات همراه تمرکز بیشتری دارند.
علائم آنها ممکن است کمتر مشخص باشد، پوشاندن آن آسان تر باشد و حتی ممکن است به طور کامل نادیده گرفته شود. ممکن است این موضوع توضیح دهد که چرا آنها در کودکی نیز تشخیص داده نشدند. علائم اوتیسم خفیف در بزرگسالی می تواند به صورت شکال خفیف تر علائم اوتیسم نشان داده شود که در ادامه به آنها میپردازیم.
علائم اوتیسم در بزرگسالی
هر شخصی از زمان تولد خصلتها و ویژگیهای مخصوص به خود را دارد؛ اما گاهی با دقت به این خصوصیات فرد متوجه میشود که رفتارها، نحوهیِ تفکر، احساسات یا برخی از کارهایِ دیگر نسبت به دیگران متفاوت است.
اختلال اوتیسم هم مانند دیگر اختلالات علائمی دارد. اختلال اوتیسم در بزرگسالی نیز همراه با طیف وسیعی از علائم است. نشانهها و علائم اوتیسم در بزرگسالی با مهارتهای ارتباطی، علایق، الگوهای احساسی، رفتاری و حساسیت به محرکهایی مانند سر و صدا و لمس در ارتباط است. علائم افراد بزرگسال مبتلا، به دو دستهی زیر تقسیم میشوند:
علائم اصلی اوتیسم در بزرگسالی
علائم شایع و اصلی اوتیسم در بزرگسالی عبارتند از:
- فرد مبتلا، درک افکار و احساسات دیگران برایش سخت است.
- در خصوص موقعیتهای مختلف اجتماعی بسیار مضطرب میشود.
- این افراد معمولا تنها هستند یا دوستیابی برایشان سخت است.
- با توجه به نوع برخورد و رفتارشان گاهی به نظر میآید که صریح، بیادب یا بیعلاقه به دیگران هستند.
- اینگونه افراد بیان احساسات برایشان دشوار و سخت است.
- همه چیز را خیلی تحتاللفظی بیان می کنند. به همین دلیل بعضی از جملات و گفتههایشان درک نمیشود.
- همیشه یک متد و روال مشابه را در زندگی اجرا دارند. اگر این روند تغییر کند، بسیار مضطرب و سراسیمه میشوند.
سایر علائم اوتیسم در بزرگسالی
گاهی علاوه بر علائم گفته شده نشانههای دیگری نیز برای تشخیص اوتیسم در بزرگسالی در نظر گرفته میشود. این علائم شامل موارد زیر است:
- گاهی قوانین اجتماعی را درک نمیکنند.
- از تماس چشمی اجتناب میکنند.
- از نزدیکشدنِ بیش از حد به دیگران اجتناب میکنند. اگر کسی آنها را لمس کند بسیار ناراحت میشوند. البته گاهی متفاوت رفتار میکنند و بیش از حد به دیگران نزدیک میشوند.
- به جزئیات کوچک، الگوها، بوها یا صداهایی بیش از دیگران حساس هستند و توجه میکنند.
- به موضوعات یا فعالیتهای خاص، علاقهی بسیار شدید و غیرعادی نشان میدهند.
- تمایل دارند قبل از انجام کارها با دقت آن را برنامهریزی کنند.
علائم اوتیسم بزرگسالی در محیط خانه
افرادی که به اوتیسم مبتلا هستند، در محیط خانه درگیر مشکلات خاصی میشوند. عدم درک و گیجشدن به واسطهی احساسات دیگران از نمونههای این مسائل است. نمونهای از این عل