خشونت خانگی و راهکارهای مقابله با آن
آمارهای تکان دهنده نشان میدهند که پس از اعتیاد و کودک‌آزاری، خشونت خانگی سومین آسیب اجتماعی در کشور است.
اما متأسفانه تعداد دقیقی از میزان خشونت خانگی در ایران وجود ندارد، چرا‌که به علل مختلف درصد زیادی از موارد آن گزارش و ثبت نمی‌شود. اما افزایش قابل‌توجه مراجعه به پزشکی‌های قانونی یا اورژانس‌های اجتماعی نشانگر رشد فزاینده خشونت‌های خانگی می‌باشند.
با وجود اینکه قسمت اعظم قربانیان خشونت خانگی را زنان و کودکان تشکیل میدهند، ولی در سال‌های اخیر آمار خشونت علیه مردان نیز افزایش یافته است. به دلیل اهمیت موضوع، قصد داریم در ادامه شما را با انواع خشونت خانگی و راه‌های مقابله با آن آشنا سازیم.
خشونت خانگی (Domestic Violence and Abuse) چیست؟
خشونت خانگی را باید خشونت و سوءاستفاده خانگی نامید، چرا‌که تنها به خشونت و آسیب جسمی محدود نمی‌گردد و گستره بزرگتری از رفتار‌های آسیب‌رسان را در بر‌می‌گیرد.
اگر بخواهیم تعریف جامعی از خشونت خانگی داشته باشیم، می‌توان آن را به‌عنوان مجموعه‌ای از الگو‌های اجبار، تهدید، تحقیر و خشونت به‌منظور کنترل طرف مقابل در نظر بگیریم.
به‌عبارت دیگر، خشونت خانگی هر‌گونه تلاش برای کنترل و تسلط بر همسر یا پارتنر در یک رابطه صمیمانه یا ازدواج است.
افرادی را که دست به خشونت خانگی می‌زنند، متجاوز یا خشونت‌گر خانگی می‌نامند. خشونت‌گران خانگی بازی نا‌جوانمردانه‌ای را طراحی کرده و از احساسات ترس، گناه، شرم و ارعاب برای کنترل همسر یا دیگر اعضای خانواده استفاده می‌کنند.
انواع خشونت خانگی
مطلع باشید که خشونت، فقط آزار و اذیت جسمی نیست. انواع متعددی از خشونت‌های خانگی وجود دارند که موارد زیر از شناخته‌ترین انواع آن به‌شمار می‌آیند:
- خشونت جسمی
- خشونت عاطفی
- خشونت کلامی
- خشونت جنسی
- خشونت مالی
جنسیت و خشونت خانگی
بیش از ۹۷ درصد از قربانیان خشونت خانگی زنان هستند، ولی در ۳ درصد از موارد، خشونت علیه مردان گزارش شده است.
خشونت خانگی علیه کودکان نیز وجود دارد و مقدار آن بیش از دو گروه ذکر شده است، اما از نظر آماری معمولا جزو آسیب کودک‌آزاری طبقه‌بندی می‌شود.
از آنجایی‌که خشونت علیه زنان بسیار بالا‌تر از خشونت علیه مردان است، روانشناسان این آسیب را خشونت مبتنی بر جنسیت بر‌می‌شمارند و دلیل آن را نا‌برابری اجتماعی زنان و مردان می‌دانند.
چرخه وقوع خشونت خانگی
خشونت خانگی در اثر چرخه‌ای رخ می‌دهد که در خشونت‌گران ایجاد می‌شود. این چرخه از مراحل زیر تشکیل شده است:
خشونت و سوءاستفاده :
شریک زندگی شما رفتار توهین‌آمیز، پرخاشگرانه، تحقیر‌آمیز یا خشونت‌آمیز از خود نشان می‌دهد. این کار برای آن است که به شما نشان دهد که چه کسی رئیس است.
احساس گناه:
شریک زندگی شما پس از خشونت یا سوءاستفاده از شما احساس گناه می‌کند، اما نه به خاطر عملی که انجام داده است، بلکه او بیشتر نگران عواقب ناشی از رفتار نابهنجار خود یا گیر افتادن در چنگال قانون است.
عذر و بهانه‌ها:
خشونت‌گر تلاش می‌کند تا آنچه را که انجام داده است، منطقی جلوه دهد. او ممکن است برای کارش بهانه‌هایی بیاورد یا شما را به دلیل تحریک کردنش سرزنش کند.
رفتار عادی:
شریک زندگی شما برای به‌دست گرفتن کنترل و اطمینان از ماندن شما در رابطه، همه تلاش خود را انجام می‌دهد. او ممکن است طوری رفتار کند که گویی هیچ اتفاقی نیفتاده است، یا ممکن است موتور جذابیت خود را برای شما روشن کند. این ماه عسل مسالمت‌آمیز ممکن است شما را امیدوار کند که خشونت‌گر واقعا این بار تغییر کرده است.
خیال‌پردازی و برنامه‌ریزی:
خشونت‌گر شروع به خیال‌پردازی در مورد تکرار سوءاستفاده می‌کند. آن‌ها زمان زیادی را صرف فکر کردن در مورد اشتباهات شما و پرداخت هزینه آن توسط شما می‌کنند. سپس طرحی را برای خشونت و سوءاستفاده مجدد در ذهن خود ایجاد م