کودکان هم مانند بسیاری از ما بزرگسالان دچار سردرد می‌شوند؛ اما به دلیل سن کم آن‌ها ممکن است نتوانند مشکل خود را به درستی برای ما بازگو کنند. در این مقاله قصد داریم به سردرد در زمان کودکی بپردازیم. اگر شما در اعضای خانواده خود دارای یک فرد کم سن و سال هستید که احتمال می‌دهید از مشکل سردرد رنج می‌برد؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
انواع سردرد کودکان
سردرد در کودکان به دو گروه اصلی سردردهای اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. در طی سردردهای اولیه غالبا بیماری خاصی وجود ندارد و جای نگرانی برای والدین نیست. سردردهای تنشی و میگرنی دو نوع رایج از سردردهای اولیه هستند. سردردهای ثانویه دردهای هستند که به دلیل وجود بیماری زمینه‌ای در کودکان به وجود می‌آیند.علائمی چون اختلال در بینایی، ضربه خفیف به سر یا گردن، وجود عفونت‌هایی چون سینوزیت، مننژیت، کرونا و غیره، مشکلات مربوط به سینوس‌ها، چشم‌ها، دندان‌ها، گوش‌ها یا دیگر بخش‌های بدن و تومور مغزی از جمله نشانه‌های سردرد ثانویه است. در ادامه به بیان انواع سردردها در کودکان می‌پردازیم.
سردردهای تنشی
این نوع از سردرد، کوتاه مدت است و چند دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد. سردردهای تنشی درد در اطراف شقیقه و دو طرف سر به وجود می‌آورد و ممکن است با عوارض پوستی همراه باشد. همچنین ممکن است با علامت‌هایی چون شروع آهسته درد، تغییر در الگوی خواب کودک و درد در قسمت پشت گردن یا سر همراه باشد.
میگرن کودکان
میگرن نوعی از سردرد شدید است که در افراد با سن و سال‌های متفاوت ممکن است رخ دهد. کودکان ممکن است ۲ تا ۴ بار در ماه به این سردرد دچار شوند و درد آن ۲ تا ۴۸ ساعت زمان ببرد. جالب است بدانید نوزادان هم ممکن است به میگرن دچار شوند؛ اما این درد در کودکان با رده سنی بالاتر بیشتر شایع است.
میگرن بطور معمول پس از بلوغ دختران و قبل از بلوغ پسران در آن‌ها بروز می‌کند. با وجود پیشرفت علم پزشکی، اما هنوز دلیل علمی مشخصی برای این نوع از سردرد پیدا نشده است؛ اما مسائل ژنتیکی یکی از احتمالات شایع در بروز این بیماری است.
سردردهای خوشه‌ای
کودکان بالای ۱۰ سال ممکن است به این نوع سردرد مبتلا شوند. سردردهای خوشه‌ای معمولا در یک طرف سر و پشت چشم رخ می‌دهد و ممکن است از یک هفته تا یک ماه در کودک ادامه پیدا کند. در طی این نوع از سردرد ممکن است چشم‌های کودک قرمز شود و مردمک چشم او گشاد شود. همچنین کودک دچار آب‌ریزش بینی، احتقان یا گرفتگی بینی و تورم پیشانی نیز می‌شود.
جهت دریافت مشاوره روانشناسی، روانپزشکی و روانکاوی با مجرب‌ترین درمانگران اقدام کنید:
برای ارتباط و دریافت مشاوره با بهترین روانشناسان در تمام نقاط ایران کلیک کنید.
سردردهای هورمونی
برخی تغییرات هورمونی ممکن است باعث بروز سردرد در کودکان شود. سردردهای هورمونی غالبا در زمان بلوغ و برای دختران در زمان پریود ان‌ها رخ می‌دهد.
سردردهای حاصل از مصرف مواد غذایی
مصرف برخی مواد غذایی فرآوری‌شده ممکن است باعث بروز سردرد در کودکان شود. فراموش نکنید زمانی که کودک شما دچار سردرد می‌شود، بهتر است مواد غذایی مصرفی پیش از سردرد را بررسی کند تا شاید عامل این سردرد را متوجه شدید. مصرف خوراکی‌های دارای کافئین، تیرامین، نیترات، نیتریت و سولفیت ممکن است باعث بروز سردرد در کودکان شود.
سردردهای ناشی از اضطراب
اضطراب‌ها و تنش‌هایی که در زندگی شخصی کودک و والدین او رخ می‌دهد باعث تاثیر در روح و روان کودک می‌شود. این امر باعث می‌شود تا کودک دچار سردردهای ناشی از استرس و اضطراب شود.
سردرد ناشی از کمبود خواب
کمبود خواب در کودکان باعث بروز بیماری‌های متفاوتی می‌شود. سردرد یکی از این بیماری‌ها است که ممکن است در اثر کمبود خواب، کودکان به آن مبتلا شود.
سردردهای سینوسی
این نوع از سردردها معمولا بیشتر در ناحیه پیشانی، گونه و پل بینی کودک ایجاد می‌شود. زمانی که کودک دچار سردرد سینوسی می‌شود، علائمی چون آب‌ریزش یا گرفتگی بینی در او ظاهر می‌شود.
سردردهای ناشی از بیماری‌های دیگر
همانطور که در بخش بالا نیز گفتیم، سردرد ثانویه یکی از دسته‌های اصلی انواع سردردها در کودکان است که به دلیل بروز بیماری‌های دیگر در کودک ظاهر می‌شود. بیماری‌هایی چون ضعیف شدن چشم، عفونت دندان و گوش و برخی بیماری‌های دیگر باعث بروز سردرد در کودکان می‌شود.
سردردهای ناشی از کمبود اکسیژن
کمبود اکسیژن باعث ایجاد سردرد در کودک می‌شود. عوامل زیادی ممکن است باعث کمبود اکسیژن برای کودکان شود که یکی از آن‌ها زدن ماسک به صورت طولانی است.
علائم سردرد کودکان
همانطور که در بخش بالا گفتیم، سردرد دارای انواع متفاوتی است که هر یک دارای علائمی هستند. در ادامه به بیان مهم‌ترین علائم سردرد می‌پردازیم.
علائم سردرد میگرنی در کودکان
در طی این سردرد درد از یک طرف سر به طرف دیگر آن حرکت می‌کند و موارد زیر نشانه‌های ان است.
- حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
- حساسیت به نور، سر و صدا و بو
- بروز تغییراتی پیش از شروع سردرد مانند چشمک زدن یا لکه تاریک
علائم سردرد تنشی در کودکان
- درد یا فشار مداوم و ضربان‌دار از دو طرف سر
- فشار در اطراف سر یا پیشانی
- درد در ناحیه شقیقه یا پشت سر و گردن
عوارض سردرد کودکان
بروز سردرد در کودک مانند بسیاری از بیماری‌های دیگر ممکن است عوارضی با خود به همرا داشته باشد که در ادامه به بیان ان‌ها می‌پردازیم.
- رفتار و برخورد پرخاشگرانه و عصبی
- خوابیدن در یک زمان غیر معمول یا خواب‌آلود بودن
- داشتن فعالیت کمتر از حد معمول و تماشای کتر تلویزیون
دلایل سردرد کودکان
برخی از عوامل باعث بروز سردرد در کودکان می‌شود که شامل موارد زیر است.
ژنتیک: انواع سردردها به ویژه میگرن جنبه ژنتیکی دارد.
بیماری و عفونت: ابتلای کودک به برخی بیماری‌ها مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت گوش و سینوس و غیره می‌تواند از دلایل بروز سردرد در کودک باشد. در موارد خیلی نادر مننژیت یا آنسفالیت نیز ممکن است باعث ایجاد سردرد در کودک شود.
ضربه مغزی: اگر ضربه‌ای به سر کودک اصابت کند، ممکن است باعث سردرد او شود. در واقع اگر سردرد کودک پس از آسیب رسیدن به سر او باشد و به صورت مداوم بدتر شود؛ پس باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
عوامل عاطفی: استرس و اضطراب نیز باعث ایجاد سردرد در کودک می‌شوند. همچنین کودکان مبتلا به افسردگی که از احساس تنهایی و غم رنج می‌برند نیز ممکن است به سردرد دچار شوند.
غذاها و نوشیدنی‌ها: مصرف بیش از حد نیترات یا همان نگهدارنده مواد غذایی، کافئین، نوشابه، شکلات، قهوه و چای نیز یکی از دلایل بروز سردرد در کودکان است.
مشکلات مغزی: در مواردی نادر، تومور مغزی، آبسه و خونریزی در مغز می‌تواند بر مغز کودک فشار وارد کند و باعث ایجاد سردرد شود. این دلیل با نشانه‌های دیگری چون مشکلات بینایی، سرگیجه و عدم هماهنگی نیز همراه است.
نکات مهم برای مراجعه به پزشک مغز و اعصاب
همه کودکان برای چکاپ ماهانه به متخصص اطفال مراجعه می‌کنند. بسته به شرایط و علائم سردرد در کودک، علائمی ممکن است با او همراه باشد که از چشم والدین کودک پنهان نمی‌ماند. زمانی که والدین شرایط کودک خود را به متخصص اطفال توضیح می‌دهند، بسته بر شدت علائم کودک، پزشک مربوطه آن‌ها را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع خواهد داد. در ادامه قصد داریم به بیان نکاتی بپردازیم که شرایط مراجعه والدین و کودک را به متخصص مغز و اعصاب آسان‌تر می‌کند.
والدین کودک مبتلا به سردرد چه وظایفی دارند؟
علائم و نشانه‌های سردرد کودک خود را به همراه مدت زمان آن بصورت دقیق بر روی یک کاغذ بنویسید. بطور روزانه فهرستی از انواع سردرد کودک خود، زمان وقوع آن و مدت زمان روزانه آن تهیه کنید تا بتوانید به صورت دقیق شرایط را برای متخصص مغز و اعصاب شرح دهید. فهرستی از داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های مصرفی کودکتان را به همراه داشته باشید تا متخصص مربوطه از شرایط دارویی فرزند شما اطلاع پیدا کند.
زمان مراجعه به متخصص مغز و اعصاب، چه سوال‌هایی باید بپرسیم؟
در این بخش قصد داریم به بیان سوالاتی بپردازیم که هر پدر و مادری باید از متخصص مغز و اعصاب درباره وضعیت فرزند خود بپرسد؛ اما ممکن است به دلیل نگرانی‌های ذهنی آن‌ها را فراموش کند.
علت سردرد فرزند من چیست؟
آیا برای تشخیص دقیق سردر نیاز به انجام آزمایش است؟
برای کاهش دسترس کودک چه روش درمانی را توصیه می‌کنید؟
آیا فرزند من برای درمان باید دارو مصرف کند؟
برای کاهش سردرد کودک در خانه، چه کارهایی باید انجام دهیم؟
پزشک متخصص برای درمان سردرد
بطور معمول هر کودکی چندین بار در طول سال باید به همراه والدین خود به پزشک اطفال مراجعه کند و وضعیت روحی و جسمانی او بررسی شود. اگر فرزند شما دارای هر یک از علائم و موارد بالا هست پس حتما پزشک او را در جریان بگذارید. پزشک مورد نظر پس از بررسی وضعیت کودک شما، در صورت لزوم شما را برای ویزیت توسط متخصص مغز و اعصاب راهنمایی می‌کند.
پیش از مراجعه به پزشک اطفال اگر علائم و نشانه متفاوتی در رفتار یا وضعیت جسمانی کودک خود مشاهده کردید؛ حتما مدت زمان وقوع آن را یادداشت کنید. همچنین نوع سردرد و زمان وقوع آن را لیست کنید و فهرستی از داروها و ویتامین‌های مصرفی کودکتان، برای متخصص مربوطه تهیه کنید. زمانی که تمامی نکات را یادداشت کردید، با مراجعه به پزشک می‌توانید تمامی موارد را بصورت دقیق برای او بیان کنید تا تمامی احتمالات از بین برود.
زمان مراجعه به پزشک، چه سوال‌هایی باید از او بپرسیم؟
پس از آن که به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کردید، تمامی سوالات زیر را از او بپرسید که نسبت به مسیر درمان کودک خود آگاهی پیدا کنید.
دلیل سردرد کودک من چیست؟
آیا برای تشخیص دقیق نیاز به آزمایش خاصی هست؟
چه روش درمانی را توصیه می‌کنید؟
آیا برای درمان باید داروی خاصی مصرف کند؟
چه کمکی از دست من به عنوان والدین فرزندم بر میآید؟
برای کاهش سردرد کودکم، چه چیزی پیشنهاد می‌کنید؟
رعایت چه مواردی را برای پیشگیری از وقوع سردرد در خانه، توصیه می‌کنید؟
مقاله مفیدی بود ممنون