هموروئید (بواسیر) وضعیتی است که با تورم در بخشهای تحتانی مقعد و رکتوم مشخص میشود. بواسیر به خصوص در افراد بین ۴۵ تا ۷۵ سال مشکل شایعی است. در هر ۲۰ نفر در ایالات متحده یک نفر به بواسیر مبتلا است، و حدود نیمی از افراد بالای ۵۰ سال با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند. بواسیر میتواند در داخل بدن ( داخل مقعد یا راست روده) و یا خارجی باشد. بیشتر علائم بواسیر، مانند خارش خفیف یا درد خفیف، معمولاً در خانه با داروهای بدون نسخه قابل درمان هستند. اما در برخی از موارد برای درمان این مشکل باید به پزشک مراجعه کرد و در بسیاری از موارد ممکن است داروهای خاصی برای درمان این مشکل تجویز شود و یا لازم به جراحی هموروئید باشد. به هموروئید متورم و برجسته پایل یا دستک (قل) نیز گفته میشود. هر زمان که در ناحیه مقعد خونریزی داشتید و یا احساس کردید که در مقعد تودهای وجود دارد باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید مشکل جدیتری شما را تهدید نخواهد کرد. در این مقاله به بررسی هموروئید، علل، علائم و راههای درمان این مشکل میپردازیم.
هموروئید (بواسیر) چیست؟
هموروئید (بواسیر) که به آن پایل نیز گفته میشود، وریدهای متورم در مقعد و پایین رکتوم هستند که شبیه به رگهای واریسی هستند. بواسیر می تواند در داخل راست روده (بواسیر داخلی) یا در زیر پوست اطراف مقعد (بواسیر خارجی) ایجاد شود. تقریبا از هر ۴ بزرگسال یک نفر گاهی در زندگی خود بواسیر را تجربه خواهد کرد. فاکتورهای مختلفی میتوانند موجب بواسیر شوند اما علت اصلی این مشکل همچنان ناشناخته است. خوشبختانه درمانهای موثری برای این مشکل وجود دارند. بسیاری از افراد با تغییر سبک زندگی و یا درمانهای خانگی میتوانند از شر این مشکل خلاص شوند. یبوست میتواند یکی از علل ایجاد هموروئید باشد. بنابراین مصرف غذاهایی که باعث یبوست نمیشوند میتوانند درصد ابتلا به این مشکل را کاهش دهد.
علل اصلی هموروئید
بواسیر در اثر فشار در راست روده یا مقعد یا ضربه به این ناحیه ایجاد میشود. بواسیر جریان خون را از ناحیه رکتوم شما مسدود یا کند میکند و باعث برجستگی رگها و بیرون رفتن آن میشود. بواسیر میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد.این دلایل عبارت اند از:
- یبوست یا اسهال مزمن
- حاملگی
- اضافه وزن
- نشستن به مدت طولانی
- داشتن رژیم غذایی فاقد فیبر
- وزنه برداری مکرر و سنگین
- مقاربت جنسی مقعدی
- عفونتهای مقعدی
بواسیر همچنین با افزایش سن بیشتر رخ میدهد. زیرا ممکن است بافت پیوندی که بواسیر داخلی را در داخل رکتوم نگه میدارد، ضعیف کرده و باعث برجستگی وریدها (افتادگی) از طریق مقعد شود.
درمان خانگی بواسیر
علائم بواسیر میتواند بسیار ناخوشایند باشد اما چندین روش درمانی وجود دارد که میتواند به شما در تسکین درد و ناراحتی ناشی از آن کمک کند.
- بعد از هر بار اجابت مزاج به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه حمام گرم یا حمام سیتز بگیرید.
- اطراف ناحیه مقعد خود را هر روز با آب گرم بشویید.
- از دستمال مرطوب و یا تمیزکنندههای معطر برای پاکسازی مقعد استفاده نکنید. چرا که این کار موجب تحریک بیشتر این ناحیه و خشک شدن آن میشود.
- کمپرس سردی آماده کنید و آن را بر روی ناحیهای که احساس درد میکنید بگذارید.
- از ملین برای رفع یبوست استفاده کنید.
- از مسکنهای بدون نسخه از جمله استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن مصرف کنید.
همچنین میتوانید برای جلوگیری از ابتلا به بواسیر و یا کاهش علائم آن تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنید. این تغییرات عبارتاند از:
- هنگام اجابت مزاج از ایجاد فشار برای خروج مدفوع خودداری کنید.
- مدت زمان نشستن روی توالت را کاهش دهید.
- غذاهایی که فیبر بیشتر دارند را مصرف کنید. فیبر باعث افزایش حجم مدفوع میشود. به همین دلیل میتواند در روده راحتتر جابهجا شده و همچنین باعث مرطوب نگه داشتن مدفوع میشود به همین دلیل دفع آن بسیار دشوار و دردناک نخواهد شد.
- مصرف مایعات را افزایش دهید. سعی کنید در طول روز ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید. در صورتی که تمایلی به خوردن آب ندارید میتوانید نوشیدنیهای دیگری را امتحان کنید. مصرف آب کافی از دهیدراته شدن بدن جلوگیری میکند و باعث میشود اجابت مزاج راحتتری داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید. ورزش منظم به کار کردن صحیح و منظم رودهها کمک میکند.
- از پمادهای موضعی استفاده کنید. کرمها و شیافهای بدون نسخه میتوانند به کاهش درد و تورم کمک کنند.
چه زمان برای درمان هموروئید به پزشک مراجعه کنیم؟
هموروئید برای چه مدتی باقی میمانند؟ درمان بواسیرهای خفیف ممکن است طی چند روز صورت گیرد. در حالی که درمان بواسیرهای شدیدتر مدت زمان طولانیتری را میخواهد. بیشتر بواسیرها در خانه و با درمانهای خانگی قابل درمان هستند اما اگر درد یا خونریزی شدید باشد، بواسیر ادامه مییابد. اگر بعد از یک هفته دچار درد، خونریزی و خارش بواسیر شدید برای ارزیابی و درمان به پزشک خود مراجعه کنید. اگرچه این مشکل رایج نیست، اما اگر دچار سرگیجه، بیهوشی یا مقدار زیادی خونریزی از راست روده خود شوید، این وضعیت میتواند بسیار خطرناک و اضطراری باشد و باید سریعاً به دنبال کمک پزشکی باشید.
برای درمان هموروئید به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در برخی موارد، پزشکان عمومی میتوانند در درمان بواسیر به شما کمک کنند. اما اگر بواسیر شدید باشد مراجعه به یک متخصص گوارش یا جراح روده الزامی است. این پزشکان میتوانند درمانهای پیشرفتهتری برای بواسیر داشته باشند. مانند:
Rubber band ligation:
جراح برای قطع گردش خون، یک نوار لاستیکی مخصوص پزشکی در اطراف بواسیر قرار میدهد. پس از چند روز، بواسیرها و بند لاستیکی خشک و چروک شده و میافتند ، اما ممکن است هفته ها طول بکشد تا ناحیه ی آسیب دیده به طور کامل درمان شود. این مرحله معمولاً بسیار دردناک و همراه با خونریزی است.البته با مسكن درد كاهش مییابد.
هموروئیدکتومی:
هموروئیدکتومی نوعی از درمان بیماری هموروئید یا بواسیر است که در آن، برای برداشتن هموروئید عملیات جراحی انجام میشود.
درمان بواسیر با استاپلر:
این روش که عمدتا برای بواسیر داخلی استفاده میشود، از یک ابزار منگنه برای از بین بردن بافت استفاده میکند.
اسکلروتراپی:
اسکلروتراپی شامل تزریق محلول شیمیایی مستقیماً در بواسیر برای کوچک شدن آن است.
لخته سازی الکتریکی:
در این روش از جریان الکتریکی برای ایجاد بافت اسکار استفاده میشود.
برخی از افراد ممکن است هنگام مراجعه به پزشک برای گفتن مشکل بواسیر خود خجالت بکشند. اما لازم است بدانید که بواسیر یک مشکل رایج است. برای این مشکل لازم نیست درد و ناراحتی زیادی را تحمل کنید چرا که این مشکل به راحتی قابل درمان است. درمان سریع این بیماری این امکان را برای شما فراهم میکند تا بتوانید به زندگی نرمال و بدون درد خود ادامه دهید.
منابع
در صورت نیاز میتوانید با مراجعه به سایت پزشک خوب از بهترین متخصصان گوارش در سراسر ایران به صورت اینترنتی نوبت بگیرید.
اگر نیاز به دریافت راهنمایی در این زمینه دارید، روی دکمه زیر کلیک کنید