اختلال افسردگی از جمله عواملی است که باعث بروز خودکشی در افراد می‌شود. هر چه سطح افسردگی یک فرد شدیدتر باشد، احتمال دست به خودکشی زدن در او بالاتر خواهد بود؛ البته که تمامی افراد مبتلا به افسردگی دست به خودکشی نمی‌زنند. در واقع تنها درصد کمی از افراد افسرده به پایان دادن زندگی خود فکر می‌کنند و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند.
تست رایگان افسردگی
برای بسیاری از ما ممکن است پیش آمده باشد که در مواقع دشوار زندگی، افکاری گذرا در ارتباط با خودکشی به مغز ما رجوع کرده باشد؛ اما پس از فکر کردن به عواقب این کار با افکار مخرب خود مقابله کردیم. اختلال افسردگی به دلیل ماهیت و تاثیری که بر روان انسان‌ها می‌گذارد، ممکن است انعطاف‌پذیری و قدرت مقابله با افراد مخرب را در وجود ما مختل کند. این بیماری الگوهای تفکر و احساس افراد را طوری تغییر می‌دهد که فرد بیمار، هیچ راه نجاتی برای رهایی از افکار منفی احساس نمی‌کند و امکان بهبود شرایط را در وجود خود احساس نمی‌کند.
افراد افسرده به دلیل موقعیت‌های کنونی خود، شکست‌های گذشته و تمامی تجربیات نامطلوبی که پشت سر گذاشتند، دچار احساس سرزنش و افکار منفی می‌شوند. گسترش این افکار تخریبگر به حدی می‌رسد که فرد قدرت کنترل مغز خود را از دست می‌دهد و وارد افکار مربوط به خودکشی و حواشی مرتبط با آن می‌شود. در واقع این افراد ممکن است خودکشی را تنها راه برای رهایی از درد و رنج خود بدانند.
درمان افسردگی برای جدایی از افکار منفی خودکشی
افسردگی از جمله اختلالاتی است که برای درمان آن باید به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کرد. افراد مبتلا به افسردگی ممکن است به دلیل هجوم افکار منفی به موضوعات مخربی چون خودکشی فکر کنند. یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها برای تشخیص آن که یک فرد افسرده به خودکشی فکر می‌کند یا نه، توجه به صحبت‌های او است. افراد مبتلا به افسردگی در لحظاتی که ناامید هستند با نحوه صحبت خود، سرنخ‌هایی از خودکشی را با هم صحبت خود در میان می‌گذارند. همچنین رفتارهایی چون منزوی بودن، جست و جو درباره روش‌های خودکشی، تماس یا ملاقات با افراد برای خداحافظی و بخشیدن دارایی‌ها از جمله نشانه‌های خودکشی در افراد افسرده است.
تعهد عدم خودکشی بین بیمار و درمانگر یکی از راه‌های جلوگیری از خودکشی است. این قرارداد ممکن است بصورت لفظی یا نوشتاری رخ دهد؛ اما در هر حال بیمار موافقت خود را برای پذیرش این اتفاق اعلام می‌کند. حتی درمانگر با او طی می‌کند که اگر افکار خودکشی به مغز او هجوم آورد با او یا اورژانس تماس بگیرد.
قراردادهای خودکشی یکی از راه‌های درمان رایج برای دوری فرد افسرده از خودکشی است. این قرارداد می‌تواند بین بیمار با درمانگر یا بیمار با خانواده و عزیزانش بسته شود. قراردادهای خودکشی غالبا با امضا و تاریخ همراه است که یک کپی از آن در اختیار بیمار قرار داده می‌شود و در مکانی در دسترس قرار می‌گیرد تا به فرد بیمار در لحظه مناسب کمک کند. جالب است بدانید این قرارداد شامل لیستی از شماره تماس‌های ضروری مانند ۱۱۹ است تا بیمار در شرایط خطرناک با آن‌ها تماس برقرار کند.
اگر شک دارید که افسرده هستید یا نه، از آزمون افسردگی بک بصورت رایگان استفاده کنید.
علائم هشدار دهنده خودکشی در فرد افسرده
زمانی که فردی افسرده دچار تفکر پیوسته درباره خودکشی می‌شود در رفتار، احساسات و عملکرد او نشانه‌هایی ظاهر می‌شود. ظهور این نشانه‌های غیرعادی امکان تشخیص خودکشی را برای اطرافیان فرد فراهم می‌کند. افرادی که در معرض خطر اقدام به خودکشی هستند، ممکن است دچار رفتارهای زیر شوند:
- تغییر در عادات غذایی و خواب
- از دست دادن علاقه برای انجام فعالیت‌های معمول
- دوری از دوستان و اعضای خانواده
- انجام رفتا‌ها غیرعادی و فرار از اطرافیان
- مصرف الکل و مواد مخدر
- بی‌توجهی به ظاهر شخصی
- ریسک پذیری غیر‌ضروری
- افزایش پریشانی مانند معده درد، سردرد، و خستگی مفرط
- از دست دادن علاقه به کار، مدرسه و حضور در اجتماع
- احساس کسالت
- بروز مشکلات در تمرکز
- احساس میل به مردن
- عدم پاسخگویی به صحبت‌های اطرافیان
برخی افراد افسرده ممکن است شرایط پیچیده‌تری داشته باشند و برای افسردگی برنامه‌ریزی کرده باشند. این افراد رفتارهای زیر را از خود نشان می‌دهند:
- می‌گوید: می‌خواهم خودم را بکشم یا می‌خواهم خودکشی کنم
- بیان جملاتی چون: دیگر مشکلی نخواهم داشت یا اگر برای من اتفاقی بیفتد، می‌خواهم بدانی که…
- وسایل مورد علاقه خود را به دیگران می‌دهد و وسایل مهم را دور می‌ریزد
- پس از یک دوره افسردگی ناگهان شاداب می‌شود
- افکار عجیب و غریبی بیان می‌کند
- یک یا چند یادداشت خودکشی می‌نویسد
اگر شما در اطراف خود یک فرد افسرده دارید؛ پس همیشه اظهارات مربوط به احساسات، افکار و رفتارهای او را درباره خودکشی بسیار جدی بگیرید. هر فردی که افکار مرتبط به خودکشی را بیان کند باید فورا به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کند.