زمانی که توجه لازم را به سلامتی دهان و دندان نشان ندهیم، ذرات غذای باقی مانده در دهان با بزاق و باکتریهای دیگر ترکیب شده و پلاک را به وجود میآورند. آبسه یا عفونت دندان معمولاً به علت عفونت باکتریایی ایجاد میشود. باکتری ها در پلاکها، باقیمانده غذاها، بزاق دهان و اطراف دهان وجود دارند. این باکتری ها به دندانها چسبیده و باعث تخریب لثه و دندان میشوند. در صورتی که پلاکهای دندانی با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم برداشته نشوند، باکتریها وارد بافت نرم لثهها و دندانها میشوند. در نتیجه عفونت دندان ایجاد میشود. در این مقاله به بررسی عوارض عفونت دندان، علائم عفونت دندان و راهکارهای درمانی عفونت دندان میپردازیم.
علائم عفونت دندان
یکی از رایجترین علائم عفونت دندان، درد شدید است. حتی در مواردی علاوه بر درد در نواحی دارای عفونت، تپش یا نبض هم احساس میشود. معمولا درد ناشی از عفونت دندان به مرور شدید و شدیدتر شده و این احتمال وجود دارد که درد دندان به گوش، فک پایینی و گردن هم سرایت کند.
متورم شدن و قرمزی لثه، تغییر رنگ دندان یا شل شدن آن و بوی بد دهان از دیگر علائم عفونت دندان هستند. لازم به ذکر است، در صورتی که محل جمع شدن چرک پاره شود، درد کاهش پیدا کرده ولی طعم ناخوشایندی در دهان فرد ایجاد میشود.
به طور خلاصه نشانهها و علائم عفونت دندان عبارتند از:
- درد شدید و مداوم دندان که به گوش، گلو و فک میزند.
- حساسیت دندان به سرما و گرما
- حساسیت دندان نسبت به جویدن یا گاز زدن مواد غذایی
- تب
- ورم صورت یا گونهها
- تورم و ایجاد نقاط لنف زیر فک یا در گردن
- ورود ناگهانی مایع نمکی، بدمزه و بد بو در دهان که در اثر پاره شدن آبسه و بیرون ریختن چرک دندان رخ میدهد.
- دشوار شدن تنفس یا بلع غذا
- بیخوابی
معمولاً علائم عفونت دندان (به خصوص درد در ناحیه دندان عفونی) به طور ناگهانی ظاهر میشوند. این علائم با گذشت زمان شدیدتر میشوند و ممکن است به گوش، استخوان فک و گردن بزند.
علت عفونت دندان
برای پیشگیری از عفونت دندان نیاز است که علل آن را بدانیم. همان طور که اشاره شد، علت اصلی این عارضه سرایت باکتری به قسمت داخلی دندان و لثه است، دقیقا جایی که بافت نرم و آسیبپذیری وجود دارد. باکتریها وارد حفرههای دندان یا ترکهای آن شده و راه خود را به سمت ریشه دندان پیدا میکنند.
باید بدانید که اقدام به موقع باعث جلوگیری از تشدید عفونت شده و میتوان از آسیبهای جدی جلوگیری کرد. توجه داشته باشید که در صورت رها کردن موضوع، امکان سرایت عفونت به قسمتهای دیگر دندان نیز وجود دارد.
عدم توجه لازم به بهداشت دهان و دندان، نه تنها احتمال ایجاد عفونت دندان، بلکه احتمال ابتلا به اختلالات و بیماریهای دیگر را نیز بیشتر میکند. به همین دلیل بهتر است با زدن مسواک به صورت منظم و استفاده از نخ دندان، به پیشگیری از این مشکلات برآییم.
همچنین بهتر است از مصرف خوراکیهای حاوی شکر زیاد مانند شیرینی و نوشابه بپرهیزیم، زیرا احتمال بروز عفونت دندان را بیشتر میکند. همچنین خشکی بیش از حد دهان باعث ایجاد پوسیدگی دندان شده که میتوان با نوشیدن مداوم آب در طول روز از مسئلهساز شدن آن جلوگیری کرد.
موارد زیر میتوانند خطر ابتلا به آبسه و عفونت دندان را افزایش دهند:
- بهداشت نامناسب دندانها: عدم مراقبت صحیح از دندانها و لثهها، نخ دندان نکشیدن و عدم مسواک زدن حداقل دو بار در روز میتواند ریسک پوسیدگی دندانها، بیماریهای لثه، بروز علائم عفونت دندان و سایر مشکلات مربوط به دهان و دندان را افزایش دهد.
- رژیم غذایی سرشار از قند: مصرف مداوم مواد غذایی و نوشیدنیهایی که سرشار از قند هستند (مثل نوشابهها و شیرینیجات) میتواند منجر به پوسیدگی دندان و آبسه شود.
- خشکی دهان: خشکی دهان هم می تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. خشکی دهان معمولاً جزو عوارض جانبی مصرف برخی داروها یا به دلیل افزایش سن است.
خطرات عفونت دندان
آبسه یا عفونت دندان خود به خود و بدون درمان از بین نمیرود. در صورتی که آبسه بترکد، درد به طور قابل ملاحظه ای کاهش مییابد. اما این به معنی عدم نیاز به درمان دندان آسیب دیده نیست. در صورتی آبسه از بین نرود، عفونت دندان به فک و سایر نقاط سر و گردن سرایت میکند. در نهایت ممکن است فرد به «سپتیسمی» یا «گندخونی» دچار شود که یک عفونت خطرناک پیشرونده در کل بدن است.
در صورتی که سیستم ایمنی بدنتان ضعیف است و علائم عفونت دندان را نادیده بگیرید و نسبت به درمان به موقع آن اقدام نکنید، خطر پخش شدن عفونت در بدن بیشتر هم میشود.
اگر نیاز به مشاوره تلفنی یا آنلاین دارید روی دکمه زیر کلیک کنید:
عوارض عفونت دندان
عوارض عفونت دندان عبارتند از:
۱- کیست دندان
در صورت عدم توجه به پیشگیری و یا درمان به موقع عفونت دندان، حفرهای در قسمت پایین دندان به وجود میآید و با مادهای به شکل مایع پر میگردد، که به آن کیست دندان میگویند. ایجاد کیست خود میتواند باعث و بانی بیماریهای دیگر باشد. در این مرحله باید به وسیله داروهای آنتیبیوتیک این کیستها را از بین برد. در صورت تشدید این کیستها، گاهی نیاز است از طریق عمل جراحی توسط دندانپزشک این کیستها برداشته شوند.
۲- عفونت خونی
از دیگر عوارض عفونت دندان، عفونت استخوان یا کورک استخوانی است. این مسئله هنگامی رخ میدهد که عفونت به جریان خون راه پیدا کرده و باعث تب، حالت تهوع و درد شدید در ناحیه استخوان عفونی شده، شود. این عارضه معمولا در نواحی استخوانی فک و صورت اتفاق میافتد. البته زمانی که کار از کار بگذرد و عفونت به جریان خون راه پیدا کند، هیچ استخوانی در بدن از آسیب و عفونت در امان نخواهد بود. برای حل این مشکل باید از آنتیبیوتیک خوراکی یا تزریقی استفاده کرد.
۳- ایجاد لخته در سینوسهای مغز
اگر چه این مسئله نسبتا نادر است ولی آمارها نشان میدهد که از هر ده نفر یک نفر ممکن است به دلیل مشکلات عفونی دندان، دچار بیماری ترومبوز سینوس کاورنوس شود. این بخش جایی در قسمت زیرین مغز قرار دارد. نکته قابل اهمیت این است که عفونت دندان ممکن است باعث شکلگیری لخته خون در این سینوس شود. این مسئله در صورت تشدید، حتی ممکن است منجر به مرگ فرد شود. اما با استفاده از آنتیبیوتیکهای مناسب یا در صورت نیاز با عمل جراحی، میتوان سینوس را تخلیه کرد.
۴- گلودرد مزمن
گلو درد لودویگ هم میتواند یکی دیگر از عوارض عفونت دندان باشد. این اختلال میتواند با تورم و درد در نزدیکی زبان و گردن همراه باشد. در مواردی که اختلال شدیدتر میشود، حتی میتواند مجرای تنفسی را مسدود کند. این اختلال، با مصرف آنتیبیوتیک درمان میشود. ولی اگر این مورد شدید باشد، ممکن است به درمان اورژانسی برای رفع انسداد تنفسی نیاز باشد.
همچنین عفونت دندان میتواند سینوزیت فک بالایی را دچار اختلال کند و علائمی نظیر درد، تب و حساسیت گونهها را به همراه بیاورد. در این مورد نیز مصرف آنتیبیوتیک توصیه میشود.