بسیاری از کودکان از رفتن به دندانپزشکی بیزارند. البته جای تعجبی ندارد چرا که رفتن به دندانپزشکی برای بزرگسالان نیز خوشایند نیست. والدین و دندانپزشک نقش مهمی را در ایجاد علاقه کودک به دندانپزشکی ایفا می‌کنند. در واقع هر گونه اضطرابی که والدین داشته باشند توسط کودک احساس می‌شود. همچنین رفتار دندانپزشک با کودک نیز بسیار مهم است.
ترس کودکان از کشیدن دندان، ترس کودکان از آمپول دندانپزشکی و تجربه ناخوشایند کودک از دندانپزشکی می‌تواند باعث ایجاد احساس ترس در او شود. خوشبختانه امروز دندانپزشکان فضای مهیج و سرگرم کننده‌ای را حین معاینه دندان‌ها برای کودک فراهم می‌آورند که همین قضیه تا حدود زیادی ترس بچه از دندان پزشکی را فروکش می‌کند. در این مقاله به بررسی ترس کودک از دندانپزشکی و مقابله با ترس کودک از دندانپزشکی می‌پردازیم.
چرا اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان مهم است؟
پوسیدگی دندان یک مشکل شایع در دوران کودکی است. به همین دلیل سعی کنید در همان سال‌های اولیه کودک را پیش دندانپزشک ببرید. همچنین مراجعه زودهنگام به کودکان این تفکر را به او می‌دهد که باید ار دندان‌ها و لثه‌شان محافظت کنند. به همین دلیل مراجعه به دندانپزشک بسیار مهم است.
رفتار و نحوه برخورد والدین با این قضیه بسیار مهم است زیرا می‌تواند تعیین کننده نحوه واکنش کودک به دندانپزشکی و مراجعه به آن باشد. ترس کودکان از آمپول دندانپزشکی و گریه کردن کودکان در دندانپزشکی مشکلی بسیار شایع و طبیعی است. چیزی که مهم است این است که چگونه باید با آن برخورد کرد که در زیر به بررسی مقابله با ترس از دندانپزشکی در کودکان می‌پردازیم.
با ترس کودک از دندانپزشکی چگونه برخورد کنیم؟
برای اینکه جلسه مراجعه به دندانپزشکی در محیطی آرام و بدون تنش صورت گیرد اقدامات زیر را انجام دهید. این اقدامات به مقابله با ترس بچه از دندانپزشکی کمک می‌کند:
- درباره اینکه قرار است به دندانپزشکی بروید از قبل با کودک خود صحبت کنید اما وارد جزئیات نشوید. هر سوالی را که از شما می‌پرسد بدون طفره رفتن جواب دهید. بگذارید دندانپزشک به سوالات دقیق‌تر و جزیی‌تر پاسخ دهد. دندانپزشکان برای اینکه در این باره به کودک جواب درست را بدهند آموزش‌های لازم را دیده‌اند و می‌توانند با زبانی که مختص سن آن‌ها است بدون ایجاد احساس ترس صحبت کنند.
- هنگام صحبت با کودک خود از استفاده از کلماتی مانند درد آور و کشیدن دندان خودداری کنید.
- درباره تجربیات ناخوشایندی که از دندانپزشکی داشتید هیچگاه با کودک خود صحبت نکنید.
- به کودک خود تاکید کنید که حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها بسیار مهم است. و دندانپزشک در واقع دوست اوست و با درمان دندان‌ها به حفظ و سلامتی آن‌ها کمک می‌کند.
- برای اینکه با کودکتان به دندانپزشکی می‌روید به او قول دادن پاداش و جایزه را به هیچ وجه ندهید.
به خاطر داشته باشید که کاملا طبیعی است که کودک از این قضیه بترسد. برخی برای جدایی از والدین، برخی به این دلیل که با یک چیز ناشناخته روبه‌رو هستند و برخی دیگر برای اینکه ممکن است به آن‌ها آسیب برسد و درد را تحمل می‌کنند دچار ترس و اضطراب می‌شوند. دندانپزشکی که درباره کودکان آموزش دیده باشد می‌داند که چگونه باید با کودک رفتار کند تا احساس استرس و اضطراب او کاهش یابد.
نقش دندانپزشک
کودکان ترس از دندانپزشکی را به طرق مختلف نشان می‌دهند. برخی از کودکان ممکن است گریه کنند و برخی دیگر ممکن است بدعنقی کنند. دندانپزشکان معمولا برای اینکه استرس کودکان را از بین برند از تکنیک‌های زیر استفاده می‌کنند:
- دندانپزشک باید با صدا و لحنی دوستانه با کودک صحبت کند و در صورت لزوم محکم و جدی باشد.
- برای توصیف روش انجام کشیدن دندان و یا کارهای دیگر باید از کلمات ساده استفاده شود. بعضی اوقات دندانپزشکان قبل از انجام این عمل روی کودک، روی یک عروسک یا شخص دیگری روش انجام را به روشی خوشایند انجام می‌دهند.
- بیشتر اوقات دندانپزشکان برای پرت کردن حواس کودک حین انجام معاینه دندان و … برای کودک داستان می‌گویند و یا با داشتن مکالمه‌ای با کودک حواس او را پرت می‌کنند.
- دندانپزشکان معمولاً از زبان بدن مانند لبخند ساده یا اخم برای تقویت رفتار مثبت و دلسرد کردن رفتار منفی استفاده می‌کنند. برای تقویت رفتار خوب کودک باید از او تعریف و تمجید کرد.
- دندانپزشک ممکن است در صورت لزوم از سر کردن و دادن آرامبخش برای درد نکشیدن کودک و یا ایجاد احساس راحتی در کودک استفاده کند. دو نوع متداول آرام بخشی که ممکن است در کودکان استفاده شود شامل نیتروژن اکسید “گاز خنده”یا یک آرامبخش خوراکی (مانند والیوم) است.
اگر فکر می‌کنید دندانپزشک در جهت احساس راحتی و کاهش استرس به کودک شما کمکی نمی‌کند هرچه سریع‌تر دندانپزشک کودکتان را عوض کنید. بسیار مهم است که کودک در سال‌های اولیه زندگی حس و تجربه خوبی از دندانپزشکی داشته باشد. چرا که در صورت داشتن تجربه بد کودک ممکن است نسبت به دندانپزشکان بدبین شود و این بدبینی در بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد و فرد همچنان از دندانپزشک بترسد.
آیا مراجعه منظم به دندانپزشک ترس کودکان از دندانپزشکی را از بین می برد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت بله. مراجعه منظم به دندانپزشکی نه تنها می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی و در نهایت سلامت دندان کودکان کمک کند بلکه می‌تواند باعث ایجاد رابطه‌ای بر پایه اعتماد بین کودک و دندانپزشک شود. مراجعه به دندانپزشک در سال‌های اولیه کودکی می‌تواند برای کودکان دلهره‌آور باشد. زمانی که به سن نوجوانی برسند این قضیه تاحدی برای آن‌ها حل می‌شود چرا که برای مدت منظمی به دندانپزشک مراجعه کرده‌اند. متاسفانه عدم مراجعه به دندانپزشک و یا به تعویق انداختن آن می‌تواند چرخه‌ای را ایجاد کند که باعث ترس بیشتر کودک شود. اگر کودکی به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نکند نه تنها سلامت دندان‌هایش به خطر می‌افتد بلکه بعد از مدتی ترس او به یک فوبیا تبدیل می‌شود و این مشکل تا بزرگسالی نیز می‌تواند همراه او باشد.
سخن آخر پزشک خوب
مراجعه به دندانپزشکی نه تنها برای کودکان بلکه برای والدین نیز امری دلهره‌آور است. اما اقداماتی وجود دارد که با انجام آن می‌توان ترس از دندانپزشکی را کاهش داد و ایجاد رابطه خوب میان دندانپزشک و کودک می‌تواند برای تمام زندگی کودک مفید بوده و نه تنها او را از مشکلات متعدد مرتبط با دهان و دندان بلکه از اختلالات اضطراب و فوبیاهایی که در نتیجه ترس از دندانپزشکی ایجاد می‌شود محافظت کند.
منابع
در صورت نیاز می‌توانید با مراجعه به سایت پزشک خوب از بهترین دندانپزشکان در سراسر ایران به صورت اینترنتی نوبت بگیرید.
اگر نیاز به دریافت راهنمایی در این زمینه دارید، روی دکمه زیر کلیک کنید