ازدواج کودکان و به اصطلاح “کودک همسری“ نوعی نقض حقوق بشر است. که دختران را در جامعه تحت تأثیر قرار می‌دهد. تا به امروزه بیش از ۷۲۰ میلیون دختر در سراسر جهان قبل از سن ۱۸ سالگی ازدواج کرده‌اند. صرف‌نظر از آن که در کجا زندگی می‌کند، دختر را از زندگی و آینده روشن محروم می‌کند و چرخه ظلم و آسیب در جامعه را تقویت می‌کند. در این مقاله به بررسی کودک همسری و عواقب آن بر روی دختران و پسران میپردازیم.
کودک همسری
ازدواج قبل از سن ۱۸ سالگی نقض اساسی حقوق بشر است، اما همچنان در بسیاری از جوامع در سراسر جهان شایع است. عوامل بسیاری در ازدواج افراد زیر ۱۸ سال می‌تواند دخیل باشد. از آن جمله می‌توان به فقر، قوانین عرفی یا شرعی آن منطقه، این طرز تفکر که ازدواج باعث حفاظت از دختر یا پسر و همچنین حفظ شرافت خانواده می‌شود، اشاره داشت. گرچه کودک همسری در دختران بسیار شایع‌تر از پسران است، اما برای هر دو جنس نقض حقوق بشر به حساب می‌آید.
کودک همسری اغلب منجر به عدم رشد اجتماعی دختران می‌شود. و همچنین موجب به بارداری در سنین کم، انزوای اجتماعی، ترک تحصیل و از دست دادن فرصت‌های شغلی در آن‌ها می‌گردد.
اگرچه تأثیر کودک همسری بر روی پسران به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است، اما ازدواج در سن کم می‌تواند پسران را در موقعیت بزرگسالی و به دوش کشیدن مسئولیتی که برای آن آماده نیستند، قرار دهد. همچنین از دیگر عوارض کودک همسری در پسران می‌توان به فشارهای اقتصادی، محدود شدن فرصت‌های تحصیلی و شغلی اشاره کرد.
دلایل کودک همسری
همان‌طور که گفته شد ازدواج کودکان دلایل مختلفی از جمله دلایل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و … دارد.
فقر:
بسیاری از خانواده‌ها به دلیل تسویه بدهی، کسب پول و فرار از چرخه فقر، کودکان خود را می‌فروشند. با این حال، کودک همسری باعث افزایش فقر در جوامع می‌شود. چراکه ازدواج در سن کم باعث می‌شود که افراد به‌درستی در جامعه آموزش نبینند و درنتیجه افراد مفیدی نباشند.
محافظت:
در بسیاری از فرهنگ‌ها، کودک همسری برای دفاع و حفاظت از شرافت خانواده انجام می‌گیرد. تحمیل شرافت خانواده با فردیت دختر یا پسر، در حقیقت سلب عزت و شرافت فرد و درنتیجه تضعیف شرافت خانواده است.
تبعیض جنسیتی:
با توجه به بیشتر بودن کودک همسری در بین دختران، می‌توان گفت که این کار برگرفته شده از بی‌ارزشی دختران در جامعه و تبعیض جنسیتی است. تعریف تبعیض با توجه به توصیفی که یونیسف در رابطه با ازدواج کودکان و قانون ارائه می‌دهد عبارت‌اند از: “خشونت خانگی، تجاوز زناشویی، محرومیت از غذا، عدم دسترسی به اطلاعات و آموزش، مراکز بهداشتی و منع سرزندگی و شادی فرد.”
جرم نبودن کودک همسری در بسیاری از کشورها:
در بسیاری از کشورها مانند پاکستان قوانینی علیه کودک همسری وضع کرده‌اند، اما این قوانین اجرا نمی‌شود. در افغانستان حتی قانونی برای منع کودک همسری وجود ندارد.
قاچاق:
خانواده‌های فقیر وسوسه می‌شوند دخترانشان را نه فقط به خاطر ازدواج، بلکه به فحشا بفروشند، زیرا این معامله مبالغ زیادی را برای تغییر زندگی‌شان در اختیار آن‌ها می‌گذارد.